Στη φάση αυτή ο Άσαντ έχει ανακτήσει τόσο το στρατιωτικό όσο και το ψυχολογικό και ηθικό πλεονέκτημα απέναντι στην αντιπολίτευση όχι μόνο λόγω της σταθερής στήριξης της Ρωσίας αλλά και από τη συστηματική, το τελευταίο διάστημα, βοήθεια της Χεζμπολάχ. Ο στρατός του Άσαντ φαίνεται πως επικρατεί σε σημαντικά μέτωπα, δείχνοντας πως τα περιθώρια αντίδρασης για την κυβέρνηση Ομπάμα αρχίζουν να στενεύουν. Ενόψει μάλιστα του δεύτερου γύρου διαπραγματεύσεων για το Συριακό, μία επικράτηση του Άσαντ ως τότε, έστω και παροδική, ενδέχεται να ανατρέψει τη μέχρι τώρα πορεία των δεδομένων.
Κατά συνέπεια, το διακύβευμα για τους Αμερικανούς ουσιαστικά έγκειται στην όσο το δυνατόν αποδυνάμωση των δυνάμεων Άσαντ, πράγμα ωστόσο καθόλου εύκολο, όπως αποδεικνύεται.
Την περασμένη εβδομάδα η αμερικανική κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι θα προμηθεύσει με όπλα τους αντάρτες επειδή το καθεστώς Άσαντ ξεπέρασε την «κόκκινη γραμμή» χρησιμοποιώντας χημικά όπλα. Ως γνωστόν, έχει ήδη προηγηθεί ανάλογη απόφαση των υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ. Όταν πριν από έναν χρόνο ο Μπαράκ Ομπάμα δήλωνε ότι η χρήση χημικών όπλων στη Συρία θα αποτελούσε την αδιαπραγμάτευτη «κόκκινη γραμμή», η υπέρβαση της οποίας θα επέφερε «σοβαρές συνέπειες στη συριακή κυβέρνηση», έθετε κάποιες προϋποθέσεις για τη δικαιολόγηση μιας πιο ενεργού εμπλοκής των ΗΠΑ.
Ωστόσο, στη Σύνοδο των G8 το προηγούμενο Σαββατοκύριακο στη Β. Ιρλανδία, ο Ομπάμα εμφανίσθηκε, μετά από πολύωρη συνάντηση με τον Πούτιν στο περιθώριο της συνόδου, αρκετά επιφυλακτικός αναφορικά με μια μεγάλης κλίμακας αμερικανική στρατιωτική δραστηριοποίηση στη Συρία. «Σε ό,τι αφορά τη Συρία, έχουμε διαφορετικές οπτικές γωνίες για το πρόβλημα, αλλά έχουμε κοινό ενδιαφέρον να μειωθεί η βία, να προστατευθούν τα χημικά όπλα και να διασφαλίσουμε πως ούτε θα χρησιμοποιηθούν ούτε θα γίνουν αντικείμενο εξάπλωσης», σχολίασε ο Ομπάμα. Στο ίδιο μήκος κύματος και ο Πούτιν από την πλευρά του δήλωνε: «Οι θέσεις μας δεν συμπίπτουν πλήρως, αλλά μας ενώνει η κοινή πρόθεση για τον τερματισμό της βίας, για να σταματήσει η αύξηση του αριθμού των θυμάτων στη Συρία, για να επιλυθούν τα προβλήματα με ειρηνικά μέσα, συμπεριλαμβανομένων των συνομιλιών στην Γενεύη».
Επίσης, λίγες μέρες πριν αναχωρήσει για τη Βόρεια Ιρλανδία ο Μπαράκ Ομπάμα, σε συνέντευξη που παραχώρησε από το Λευκό Οίκο στο δημόσιο αμερικανικό τηλεοπτικό δίκτυο PBS, εμφανίσθηκε αρκετά διστακτικός απέναντι σε μία μεγάλη αμερικανική στρατιωτική επιχείρηση στη Συρία (όπως θα ήταν η επιβολή ζώνης αεροπορικού αποκλεισμού), λέγοντας ότι κάτι τέτοιο δεν θα μπορούσε να μεταβάλει την πορεία της σύρραξης! «Εάν εφαρμοσθεί ζώνη αεροπορικού αποκλεισμού, είναι πιθανόν να μη διευθετηθεί η κατάσταση στο εσωτερικό της ζώνης αυτής (...) Είναι δύσκολο να αντιληφθείτε το πολύπλοκο της κατάστασης και το ότι δεν πρέπει να σπεύσουμε να αναμειχθούμε σε έναν ακόμη πόλεμο στη Μέση Ανατολή» .
Από την άλλη, αναφερόμενος στη στρατιωτική υποστήριξη προς τις αντικαθεστωτικές δυνάμεις την οποία υποσχέθηκε η Ουάσινγκτον, αφού κατηγόρησε το συριακό καθεστώς για τη χρήση αερίου Σαρίν, ο Μπαράκ Ομπάμα διευκρινίζει: «Είπα ότι θα αυξήσω την υποστήριξη τόσο προς την πολιτική όσο και προς τη στρατιωτική αντιπολίτευση. Δεν προσδιόρισα ακριβώς τι κάνουμε και δεν θα το κάνω κατά τη διάρκεια αυτής της εκπομπής».
Αλλά και ο απερχόμενος πρεσβευτής των ΗΠΑ στο ΝΑΤΟ, Ίβο Ντάαλντερ, διευκρίνισε πως οι ΗΠΑ δεν ζητούν από το NATO να υποστηρίξει την επιβολή μιας ζώνης απαγόρευσης των πτήσεων στη Συρία και το ζήτημα αυτό δεν βρίσκεται στην ημερήσια διάταξη του Συμφώνου. «Εάν τεθεί κάτι τέτοιο αύριο ή κάποια άλλη ημέρα, δεν το γνωρίζω», σχολίασε. Εννοείται πως η Μόσχα διαφωνεί, διαμηνύοντας πως δεν προτίθεται να επιτρέψει την επιβολή ζώνης απαγόρευσης πτήσεων στον εναέριο χώρο της Συρίας.
Πάντως το ενδεχόμενο της απαγόρευσης πτήσεων στην εμπόλεμη Συρία ήρθε στο προσκήνιο όταν το Πεντάγωνο ανακοίνωσε πως θα διατηρήσει στη γειτονική Ιορδανία μαχητικά τύπου F-16 και πυραύλους τύπου Patriot και αναζωπυρώθηκε έπειτα από την απόφαση των ΗΠΑ να δώσουν οπλισμό στους σύρους αντικαθεστωτικούς αντάρτες. Φυσικά υπάρχει και η μόνιμη απαίτηση από ευρωπαϊκές χώρες και κύρια από Βρετανία και Γαλλία. «Πώς είναι δυνατό να επιτρέψουμε τη συνέχιση παράδοσης όπλων από τη Ρωσία στο καθεστώς του Μπασάρ αλ-Άσαντ, όταν η αντιπολίτευση λαμβάνει τόσα λίγα και σφαγιάζεται;» διερωτάται ο γάλλος «σοσιαλιστής» πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ!
Ωστόσο, διάφοροι αναλυτές θεωρούν πως η αμερικανική υποστήριξη που θα σταλεί στις αντικαθεστωτικές δυνάμεις θα έχει τη μορφή ελαφρού οπλισμού, ο οποίος δεν θα είναι σε θέση να μεταβάλει τα δεδομένα επί του στρατιωτικού πεδίου. Άρα;..
Το βασικό ζήτημα που τίθεται δεν είναι το πώς θα κινηθούν οι Αμερικάνοι κάτω από πιέσεις «φίλων» και αντιπάλων. Είναι το «πότε» και κάτω από ποιους όρους θα το κάνουν αυτό, μια και η απόφαση για την εμπλοκή είναι δεδομένη και επιβεβλημένη από αυτό που εκπροσωπεί η ιμπεριαλιστική τους φύση.
Η κατάλληλη συγκυρία για κάτι τέτοιο, είτε προκύπτει από τη δυναμική των πραγμάτων είτε υποβοηθείται από τους ίδιους, προσδιορίζει (όχι πάντα με επιτυχία) και το κατάλληλο πλαίσιο της επέμβασή τους. Στη φάση αυτή οι εξελίξεις στην περιοχή –ιδιαίτερα στην Τουρκία και το Ιράν– αποτελούν σημαντικές παραμέτρους στις επιλογές τους.
Η αιματηρή συριακή κρίση επί της ουσίας δείχνει να εξελίσσεται σε μια αμερικανορωσική αναμέτρηση και αυτό την καθιστά ξεχωριστά επικίνδυνη για το άμεσο μέλλον.
Χ.Β.
