του Τάσου Σαπουνά
Απόλυτα φυσιολογικές θα χαρακτήριζε αυτές τις εξελίξεις κάθε προσεκτικός παρατηρητής της κατάστασης στη Συρία και των εμπλεκομένων μερών, εσωτερικών και εξωτερικών. Το καθεστώς Άσαντ, αφού έφτασε στα πρόθυρα της ανατροπής γύρω στις τρεις φορές (!) τον τελευταίο χρόνο, σύμφωνα με τα δυτικά μέσα εξαπάτησης και προώθησης του ψυχολογικού πολέμου των αμερικάνικων μυστικών υπηρεσιών, έχει αλλάξει την μέχρι πρότινος ισορροπία στα πεδία των μαχών. Η κατάληψη της Κουσέιρ, πόλης – κόμβου για την επικοινωνία της Δαμασκού με όλα τα δυτικά παράλια της Συρίας αλλά και τον κεντρικό κορμό της χώρας, ήταν ένα σημαντικό χτύπημα για τους ένοπλους αντικαθεστωτικούς, επειδή επιπλέον ήταν μια πόλη - προπύργιο της πάλης τους. Η συμμετοχή της λιβανέζικης Χεζμπολάχ στο πλευρό των κυβερνητικών στρατευμάτων δεν αλλάζει τη σημασία του αποτελέσματος. «Απλά» υπογραμμίζει το πόσο έχει περιπλακεί η κατάσταση στη χώρα και στην περιοχή. Σαν να μην έφτανε αυτό, από το προηγούμενο Σάββατο πολιορκείται και η πόλη Χομς, πόλη – σύμβολο της αντικαθεστωτικής πάλης, με τα κυβερνητικά στρατεύματα να έχουν σφίξει αρκετά τον κλοιό γύρω από τις συνοικίες που ελέγχουν οι αντικαθεστωτικές δυνάμεις.
Με αυτές τις εξελίξεις, το παράξενο θα ήταν οι αντικαθεστωτικοί, οι μοναρχίες του Κόλπου, η Τουρκία, οι Δυτικοί και πάνω απ’ όλους οι ΗΠΑ να θέλουν τη διεξαγωγή της διάσκεψης «για την πολιτική επίλυση του συριακού ζητήματος» μέσα στον Ιούλιο, όπως είχε αρχικά προγραμματιστεί. Να θυμίσουμε πως από τη στιγμή που ανακοινώθηκε από τις ΗΠΑ και τη Ρωσία αυτή η διάσκεψη, την «άλλη μέρα» είχαμε ήδη την πρώτη υπονόμευσή της με την ανακοίνωση των υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ ότι σταματούν το εμπάργκο όπλων προς τη συριακή αντιπολίτευση. Οι εξελίξεις στα εσωτερικά μέτωπα ανάγκασαν, πια, και τις ΗΠΑ να αναβάλουν για τον Αύγουστο (και βλέπουμε...) τη διάσκεψη. Οι αντικαθεστωτικοί μάλιστα είπαν ανοιχτά πως δεν πρόκειται να προσέλθουν σε καμία διάσκεψη, εάν δεν επέλθει μια νέα στρατιωτική ισορροπία στο εσωτερικό της Συρίας.
Έτσι όπως διαμορφώνεται, η κατάσταση λειτουργεί πολύ πιεστικά για τις επιδιώξεις του αμερικανικού ιμπεριαλισμού. Οι ΗΠΑ ούτε που το διανοούνται να προσέλθουν σε μια διάσκεψη που θα επικυρώσει την – έστω προσωρινή και για όσο διάστημα διαρκέσει- κυριαρχία του Άσαντ. Τα προβλήματα των ΗΠΑ έχουν ενταθεί και από το γεγονός πως η τούρκικη ηγεσία, απορροφημένη με την κατάπνιξη της εξέγερσης της «πλατείας Ταξίμ», εν μέρει «απέσυρε» προσωρινά τη συμβολή της στην πίεση που ασκούνταν προς τη Συρία. Επιπλέον όχι μόνο το καθεστώς Άσαντ συνεχίζει την ευμενή ανοχή του προς τους Κούρδους της Συρίας, αλλά και η πρακτική πλιατσικολόγου (το λιγότερο) που κυριαρχεί σε διάφορες ένοπλες ομάδες της αντιπολίτευσης που δρουν στην περιοχή έχει μεγαλώσει το πρόβλημα, τοποθετώντας τους Κούρδους της Συρίας έως τώρα απέναντι από τους Σύρους αντικαθεστωτικούς. Με όλα αυτά, οι ΗΠΑ όχι μόνο θα πάνε από αναβολή σε αναβολή τη διάσκεψη αυτή για όσο χρειαστεί, αλλά ήδη κινούνται σε μια σειρά μέτωπα με σκοπό να κατορθώσουν να ανατρέψουν τις αρνητικές γι αυτούς τελευταίες εξελίξεις. Έτσι, οι πληροφορίες των δημοσιογραφικών πρακτορείων λένε πως -αν δεν έχει ξεκινήσει- είναι θέμα ημερών η έναρξη της αποστολής όπλων, συμπεριλαμβανομένων και αντιαρματικών, προς την Ιορδανία -η οποία λειτουργεί ήδη ως σταθμός εγκατάστασης όπλων και «Αμερικανών συμβούλων»- και από εκεί προς τους «ήπιους» μαχητές της συριακής αντιπολίτευσης. Αυτοί οι τελευταίοι (οι «ήπιοι» μαχητές έναντι ... των ριζοσπαστών) δείχνουν το πρόβλημα που εξακολουθούν να έχουν οι ΗΠΑ, όπως άλλωστε και οι Αγγλογάλλοι, σχετικά με τον έλεγχο των ένοπλων ομάδων της συριακής αντιπολίτευσης, που περιλαμβάνει έως και παρακλάδια της Αλ Κάιντα, και που γενικά είναι πιθανόν, όπως συμβαίνει ήδη στη Λιβύη, να καταστούν ανεξέλεγκτα «την επόμενη μέρα». Αυτός είναι και ο λόγος που οι πιέσεις της Σαουδικής Αραβίας και του Κατάρ προς τη Δύση για μια πιο ενεργή συμμετοχή της στη στήριξη των αντικαθεστωτικών δεν είναι «αποτελεσματικές». Διότι οι προαναφερόμενες χώρες έχουν συνδέσεις και επαφές με εκείνα τα τμήματα των αντικαθεστωτικών με τα οποία οι ΗΠΑ -και όχι μόνον αυτές- ...βγάζουν σπυριά.
Με δεδομένη τη θέση της Ρωσίας απέναντι στο συριακό ζήτημα και την κατάσταση του εσωτερικού μετώπου της συριακής διαμάχης, δεν θεωρούμε αυτή τη στιγμή πιθανό -αν και δεν μπορούμε να τον αποκλείσουμε καθώς οι αμερικάνοι μας έχουν συνηθίσει σ' αυτά- έναν τυχοδιωκτισμό, μια «φυγή προς τα εμπρός» από πλευράς ΗΠΑ, που θα αποδειχτεί εφιαλτικός για τους λαούς της περιοχής και όχι μόνο. Περισσότερο κλίνουμε στην ένταση από πλευράς τους των προσπαθειών για εσωτερική αναδιάταξη και -γιατί όχι- ανατροπή των συσχετισμών δύναμης που θα τους επιτρέψει να δρομολογήσουν μια αλλαγή του πολιτικού καθεστώτος της Συρίας.
Όπως και να έχει, το «συριακό ζήτημα», όπως πολλές φορές έχουμε αναφέρει, δεν αφορά μόνο τη Συρία και τον προσανατολισμό του καθεστώτος της. Γι αυτό και βλέπουμε όλο αυτό το διάστημα, με επίκεντρο τη Συρία, να συνωστίζεται το σύνολο των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων με πρώτες από όλες τις ΗΠΑ και τη Ρωσία αλλά και μια σειρά σημαντικοί περιφερειακοί παίκτες της ευρύτερης περιοχής της Μέσης Ανατολής. Γι αυτό και βλέπουμε η συριακή διαμάχη να «διαχέεται» με πολλούς τρόπους στην ευρύτερη περιοχή.
Ας αναλογιστούμε, για παράδειγμα, τι θα σήμαινε για τις ΗΠΑ μια αλλαγή του συριακού καθεστώτος. Θα τους έδινε τη δυνατότητα κλιμάκωσης της πίεσης και των εκβιασμών προς το Ιράν ενώ θα δημιουργούσε σημαντικές ανακατατάξεις υπέρ τους σε όλη την περιοχή της Μέσης Ανατολής. Κι αυτά σε μια φάση που οι αραβικές εξεγέρσεις τροποποίησαν τις σταθερές πάνω στις οποίες κινούνταν η αμερικανική επικυριαρχία σε μια σειρά χώρες. Επίσης θα κέρδιζαν έναν ακόμη κρίκο στη ζώνη περικύκλωσης της «ρώσικης αρκούδας». Ανάλογα μπορεί να σκεφτεί κάποιος για τα οφέλη που θα αποκόμιζε ο γαλλικός ιμπεριαλισμός, με τη «προβολή» της επιτυχίας του στο πεδίο της ΕΕ και τη χρησιμοποίησή της για ισοστάθμισμα της γερμανικής οικονομικής ηγεμονίας. Ενώ, από την άλλη, τι θα γινόνταν σε μια ενδεχόμενη αποτυχία αυτών των σχεδιασμών και ποια τα κέρδη που θα αποκόμιζε σε μια τέτοια περίπτωση ο ρώσικος ιμπεριαλισμός: κέρδισμα χρόνου για την ανασυγκρότηση του εσωτερικού χώρου αλλά και του περίγυρου κ.ο.κ.
Έχουν, λοιπόν, πολλές και εκρηκτικές αντιθέσεις συσσωρευτεί γύρω από το συριακό ζήτημα. Γι αυτό, δυστυχώς, σε κάθε περίπτωση, ο συριακός λαός θα εξακολουθήσει να δίνει βαρύ φόρο αίματος στον αδυσώπητο ανταγωνισμό των μεγάλων φονιάδων αυτού του πλανήτη.
