Χρυσή πτώση

Μια μεγάλη παράπλευρη απώλεια της δήλωσης του Αμερικάνου Κεντρικού Τραπεζίτη Μπερνάνκι, πως οσονούπω η πολιτική της ποσοτικής χαλάρωσης τελειώνει και ο κρουνός της εύκολης ρευστότητας θα κλείσει, είναι ο χρυσός. Η τιμή του έχει επιστρέψει στο χαμηλότερο δυόμιση ετών, με την ουγγιά να κατεβαίνει κάτω από τα 1300 δολάρια. Βέβαια, όλες οι αγορές επηρεάζονται από μια τέτοια απόφαση: μετοχές, ομόλογα, παράγωγα και εμπορεύματα.
Γενικότερα, όμως, η υπόθεση με τα σκαμπανεβάσματα των τιμών του χρυσού δεν είναι ένα εύκολο «ανάγνωσμα».
Είναι σίγουρο πως η παρατεταμένη αναταραχή και ο πόλεμος στα νομίσματα δημιουργούσε τις προϋποθέσεις για ένα ασφαλές καταφύγιο, όπως ο χρυσός. Και είναι αλήθεια επίσης, πως, τα δύο τελευταία χρόνια, η τιμή του ανέβαινε γοργά και κάθετα.
Ιστορικά αν το δούμε, η τιμή του χρυσού παρουσιάζει ανοδική πορεία σε περιόδους ανόδου του πληθωρισμού -ως αντιστάθμισμα στο πληθωριστικό χρήμα- σε όλες τις πληθωριστικές φάσεις της αμερικάνικης και παγκόσμιας οικονομίας, από το 1946 μέχρι και το 1980. Όμως και στην προηγούμενη μεγάλη δεκαετία αποπληθωρισμού και ύφεσης, τη δεκαετία του `30, ο χρυσός δεν έχανε τη σχετική αγοραστική αξία του, δηλαδή μπορεί να μειωνόταν, όταν οι τιμές όλων των υπολοίπων (εμπορεύματα, μετοχές) έπεφταν δραματικά. Μόνο τη δεκαετία του `90, τη δεκαετία της «χρηματιστηρικοποίησης» της οικονομίας, οι τιμές του χρυσού γνώρισαν μια σταθερή κάθοδο και καθήλωση.
Από την άλλη, ο χρυσός ο ίδιος είναι μια αξία χρήσης που, για να εξορυχτεί και να παραχθεί, τελικά ενσωματώνει αξία και κόστη.
Τα τελευταία χρόνια, παρατηρείται μια «εφιαλτική» αύξηση στα κόστη εξόρυξης και παραγωγής του χρυσού, γύρω στο 17%. Τα περιθώρια κέρδους για τα κεφάλαια που παράγουν το χρυσό μειώνονται, λόγω της όλο και πιο μικρής περιεκτικότητας των μεταλλευμάτων σε πολύτιμο μέταλλο αλλά και της πιθανής εξάντλησης των παραγωγικών μεταλλευμάτων γενικότερα. Παγκοσμίως, οι δαπάνες για έρευνα μειώνονται από τις εταιρείες που τον παράγουν κατά 35%. Εκτιμήσεις κάνουν λόγο για πιθανή μείωση της παραγωγής χρυσού. Κάτι τέτοιο, όμως, θα δημιουργήσει ανοδικές πιέσεις στην τιμή του.
Επιπροσθέτως μετά την Ινδία -που για πολιτιστικούς και οικονομικούς λόγους ήταν μέχρι πρόσφατα ο μεγαλύτερος καταναλωτής χρυσού- η Κίνα εμφανίζεται ως ο μεγαλύτερος καταναλωτής χρυσού παγκόσμια, παίρνοντας το πολύτιμο μέταλλο και μετατρέποντας το σε ράβδους χρυσού που αποθηκεύει και αποθησαυρίζει η Κεντρική Τράπεζα. Η… σπαρταριστή λεπτομέρεια αυτής της διαδικασίας είναι πως μεγάλο μέρος αυτής της ποσότητας προέρχεται από την ίδια την Κίνα, που απτόητα συνεχίζει να παράγει χρυσό και αναμένεται η άνοδος της παραγωγής να φτάσει σε επίπεδα ρεκόρ το 2013. Παρόλα αυτά, οι ίδιοι οι κινέζοι επίσημοι αναγνωρίζουν πως εκδηλώνεται κάμψη επενδυτικού ενδιαφέροντος στις μετοχές του κλάδου κατά 10% και ως εκ τούτου, μείωση της κερδοφορίας των κινέζικων επιχειρήσεων που τον παράγουν κατά 20%. Η Goldman Saks πάντως υποβάθμισε τις προβλέψεις της για το 2014 στα 1050 δολάρια την ουγγιά.
Συμβουλή της στήλης: Η υπόθεση της τιμής του χρυσού είναι πολύ σύνθετη περίπτωση, πολύ περισσότερο για να στηριχτούν πάνω της προοπτικές κινημάτων. Και ο νοών νοείτω…