Το γάντι που έπεσε από το λαό στη γενική απεργία και πορεία της 5ης Μάη ΔΕΝ το σήκωσε η αυτάρεσκα αποκαλούμενη ανατρεπτική, αντικαπιταλιστική, ριζοσπαστική αριστερά. Αποφάσισε όμως, λέει, να σηκώσει το γάντι που έριξε ο Γ. Παπανδρέου, αυτό που είχε το άρωμα των εκλογών. Το “δημοψήφισμα του δρόμου της 5ης Μάη” δεν ενέπνευσε για νέους αγώνες, έτσι ώστε οι χιλιάδες -που φωτογραφίζονται τώρα στα “αντι-μνημονιακά”, “ανατρεπτικά” ψηφοδέλτια- να ξεχυθούν στους χώρους που ζει, δουλεύει και αγωνίζεται ο λαός, να οργανώσουν την αντίστασή του. Ξεχύθηκαν όμως -βάζοντας απ' το υστέρημά τους, λένε- έτσι ώστε να μπει στο κουτί η οργή, η αγανάκτηση και η διαφαινόμενη συνειδητοποίηση του κόσμου που το προηγούμενο διάστημα αναζητούσε τρόπους έκφρασης, οργάνωσης, πολιτικοποίησης.
Η επιλογή του κοινοβουλευτισμού με κάθε τρόπο και σε κάθε συνθήκη (παλιά και γνωστή σ' όλες τις κρίσιμες περιόδους, της οποίας την πατρότητα έχει το ΚΚΕ) ερμηνεύεται πολιτικά. Μιλούν από μόνοι τους οι:
Γ. Ελαφρός (“ΠΡΙΝ” 25/9) αναφερόμενος στη σημασία των εκλογών: “Θα επιδράσουν στην ολοένα και βαθύτερη κρίση εκπροσώπησης της αστικής (και όχι μόνο) πολιτικής...” και ότι “οι πολιτικοί συσχετισμοί που θα αποτυπωθούν στις εκλογές θα διευκολύνουν ή όχι την κυβέρνηση και το αντιδραστικό μπλοκ εξουσίας στη συνέχιση της επιδρομής τους...”
Γ. Δελαστίκ (“ΠΡΙΝ” 17/10) “...Στις εκλογές αυτό που μετράει είναι οι ψήφοι. Η αποτίμηση όλης της πολιτικής, οργανωτικής, αγωνιστικής και εκλογικής δραστηριότητάς μας γίνεται σε ψήφους και μόνο σε ψήφους. Στη συγκεκριμένη μάχη οι ψήφοι κρίνουν την επιτυχία, την πρόοδο, την οπισθοδρόμηση ή την αποτυχία...”
Ρούντι Ρινάλντι (ΚΟΕ) (“Δρόμος” 30/10): “Η ριζοσπαστική ψήφος (εμφανώς στον Αλαβάνο) ξαναφέρνει στην επιφάνεια την “αξιοπρέπεια του πολίτη” και καταπολεμά την υποβάθμισή του σε αφανή ψηφοφόρο” και “η ριζοσπαστική ψήφος που λέει βροντερό όχι στο μηνόνιο (εννοεί το αλαβάνειο όχι, όχι τα άλλα όχι) και δεν φοβάται να φύγει αυτή η κυβέρνηση για να δρομολογηθούν εξελίξεις κατάργησης του μνημονίου και του πολιτικού σκηνικού.”
Τα μακροσκελή αντικαπιταλιστικά προγράμματα και οι πύρινες διακηρύξεις για ανατροπή και ανυπακοή στον πρώτο γύρο των αγώνων ενάντια στο μνημόνιο, από στόχοι πάλης του δεύτερου αγωνιστικού γύρου, του θερμού φθινοπώρου, γίνονται τελικά κηνύγι ψήφων στον εκλογικό γύρο. Η ταξική και κοινωνική συγκρότηση, η οργάνωση της αγωνιστικότητας, τα θεμέλια για την οικοδόμηση της άλλης αριστεράς, όλα αυτά αίφνης μπορούν να διαμορφωθούν διαμέσω της ψήφου και των εκλογικών αποτελεσμάτων, που αποκτούν, ολοφάνερα, βαρύνουσα σημασία.
Όλη αυτή η τάση αρνείται να δει ότι τα προηγούμενα εκλογικά ποσοστά των δύο εκφραστών του συστήματος και των συνεπικουρούντων πολιτικών δυνάμεων ΔΕΝ ήταν ικανά να εγκλωβίσουν την έκφραση (σε όποιον βαθμό έγινε) της εργατικής και λαϊκής αντίδρασης μετά την εκδήλωση της κρίσης. Αρνείται να δεί ότι ο λαός στις 5 Μάη, στο δρόμο, εξέφρασε αδιαμεσολάβητα την αντίθεσή του και δεν περίμενε τον κάθε Αλαβάνο να τον καταστήσει αξιοπρεπή και να τον βγάλει από τη θέση του “αφανούς”. Αποστρέφει το πρόσωπο από τη σκληρή κριτική που έχει από καιρό ασκήσει, με τη στάση του, αυτός ο λαός στα διάφορα αριστερά εκλογικά εγχειρήματα ότι δήθεν μπορούν ν' αλλάξουν το πολιτικό σκηνικό και να κάνουν έτσι να πνεύσει από την κάλπη ο... άνεμος της ανατροπής.
Αυτή η τάση της αριστεράς (με σχετικές διαφοροποιήσεις αναλόγως από ποιο τμήμα προέρχεται) αναπαράγει μια κοινή αντίληψη: Αυτή της “αλλαγής συσχετισμών μέσω της υπερψήφισής της”, μιλάει για “ελεύθερη από την τρόϊκα Αττική”, αφήνει να εννοηθεί ότι “θα βρουν οι νέοι δουλειά” αν περιφερειάρχης είναι ο τάδε αντικαπιταλιστής ή ότι μπορεί ν' ανατραπεί τοπικά το μνημόνιο και ο ¨Καλλικράτης” αν ο εκλογικός συσχετισμός στο δήμο ή στην περιφέρεια είναι έτσι ή αλλιώς. Όλα αυτά μάλιστα ερχόμενη και σε αντίθεση με τις ίδιες τις εκτιμήσεις της περί “της αντιδραστικής «χούντας» κυβέρνησης-ΕΕ-ΔΝΤ, που κυβερνά με κοινοβουλευτικό πραξικόπημα” αλλά όμως “το μεγάλο διακύβευμα των εκλογών, είναι ο δημοψηφισματικός χαρακτήρα τους....” (Άγγ. Χάγιος στο “Αθηνά”, ΠΡΙΝ 3/10). Συνακόλουθα, από 'κει που το εκλογικό σύστημα ήταν καλπονοθευτικό, από 'κεί που ήταν μύθος τα περί της ισότιμης διεκδίκησης της λαϊκής ψήφου στις προσεχείς εκλογές, που ήταν αδύνατη η θεσμική έκφραση των τοπικών κινήσεων, ανακαλύφθηκε “ευνοϊκή αλλαγή” του εκλογικού νόμου και -ω του θαύματος!- στο ΠΡΙΝ (17/10) αφού αναλύονται τα υπόλοιπα και τα λοιπά, πληροφορούμαστε ότι “φαίνεται πιθανό οι φετινές κάλπες να αναδείξουν αντικαπιταλιστικούς αντιπροσώπους”! Κι ας λέει η ιστορία ότι το ΕΑΜ δεν στήθηκε μέσα από τις εκλογές αλλά βασίστηκε και εξέφρασε ένα ολόκληρο κίνημα αντίστασης.
Η αντικαπιταλιστική αριστερά σ' αυτό το σκηνικό λέει ότι παρεμβαίνει στις εκλογές αυτές “....όχι με την αυταπάτη μιας άλλης –δήθεν- διαχείρισης των καλλικρατικών δομών αστικής εξουσίας, αλλά για να συμβάλλουν στο να εκφραστεί με τον πιο κατηγορηματικό και πολιτικό τρόπο η καταδίκη της επίθεσης, να συμβάλλουν στη συγκρότηση των δυνάμεων για μια άλλη Αριστερά, ..... Γι’ αυτό παρεμβαίνουν με αντι-διαχειριστική κινηματική λογική, πρόγραμμα και φυσιογνωμία...”
Ας δούμε λοιπόν: Κατ' αρχήν όλο το προηγούμενο μεγάλο διάστημα ΔΕΝ διατέθηκαν αναλόγου μεγέθους, ώρες, δυναμικό και κείμενα, συζητήσεις με σκοπό τη συγκρότηση μαζικών και από τα κάτω πρωτοβουλιών εργατικής και λαϊκής αντίστασης για την ανατροπή μνημονίου, “Καλλικράτη”, ΔΝΤ και ΕΕ, για τη δημιουργία ανταγωνιστικών μορφών λαϊκής αυτο-οργάνωσης στους δήμους, στους χώρους δουλειάς, που θα αναδείκνυαν και την αντίθεση στις νέες δομές αλλά και στη βάρβαρη επίθεση. Αυτό όμως που δεν μπορεί ή δεν θέλει να κάνει αυτή η αριστερά στο κρίσιμο πεδίο το δρομολογεί στο εκλογικό, με τη γνωστή συνταγή του “από τα πάνω” και με τους γνωστούς όρους: βερμπαλισμός για “από τα κάτω” και “ενωτικά”. Γίνονται πράγματι έτσι και υπηρετούν αλήθεια αυτόν τον πολιτικό στόχο οι διαδικασίες συγκρότησης της “άλλης” αριστεράς;; Από από ανταπόκριση του Blog ΑΝΤΑΡΣΥΑ ΤΩΝ ΜΕΛΩΝ” από την κεντρική εκδήλωση της ΑΝΤΑΡΣΥΑ στο “Αθηνά” (http:// evriteros.blogspot.com/2010/10/blog-post.html), πληροφορoρούμαστε ότι “....Οι ομιλητές από την ΑΡΑΝ έθεσαν κοφτά το θέμα, ζητώντας την παραίτηση και εξαίρεση όσων καθοδήγησαν και συμμετείχαν ενεργά στην επίθεση της Πάτρας από τα ψηφοδέλτια. (σημ.: κάτι που τελικά δεν το επεδίωξαν). “...Η απάντηση της ΑΡΑΣ (μέσω του (....) κυρίως) ήταν: "Αν πάτε με αποκλεισμούς, διαλύετε την ΑΝΤΑΡΣΥΑ και πάμε σε διάσπαση", που είχε και κλάκα από τις καρέκλες των ΑΡΑΣιτών που κάθονταν σαν εξέδρα όλοι μαζί. ΝΑΡ και ΕΚΚΕ με τη καταληκτική τοποθέτηση Χ. Μπίστη είπαν ότι "καταδικάζουμε, αλλά μη γίνει τώρα το θέμα τροχοπέδη για την εκλογική μάχη".
Παρά τις διαβεβαιώσεις “ενάντια στις πρόσκαιρες εκλογικές συμμαχίες”, “όχι στη χωρίς αρχές συμπόρευση “για να παρέμβουμε”” και για “χυδαία προσπάθεια οικειοποίησης κινηματικών προσπαθειών στις γειτονιές από τον ΣΥΝ” (Α. Δραγανίγος, ΠΡΙΝ 13/9), αίφνης ανακαλύφθηκε ότι “...και μέσα στον ευρύτερο χώρο του ΣΥΝ και του ΣΥΡΙΖΑ είναι σημαντικές οι φωνές που μιλούν για ρήξη με τον ευρωπαϊσμό, τον κυβερνητισμό τη συνδικαλιστική γραφειοκρατία...” και “...στην αντικαπιταλιστική αριστερά η ΑΝΤΑΡΣΥΑ, με όλες τις αδυναμίες της, μπορεί να αποτελέσει ένα παράδειγμα ενός δημοκρατικού μετώπου που μπορεί να έρχεται αντιμέτωπο και με την πρόκληση των συνολικών ερωτημάτων για την Αριστερά: «Αυτές οι δυνάμεις πρέπει να συναντηθούν..” (από ανταπόκριση του ιδίου blog για το διήμερο του Αριστερού Βήματος στο Πάντειο στις 15/10, αναφερόμενο στην ομιλία του Π. Σωτήρη (ΑΡΑΝ). Παρότι στις πολιτικές δυνάμεις αυτές (ΣΥΝ -ΣΥΡΙΖΑ) αποδιδόταν “αριστερός κυβερνητισμός ως επίσημη στρατηγική”, “παθολογική ευρωλαγνεία”, “σύμπλευση με τον υποταγμένο συνδικαλισμό” και “κοινωνικός συντηρητισμός”, ήδη από 10/10 είχε ανακοινωθεί κοινή εκλογική κάθοδος (ΣΥΝ-ΑΡΑΝ-ΝΑΡ) στο δήμο Γλυφάδας. Αλλού βέβαια όχι (δήμος Χολαργού) και δεν προκύπτει το γιατί.
Εν μέσω ανάλογου κλίματος στο Αριστερό Βήμα για κοινά ψηφοδέλτια (Σ. Κουβελάκης), για κοινό υποψήφιο αντιπεριφερειάρχη και για νέο ενωτικό εγχείρημα (Ρ. Ρινάλντι (ΚΟΕ) (δείτε σχετικά video), oι παραπάνω κινήσεις, είτε καταλήγουν σε κοινή κάθοδο είτε αποκλείουν αυτήν, σαφώς εντάσσονται και προνομιμοποιούν τις εκλογικίστικες συμπλεύσεις, τη διαμόρφωση συσχετισμών που θα χρησιμοποιηθούν για τις μετεκλογικές αναδιατάξεις. Οι εκλογές αυτές αποτελούν σίγουρα ένα σκηνικό ενεργοποίησης διαύλων επικοινωνίας για σχηματισμούς ή τμήματα της αριστεράς που μόνο με την πραγματική πάλη ενάντια στο μνημόνιο και τον Καλλικράτη δεν έχουν σχέση. Απ΄αυτή την άποψη, οι καθυστερήσεις για συγκροτήσεις εστιών αντίστασης τόσον καιρό έχουν την εξήγησή τους.
Όμως σ' αυτές τις πρώτες εκλογές του “Καλλικράτη” για το αστικό κράτος κρίνεται απαραίτητη η “επίτευξη της ευρύτερης δυνατής συναίνεσης”, η απόσπαση “πολιτικής νομιμοποίησης και δημοκρατικού ερείσματος μέσω της εκλογής αιρετών” καθώς βασική προϋπόθεση για την επιτυχία του Καλλικράτη είναι η “διαμόρφωση πολυμερούς μεταρρυθμιστικής συμμαχίας που θα αποτελέσει απάντηση στην κρίση” (από την εισηγητική έκθεση του Ν. 3852/2010 – Καλλικράτη). Η θέση, λοιπόν, για να μην περάσει ο Καλλικράτης -που θα έπρεπε να έχει παλευτεί ενεργά μέσα στις τοπικές κοινωνίες-, στη συνέχεια η θέση της μη αποδοχής του από το λαό ως συνδεδεμένου και με το Πρόγραμμα Σταθερότητας, η άρνηση του δυσμενέστερου πλαισίου που επιβάλλει για το λαϊκό κίνημα η νέα συγκρότητη, όλα αυτά έχει μεγάλη σημασία να εκφραστούν και να αποτυπωθούν σε εκλογική στάση και θέση στις πρώτες αυτές εκλογές όπου κρίνεται η νομιμοποίησή του. Και να δοθεί έτσι η αριστερή απάντηση της μη αποδοχής του, της μη νομιμοποίησής του. Να εκφραστεί η λαϊκή αντίθεση. Αυτήν ακριβώς τη θέση υπηρετεί η ΑΠΟΧΗ από τις εκλογές της 7ης και 14ης Νοέμβρη.
Η πολιτική απάντηση όμως αυτής της “άλλης” αριστεράς είναι η συμμετοχή στις εκλογές για την κρατική περιφέρεια, η συμμετοχή δηλαδή στον κρατικό μηχανισμό και στην Επιτροπή Περιφερειών της ΕΕ. Σ' έναν μηχανισμό δηλαδή που θα αποτελέσει το βασικό δρόμο εφαρμογής του μνημονίου. Που τη χάραξη της επιθετικής πολιτικής του από τις 7 αποκεντρωμένες Διοικήσεις θα κληθούν να εφαρμόσουν υποχρεωτικά οι κρατικοί υπάλληλοι που λέγονται περιφερειάρχες και αντιπεριφερειάρχες από 1/1/2011, λαμβάνοντας πολιτικές εντολές και λειτουργώντας από κοινού στα ευρωπαϊκά όργανα (Επιτροπή Περιφερειών) με συγκεκριμένο προσανατολισμό. Επειδή ακριβώς η προϋπάρχουσα διοικητική δομή (νομοί) κρίθηκε ότι δυσκολεύει την υλοποίηση της ευρωπαϊκής οικονομικής και αναπτυξιακής πολιτικής, σκοπός του “Καλλικράτη” είναι να λειτουργήσει ο μεταρρυθμισμένος κρατικός μηχανισμός σε άμεση σύμπλεξη με το μνημόνιο και με τις ευρωπαϊκές δομές, και να προωθήσει την αναπτυξιακή λειτουργία του κεφαλαίου υλοποιώντας τη συνθήκη της Λισαβόνας και τη Λευκή Βίβλο (Ολομέλεια Επιτροπής Περιφερειών, 17/6/2009), θεσμοθετώντας επίσης τη συμμετοχή σε μηχανισμούς διαβούλευσης, συντονισμού, συνεργασίας και αξιολόγησης που προβλέπονται σ' αυτές τις συνθήκες. Γιατί στον “Καλλικράτη” απλώς δεν υπάρχει τοπική “αυτοδιοικητική” μονάδα χωρίς επιχειρησιακή (με τα καπιταλιστικά κριτήρια, εννοείται) ικανότητα και, αρχής γενομένης από τις εκλογές, κάθε μονάδα επιχειρείται βίαια να προσαρμοστεί.
Η κυβέρνηση και οι πολιτικοί εκφραστές του συστήματος επιχειρούν εκβιαστικά τη μέγιστη συσπείρωση μέσα από αυτές τις εκλογές και την απόσπαση ψήφου που θα χρησιμεύσει στην αναδιάταξη των δυνάμεών τους. Η συμμετοχή σ' αυτές δεν απαντάει την αντίθεση – μη νομιμοποίηση του Καλλικράτη ούτε, βεβαίως, θέτει με όρους κινήματος το “αντικαπιταλιστική ανατροπή τώρα” που προβάλλεται με πηχιαίους τίτλους στο ΠΡΙΝ της 31/10. Πολλές από τις διεκδικήσεις του λαϊκού κινήματος ενάντια στις επιπτώσεις του Καλλικράτη (μείωση πόρων, ιδιωτικοποίηση υγείας και παιδείας, απολύσεις, αποδόμηση του όποιου “κοινωνικού κράτους”) θα βρουν ενάντιά τους τους νέους κρατικούς θεσμούς, μηχανισμούς και τους υπαλλήλους τους. Θα αποτελέσουν το πεδίο κοινής δράσης των αριστερών δυνάμεων. Γι' αυτήν την πάλη, που σε καμία περίπτωση -η πράξη τό ΄χει δείξει- δεν διεξάγεται μέσα από διαβουλεύσεις αλλά ενάντια σ' αυτές, υπάρχει ο εξής κίνδυνος: Αν δεν αναδείξουν, αν δεν προωθήσουν συγκροτήσεις ουσιαστικά, πολιτικά και οργανωτικά αντιθετικές με τις καλλικρατικές δομές κινδυνεύουν να τεθούν στην υπηρεσία της συνδιαχείρισης ή και της σκέτης διαχείρισης. Με τη νέα διοικητική δομή, με τις ταχείες επενδύσεις που παρακάμπτουν τυχόν αρνήσεις των δημοτικών αρχών, με τη δημοσιονομική πολιτική και με τις ιδιωτικοποιήσεις το μόνο που θα προωθείται από τους δήμους θα είναι η καταλήστευση του λαϊκού εισοδήματος. Σ' αυτές τις συνθήκες, απόψεις περί διεκδίκησης “ριζικής αναδιάρθρωσης των δημοτικών δαπανών” ή περί “συμμετοχής στη διαμόρφωση του δημοτικού προϋπολογισμού” πόσες αυταπάτες για περιθώρια ελέγχου ή μεταστροφής των οικονομικών λειτουργιών του κρατικού μηχανισμού διατηρούν; Πόση συνδιαμόρφωση – συναπόφαση νομίζουν ότι μπορεί να υπάρξει μεταξύ αντιτιθέμενων ταξικών συμφερόντων, ώστε να αποτυπωθεί και σε φιλολαϊκό προϋπολογισμό ή στα υποχρεωτικά 4ετή περιφερειακά επιχειρησιακά προγράμματα;; Πρόκειται για αποπροσανατολισμό που λέει ότι μπορεί να υπάρξει κοινωνικός έλεγχος και “πλήρης αποδοχή των αιτημάτων των επιτροπών κατοίκων”. Ας μην ξεχνάμε ότι ο Καλλικράτης προβλέπει συμμετοχικούς θεσμούς. Συμβούλια χωρίς αποφασιστικό χαρακτήρα, για εντελώς επουσιώδη ζητήματα και με εμφανή ρόλο υπαλληλοποίησης των συμμετεχόντων σε αυτά. Συμβούλια για τους κοινωνικούς εταίρους, για τη διαπιστευμένη κοινωνία των πολιτών, για εθελοντικές οργανώσεις, για ΜΚΟ, για πάσης φύσης μορφώματα-φορείς της συνδιαχείρισης ενώ και εντάσσει σ' αυτά και τους παραγωγικούς φορείς (εκπροσώπους εργαζομένων, επιχειρήσεων, ομάδες πολιτών, επιστημονικούς συλλόγους) για να εξασφαλιστεί η επίφαση κοινωνικής συμμετοχής και η επιτυχία της νέας κρατικής δομής που έγκειται στην “οικοδόμηση της συναίνεσης” . Πρόκειται, τέλος, για τον ίδιο αποπροσανατολισμό που πλασάρει το ΚΚΕ για τους κόκκινους δήμους.
Η πάλη του λαϊκού κινήματος ενάντια στον Καλλικράτη είναι αναγκαίο στις επικείμενες εκλογές όπου ζητείται να εναντιωθεί και σ' αυτή τη συμμετοχική και εκλογικίστικη λογική, ανοίγοντας το δρόμο της ανατροπής των συνεπειών του στο κρίσιμο μέγεθος, αυτό των εργαζομένων, των λαίκών στρωμάτων και της νεολαίας. Αντιμετωπίζοντας το εύρος και το χαρακτήρα της επίθεσης όπως αρμόζει, όχι με την αβάσταχτη ελαφρότητα των αντι-καλλικρατικών υποψηφίων αλλά “σηκώνοντας το γάντι” στο πραγματικό γήπεδο, των ταξικών αγώνων, μη επιτρέποντας τον “πολιτικό ευνουχισμό της λαίκής δυσαρέσκειας.”
Κωστούλα Κανδηλιώτη
