Η ΚΡΙΣΗ ΣΤΗΝ ΚΟΡΕΑΤΙΚΗ ΧΕΡΣΟΝΗΣΟ Πίσω από την πολεμική ρητορική

Η 15η του Απρίλη είναι σημαντική όσο και σημαδιακή μέρα για τη Β. Κορέα. Είναι η γενέθλια μέρα του ιδρυτή της, Κιμ Ιλ-Σουνγκ, παππού του σημερινού ηγέτη της Κιμ Γιονγκ-Ουν. Και ο φετινός εορτασμός, όπως και οι προηγούμενοι, γίνεται μέσα σε κρίση. Μόνο που σήμερα η κρίση χαρακτηρίζεται από ιδιαίτερα μεγάλη ένταση και διάρκεια. Πολλές οι φανερές αιτίες και περισσότερες οι κρυφές –ένθεν κακείθεν– που έρχονται να τη «δικαιολογήσουν». Βασικά είναι το πυρηνικό πρόγραμμα της Β. Κορέας και οι πυρηνικές δοκιμές που συνεχίζει. Σαν συνέχεια έχουμε το αυστηρότερο «εμπάργκο» που πρόσφατα επέβαλε ο ΟΗΕ καθώς και τα ετήσια κοινά στρατιωτικά γυμνάσια ΗΠΑ – Ν. Κορέας(που φέτος είναι ενισχυμένα ποσοτικά και ποιοτικά και μεγαλύτερης διάρκειας). Επιπλέον παρατηρήθηκε αυξημένη κινητικότητα αξιωματούχων της Δύσης, με προεξάρχοντες τον αμερικανό ΥΠΕΞ Τζον Κέρι και τον γ.γ. του ΝΑΤΟ Άντερς Φογκ Ράσμουσεν.

Όσο και οι ΗΠΑ αλλά και τα διεθνή ΜΜΕ προσπαθούν να αποδώσουν τη σημερινή κρίση στην ακραία πολεμική ρητορική της Β. Κορέας, η ακολουθία των γεγονότων τα τελευταία χρόνια δείχνει ξεκάθαρα το ξετύλιγμα ενός σχεδίου των αμερικάνων ιμπεριαλιστών με πολλαπλές στοχεύσεις. Κατ΄ αρχάς δεν πρέπει να περάσει απαρατήρητο πως τόσο η Β. Κορέα όσο και η μεγάλη σύμμαχός της, Κίνα, βρίσκονται αυτή την περίοδο με νέες ηγεσίες, πράγμα που αποτελεί ένα επιπλέον στοιχείο ανοικτό σε δοκιμασίες κάθε τύπου!
Το ερώτημα είναι, πού θέλουν να οδηγήσουν την όξυνση αυτής της κρίσης οι αμερικάνοι ιμπεριαλιστές σήμερα; Βέβαια, σε πρώτο πλάνο διακρίνονται κάποια στοιχεία αυτοσυγκράτησης των ΗΠΑ σε ό,τι αφορά τα εξελισσόμενα γεγονότα. Όπως, για παράδειγμα, η ακύρωση κάποιων σχεδιασμών των κοινών στρατιωτικών γυμνασίων με τη Ν. Κορέα και η ματαίωση, από τον ίδιο τον Ομπάμα, δοκιμής νέου τύπου πυραύλου. Έχουμε επίσης τις δηλώσεις και κλήσεις προς την Πιονγκγιάνγκ από τον Τζον Κέρι για νέες διαπραγματεύσεις, το ρίξιμο των τόνων κ.λπ.
Όλα αυτά, βέβαια, θα μπορούσε κάποιος να πει ότι εντάσσονται σε μια τακτική για να αναδειχτεί ακόμη περισσότερο η «επιθετικότητα» και η «αδιαλλαξία» της άλλης πλευράς. Πάντως η γενικότερη συμπεριφορά των ΗΠΑ, και στην περίπτωση αυτή, περικλείει αρκετές αντιφάσεις. Μέσα από το ανοικτό ενδεχόμενο σύγκρουσης και με την καλλιέργεια κλίματος πολεμικής αναμέτρησης φαίνεται να θέλουν να διαμορφώσουν μια κατάσταση που δύσκολα θα μπορούσε να αποκλιμακωθεί, όπως συνέβη με τις προηγούμενες.

Έτσι, στην ακραία έως και παράλογη ρητορική της Β. Κορέας έχουμε διαφόρων ειδών αντιδράσεις στο ίδιο επίπεδο (ρητορικό). Διάφορες δηλώσεις αμερικανών ειδημόνων αλλά και πλήθος αναλύσεων περιστρέφονται γύρω από τη δυνατότητα ή μη δυνατότητα της Β. Κορέας να υλοποιήσει τις απειλές της, με τις περισσότερες να συγκλίνουν στην άποψη ότι η Β. Κορέα έχει αυτή τη δυνατότητα σε κάποιο βαθμό. Από την άλλη ο Λευκός Οίκος, επίσημα, εκτιμά ότι η Βόρεια Κορέα «δεν έχει επιδείξει πως διαθέτει την τεχνολογία για την εκτόξευση πυραύλων με πυρηνικές κεφαλές».
Αν και όλα αυτά είναι αρκετά αντιφατικά, όλες σχεδόν οι προσεγγίσεις καταλήγουν πως η Β. Κορέα είναι αδύναμη να πλήξει στρατιωτικά τις ΗΠΑ, αλλά... αλλά αυτό μπορεί να το κάνει στη γύρω περιοχή (Ν. Κορέα, Ιαπωνία). Όμως η σύμμαχος ΗΠΑ θα είναι εκεί ως «φύλακας άγγελος» για να δώσει αποφασιστική απάντηση στον «κακό δαίμονα»! Μάλιστα κάποιοι αναλυτές βλέπουν πως, ίσως σύντομα, θα έχουμε μια άλλη εκδοχή –τηρουμένων των αναλογιών– της επιχείρησης του «Κόλπου των χοίρων» και της «κρίσης των πυραύλων» στην Κούβα του ΄60. Δεν πρέπει να είναι καθόλου τυχαίες (άσχετα με το τι βάση έχουν) διάφορες φήμες, σε κάποια ασιατικά ΜΜΕ, για σχεδιαζόμενη πραξικοπηματική ανατροπή του νεότερου Κιμ και της δυναστείας του.

Ωστόσο το ερώτημα για το ποιο μπορεί να είναι το οριακό σημείο της σημερινής κατάστασης παραμένει κρίσιμο. Αν δηλαδή αυτό το σημείο συμπίπτει με την έναρξη «θερμού επεισοδίου» πολύ πιο ισχυρού από αυτά του παρελθόντος. Προφανώς και κάτι τέτοιο διαμορφώνει ένα σενάριο πολύ περισσότερο εφιαλτικό από τα πολεμικά ρητορικά σχήματα του σήμερα. Και στο οποίο σενάριο για πρώτη φορά (μετά την ψυχροπολεμική περίοδο) εμπλέκονται πυρηνικές δυνάμεις. Και εδώ φυσικά εννοούμε κυρίως την Κίνα.
Βλέποντας από μια γενικότερη σκοπιά τα πράγματα θα λέγαμε πως εδώ δεν έχουμε μια απλή επιβεβαίωση του ρόλου των ΗΠΑ στην περιοχή αλλά μια προσπάθεια για αναβάθμιση αυτού του ρόλου και σε ανώτερη κλίμακα.
Η πίεση προς την Κίνα και το επιδιωκόμενο στρίμωγμά της είναι κάτι παραπάνω από φανερά. Την πιέζουν να πάρει θέση στις «προκλήσεις» της Β. Κορέας, αλλά στην πραγματικότητα την πιέζουν να τραβήξει την ομπρέλα της πάνω απ’ αυτήν. Και για να το πούμε διαφορετικά, προσπαθούν να οδηγήσουν τα πράγματα σε ένα σημείο ώστε το κόστος στήριξης (και όχι μόνο το οικονομικό) του καθεστώτος της Β. Κορέας για την Κίνα να είναι από πολύ μεγάλο έως και αβάσταχτο.
Όμως η Κίνα, παρά τα κρατήματά της στη σημερινή εξέλιξη, δεν δείχνει διατεθειμένη να μείνει αδρανής στην κλιμακούμενη ένταση που προωθούν οι ΗΠΑ. Έτσι, και η όποια θέση υπέρ της Β. Κορέας, δηλαδή κατά της αυξημένης παρουσίας των ΗΠΑ στην περιοχή της κορεατικής χερσονήσου, είναι μια κίνηση που δεν πρέπει να προκαλεί έκπληξη.
Κατά τη διάρκεια της επίσκεψης του υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ Τζ. Κέρι στο Πεκίνο, το επίσημο πρακτορείο ειδήσεων «Νέα Κίνα» -το οποίο αποτελεί κυβερνητικό όργανο- εξαπέλυσε σκληρή επίθεση κατά της Ουάσιγκτον, κατηγορώντας την για τη σημερινή κλιμάκωση. Συγκεκριμένα αναφέρει: «Ενώ κατηγορεί την Πιονγκγιάνγκ για ριψοκίνδυνη προκλητικότητα και μη ανεκτή ασέβεια των διεθνών συμφωνιών, η ίδια η Ουάσινγκτον ρίχνει λάδι στη φωτιά […] Οι ΗΠΑ συνεχίζουν να στέλνουν περισσότερα και πιο προηγμένα μαχητικά, βομβαρδιστικά και πολεμικά πλοία εξοπλισμένα με συστήματα πυραυλικής άμυνας στην Ανατολική Ασία και πραγματοποιούν μεγάλης κλίμακας στρατιωτικές ασκήσεις με τους ασιάτες συμμάχους τους σε μια δραματική επίδειξη ισχύος. Αυτό συνιστά κλιμάκωση και όχι προσπάθεια αποτροπής της σύγκρουσης και δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό».
Είναι φανερό ότι η Κίνα δεν είναι εύκολο να δεχτεί και να ανεχτεί τους Αμερικανούς τόσο κοντά «στην αυλή της» και γι’ αυτό δεν διστάζει να παίρνει καθαρά το μέρος της Πιονγκγιάνγκ σε κάθε διαμάχη με τις ΗΠΑ. Από την άλλη και πρακτικά αυτό σημαίνει πως στέλνει και ένα μήνυμα: ότι αν υπάρξει «θερμή» κλιμάκωση δεν θα πρέπει να υπάρχει καμία αμφιβολία ότι θα σταθεί στο πλευρό της Βόρειας Κορέας. Κάτι τέτοιο ωστόσο θα αποτελούσε μια εξέλιξη η οποία όχι απλώς θα διαμόρφωνε, στην καλύτερη περίπτωση, μια αδιέξοδη κατάσταση αλλά μια κατάσταση «χωρίς επιστροφή»! Οι αμοιβαίες αυτοσυγκρατήσεις έχουν κατά συνέπεια αυτή την ισχυρή βάση ερμηνείας προς το παρόν.
Δεν ξέρουμε αν και σε ποιο βαθμό το πυρηνικό πρόγραμμα της Β. Κορέας είναι σημαντικό ή μπορεί να γίνει τέτοιο στο άμεσο μέλλον. Ξέρουμε πως αυτό ξεκίνησε στις αρχές της δεκαετίας του 1960, με τη βοήθεια της τότε Σοβιετικής Ένωσης, με την κατασκευή ενός ερευνητικού πυρηνικού αντιδραστήρα. Αργότερα και στη συνέχεια τη σκυτάλη πήραν οι Κινέζοι.
Εκείνο που έχει σημασία είναι πως αυτό αποτελεί σήμερα το κεντρικό επιχείρημα των αμερικάνων ιμπεριαλιστών για να ενισχύσουν την παρουσία τους στη νοτιοανατολική Ασία και όχι μόνο. Το άπλωμα των αμερικανικών πυραύλων νέας τεχνολογίας, σε μια τεράστια περιοχή, που αγκαλιάζει σχεδόν όλο τον Ειρηνικό Ωκεανό, βρίσκεται σε εξέλιξη. Από τις δυτικές ακτές των ΗΠΑ μέχρι τα νερά της Κίνας ενισχύονται και δημιουργούνται νέες πυραυλικές βάσεις. Γενικότερος στόχος η διαμόρφωση μιας κατάστασης με τη δημιουργία όρων τέτοιων που να συνιστούν αποφασιστικά στοιχεία υπεροχής απέναντι στον βασικό τους ανταγωνιστή στην περιοχή που είναι η Κίνα. Μια στόχευση με την οποία οι αμερικάνοι ιμπεριαλιστές γενικότερα επιδιώκουν την ενίσχυσή τους σε τέτοιο βαθμό που να τους δίνει τη δυνατότητα επιθετικών πρωτοβουλιών και σε άλλες περιοχές.

Χ.Β.