Κάντε με πρωθυπουργό!

Όσοι έχουν θητεύσει ανά τους –πάλαι ποτέ– καφενέδες τής επικράτειας όλο και θα θυμούνται κάτι τύπους που είχαν έτοιμη τη συνταγή για τα προβλήματα της χώρας. «Κάντε με, ρε, πρωθυπουργό για μια μέρα –τους έφτανε μια μέρα– και θα δείτε». Ακολουθούσε στη συνέχεια το... πρόγραμμα που συνήθως αποτελούνταν από σειρά διαταγών. Θα διέταζε, λοιπόν, τους υπουργούς να είναι αποτελεσματικοί, τους βιομήχανους να είναι παραγωγικοί, τους τραπεζίτες να είναι έντιμοι, τους γιατρούς να μην παίρνουν φακελάκι κ.ο.κ. Ακολουθούσε βέβαια χοντρή πλάκα, «Πες μας κι άλλα, μεγάλε» και γενικώς περνάγαμε καλά.
Έτσι γινόταν τότε στα καφενεία. Δυστυχώς, από τότε μέχρι τα τώρα τα καφενεία έχουν λιγοστέψει δραματικά. Έτσι, τους υποψήφιους σωτήρες τής σήμερον είναι πολλοί που τους παίρνουν στα σοβαρά. Ιδιαίτερα αν έχουν και κάποιους ακαδημαϊκούς τίτλους και, πάνω απ' όλα, αν έχουν προβληθεί στα κανάλια. Βεβαίως, οι υπεύθυνοι των καναλιών δεν ανήκουν επ' ουδενί στην κατηγορία των αφελών. Ποιους θα προβάλουν, πότε, με ποια συχνότητα, αυτά έχουν πάντα άμεση σχέση με τις δικές τους πολιτικές επιδιώξεις και μανούβρες. Με το πού θέλουν να στρέψουν την προσοχή του κόσμου, με το ποιες απόψεις θέλουν να πλασάρουν, ποια ζητήματα να συσκοτίσουν κ.λπ.

Όσο για τους εκλεκτούς καλεσμένους, απολαμβάνουν μια προβολή που τους «ανεβάζει», ενώ αναθερμαίνεται μέσα τους η ελπίδα ότι μπορεί να τους «καλέσει η πατρίς» (δηλαδή κάποιο κόμμα εξουσίας) να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους από καλύτερα πόστα. Κάποιοι απ' αυτούς –και συνήθως όσοι έχουν θητεύσει στην Αριστερά– εμφανίζουν πιο ανυπόμονη τη φιλοδοξία να υπηρετήσουν τον... λαό. Είναι, ξέρετε, μια διαδρομή που από το 1980 και δώθε έχει διαμορφώσει κάτι σαν παράδοση για όλα τα αναρριχώμενα.
Ξεκινώντας, ας πούμε, από το ΚΚΕ ή από οργανώσεις της εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς, περνάς στη συνέχεια στην «ανανεωτική Αριστερά», είτε άμεσα είτε αφού παρεμβληθεί ακαδημαϊκή καριέρα. Αναδείχνεσαι σε αστέρα των τηλεοπτικών πάνελ και από εκεί στην... υπηρεσία του έθνους. Όπου έθνος ήταν κατά κανόνα το... ΠΑΣΟΚ. Μόνο που (όπως το 1989) το ΠΑΣΟΚ σήμερα είναι «στα κάτω του». (Με την «Αριστερά» τού ΠΑΣΟΚ το συζητάμε πάντως.) Και να οι αριστεροί και οι κάθε λογής οικονομολόγοι και δώσ' του οι προοδευτικοί οι υπεράνω διαχωρισμών διανοούμενοι και από κοντά οι ατσίδες που αγκιστρώθηκαν στον έρμο τον Μίκη και δεν τα 'χουμε δει όλα ακόμα.
Αυτό που τους «ξεσήκωσε» και τους έκανε να ονειρεύονται «ρόλους» είναι η ισχυρή πιθανότητα αναδιάταξης του πολιτικού σκηνικού. Και στο σημείο αυτό τη μικρότερη σημασία έχουν οι βλέψεις και ο ρόλος προσώπων που στο κάτω κάτω δεν περιμένεις να έχουν και κάποιο σοβαρό έρμα. Το κύριο πρόβλημα βρίσκεται στη στάση δυνάμεων όπως ο ΣΥΝ-ΣΥΡΙΖΑ ή ακόμη και της εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς. Αυτό που κατόρθωσαν να «δουν» στο οργισμένο ξέσπασμα εκατοντάδων χιλιάδων λαού ήταν η προσδοκώμενη «κινηματική στήριξη» στη γραμμή τους «ανάληψης κυβερνητικών ευθυνών». Αυτές είναι που σε συνεργασία με ομάδες «αντιεξουσιαστών» (με τις δικές τους ιδεοληψίες αυτοί) και σε σύμπραξη με ό,τι πιο καθυστερημένο, απολίτικο, μικροαστικό, ακόμη και με ακροδεξιούς, ανέδειξαν σε κεντρικό σύνθημα που τους «ενώνει» τον αδιέξοδο στόχο «να πέσει η κυβέρνηση».
Και λοιπόν; Η κυβέρνηση έπεσε. Και μετά, τι; Ε, να ξαναπέσει! Αλλά γι' αυτά που αποτελούν και τη σοβαρότερη πλευρά του ζητήματος υπάρχουν, και θα συνεχίσουν να υπάρχουν, ειδικότερες αναφορές στις στήλες αυτής της εφημερίδας.
Για να ξανάρθω λοιπόν στο θέμα αυτού του σημειώματος, αυτό που είχαμε το τελευταίο διάστημα ήταν ένα μπαράζ τηλεοπτικών εμφανίσεων πλήθους «ειδικών» που εναλλάσσονταν- αλληλοτροφοδοτούμενο με εμφανίσεις τους στις «πλατείες». Η επιλογή από τα κανάλια και η προώθηση από κόμματα και οργανώσεις γίνονταν ως είθισται με κριτήριο τη συγγένεια ή και ταύτιση των απόψεων όλων αυτών των «ανένταχτων» με τις δικές τους.
Ιδιαίτερη περίπτωση ανάμεσά τους, ο Δ. Καζάκης. Ξεκινώντας με τη σεισάχθεια, κινήθηκε με τους «αριστερούς οικονομολόγους», «σπρώχτηκε» από ΣΥΡΙΖΑ και εξωκοινοβουλευτικές οργανώσεις, ερωτοτρόπησε με τη «Σπίθα» του Μίκη και... να 'τος!
Παραζαλισμένος από την προβολή στα κανάλια, θαμπωμένος από τα φώτα των προβολέων, εκστασιασμένος μπροστά στο χειροκρότημα της πλατείας, αισθάνθηκε περίπου ως ο «αναμενόμενος». Ήταν αδύνατον πλέον να συγκρατηθεί. Έτσι εφόρμησε ακάθεκτος: Ενιαίο Παλλαϊκό Μέτωπο λοιπόν (ΕΠΑΜ), εδώ και τώρα.
Το οποίο Μέτωπο θα προωθήσει την ανατροπή τού καθεστώτος κατοχής τής χώρας από ΔΝΤ, ΕΕ, ΕΚΤ. Την τιμωρία ενόχων, δωσιλόγων. Τη μη αναγνώριση και άρνηση πληρωμής τού χρέους, εδώ και τώρα. Την έξοδο από το ευρώ και την υιοθέτηση εθνικού νομίσματος. Την εθνικοποίηση της Τράπεζας της Ελλάδος. Την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας με μοχλό το κράτος. Την αλλαγή του μονομερούς προσανατολισμού της χώρας κ.λπ. κ.λπ. Και όλα αυτά χωρίς να ανοίξει μύτη, με προϋπόθεση την πάλη για την κατάκτηση της δημοκρατίας. Πώς έλεγε εκείνος ο τύπος (Α. Παπανδρέου), για όσους θυμούνται, «Σοσιαλισμός στις 18»; Βέβαια εκείνος είχε ως πρότυπο τη Σουηδία, ενώ το πρότυπο του Δ. Κ. είναι η Νορβηγία (κατά Σκανδιναβία μεριά πάντως και αυτός). Και μια ακόμη –πιο σημαντική αυτή– διαφορά που μάλλον διαφεύγει του Δ. Κ. Εκείνο το μεγάλο κόλπο (ΠΑΣΟΚ) στήθηκε έχοντας την πολύπλευρη στήριξη σημαντικών δυνάμεων του συστήματος εντός και εκτός Ελλάδας. Το κολπάκι του Δ. Κ., όπως έχουν τα πράγματα, το πολύ να αναλάβει τη λάντζα.
Θα έλεγα ότι ίσως βιάστηκε. Με την κίνησή του αυτή έχασε το διαβατήριο του «ανένταχτου» με το οποίο περιδιάβαινε τις πλατείες. Το λούστρο του «ειδικού» που τον καλούν στα κανάλια για να προσφέρει τις γνώσεις του «στον λαό» χωρίς να προσβλέπει σε πολιτικά ή άλλα οφέλη. Άσε που οι πολιτικές δυνάμεις που τον πλασάριζαν προς ίδιον όφελος θα τον αντιμετωπίζουν πλέον διαφορετικά.
Αλλά, τι να σου κάνει και αυτός; Οι εξελίξεις τρέχουν, οι διεργασίες εντείνονται, πολιτικά κόμματα και οργανώσεις όλο και πιο ενεργά πασχίζουν να κεφαλαιοποιήσουν την «ανένταχτη» παρέμβασή τους. Άλλοι «ανένταχτοι» ήδη κινούνται στην κατεύθυνση συγκρότησης πολιτικών σχημάτων «της πλατείας». Έτσι μάλιστα και σκάσουν μύτη στον ορίζοντα εκλογές, προβλέπεται μεγάλη γκάμα προσφορών. Το κόμμα (ή σχήμα) της πλατείας. Το γνήσιο σχήμα της πλατείας. Το πιο γνήσιο σχήμα της πλατείας. Το ακόμα πιο γνήσιο κ.λπ. Έπρεπε λοιπόν να κινηθεί, να προβληθεί στο ταμπλό όσο ακόμα βρίσκεται –ή νομίζει πως βρίσκεται– στα πάνω του.

Υ.Γ.: Θα μπορούσε βέβαια ο Δ. Κ. να ισχυριστεί, καθώς το συνηθίζει, ότι αυτά τα λένε οι «πράκτορες των δυνάμεων που θέλουν να υπονομεύσουν μια κίνηση σωτηρίας της χώρας».
Όσο (με) μας αφορά, αυτά τα έχουμε ξανακούσει. Από τον Ανδρουλάκη, τη Δαμανάκη, τον Μπίστη κ.ά. Απ' όλη αυτή την ελεεινή κομπανία τότε που «υπεράσπιζε τον σοσιαλισμό» και πριν πορευτούν στην αθλιότητα της ανοιχτής προσχώρησης στην υπηρεσία του συστήματος. Πρόκειται μάλλον περί «σχολής» που, ως φαίνεται, αφήνει χούγια σε όσους θήτευσαν σε αυτή.

Β. Βαλκάνιος