«Δεν νικά εκείνος που έχει δίκιο, αλλά αυτός που παλεύει γι' αυτό!»
(Γυναίκα εργαζόμενου στη Χαλυβουργία)
Η 24ωρη απεργία της Τρίτης 13 Δεκέμβρη στο Θριάσιο κηρύχτηκε, έπειτα από πίεση, από το αντίστοιχο Εργατικό Κέντρο. Η μαζική απεργιακή συγκέντρωση έγινε στην Ελευσίνα, παρ’ όλο που οι απεργοί ήθελαν να γίνει στο κέντρο της Αθήνας, ήταν κοινή και συμμετείχαν εργαζόμενοι και σωματεία και από άλλα εργοστάσια της περιοχής (Χαλυβουργική, ναυπηγεία, Τιτάν κ.ά), αλλά και του Δημοσίου (εκπαιδευτικοί, νοσοκομείου Θριάσιου) με στάσεις εργασίας. Μετά τις ομιλίες ακολούθησε πορεία στην Περιφέρεια.
Τέσσερις μέρες μετά ακολούθησε συγκέντρωση αλληλεγγύης στο κέντρο της Αθήνας. Πρόταση για κοινή συγκέντρωση όλων των πολιτικών, συνδικαλιστικών και κινηματικών δυνάμεων που δηλώνουν τη στήριξή τους υπήρξε δύο βδομάδες πριν σε μεγάλη σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε στην Ελευσίνα. Απορρίφθηκε από συνδικαλιστές του ΠΑΜΕ με τη… δικαιολογία του «καπέλου». Την Πέμπτη 15 Δεκέμβρη το απόγευμα ανακοινώθηκε η συγκέντρωση στην Ομόνοια για τις 17 Δεκέμβρη! Η συγκέντρωση αυτή ναι μεν χαρακτηρίστηκε μαζική, αλλά θεωρούμε ότι ήταν αναντίστοιχη του κινήματος αλληλεγγύης που αναπτύχθηκε ως τότε. Ο τρόπος που ανακοινώθηκε έδωσε το πάτημα σε δυνάμεις που δηλώνουν δυσαρέσκεια με τη στάση του ΠΑΜΕ, στο συγκεκριμένο αλλά και γενικότερα, να μη συμμετέχουν και σε αρκετές περιπτώσεις συλλογικότητες που ήθελαν να συμμετάσχουν να μην μπορούν να αναβάλουν τελευταία στιγμή εκδηλώσεις (ακόμη και αλληλεγγύης στους χαλυβουργούς) που ήταν προγραμματισμένες την ίδια μέρα και ώρα. Συμμετείχαν κατά κύριο λόγο οι δυνάμεις του ΠΑΜΕ. Μικρή παρουσία είχαν ο Συντονισμός πρωτοβάθμιων σωματείων, ο Σύλλογος υπαλλήλων βιβλίου και η Ταξική Πορεία.
Συγκέντρωση έγινε στις 5 Γενάρη και στον Βόλο. Πραγματοποιήθηκε ύστερα από σύσκεψη την προηγούμενη μέρα σωματείων, συνδικαλιστών και φορέων στο Εργατικό Κέντρο. Η συγκέντρωση αυτή είχε ιδιαίτερη σημασία, με την έννοια ότι στη Μαγνησία βρίσκονται τα άλλα δύο εργοστάσια του Μάνεση, των οποίων οι εργαζόμενοι δεν συμμετέχουν στην απεργία λόγω της στάσης της πλειοψηφίας του ΔΣ του σωματείου (ΠΑΣΚΕ, ΔΑΚΕ), αλλά και του Εργατικού Κέντρου, που αρνούνται την πραγματοποίηση γενικής συνέλευσης των εργατών εκεί, στέκονται εχθρικά απέναντι στην απεργία του Ασπροπύργου, και πρωτύτερα είχαν καταφέρει οι εργαζόμενοι να αποδεχτούν τις «προτάσεις» της εργοδοσίας. Και εκεί τα χαρακτηριστικά της συγκέντρωσης ήταν πάνω-κάτω τα ίδια με αυτήν της Αθήνας.
Κατά τη διάρκεια αυτού του μήνα πραγματοποιήθηκαν δύο τριμερείς συναντήσεις στο υπουργείο Εργασίας (21 Δεκέμβρη και 3 Γενάρη). Και στις δύο περιπτώσεις, παρά τη διάθεση συνεννόησης που επέδειξαν οι εργάτες, με προτάσεις για τις οποίες μπορεί να υπάρχουν και αντιρρήσεις, η εργοδοσία με την στήριξη της κυβέρνησης ήταν αδιάλλακτη. Ιδιαίτερα το αίτημα των επαναπροσλήψεων δεν το συζητάει καθόλου. Της τελευταίας μάλιστα συνάντησης είχε προηγηθεί ανακοίνωσή της που κατέληγε στην άμεση απειλή για ακόμη περισσότερες απολύσεις, ακόμη και για κλείσιμο του εργοστασίου, αν οι εργάτες δεν δεχθούν τις αξιώσεις της.
Η στάση αυτή εξόργισε τους εργαζομένους, δηλώνουν ότι πλέον δεν υπάρχει περιθώριο διαπραγμάτευσης και ότι θα γυρίσουν στο εργοστάσιο για δουλειά μόνο αν νικήσουν. Με 5θήμερο/8ωρο, επαναπρόσληψη όλων των απολυμένων συναδέλφων τους, αλλά και με πληρωμή των μεροκάματων της απεργίας.
Τελευταίο «επεισόδιο» από μεριάς εργοδοσίας ήταν αυτό της Δευτέρας 9 Γενάρη, όταν νωρίς το πρωί πήγαν στο εργοστάσιο οι διευθυντές καλώντας τους απεργούς να αποχωρήσουν, μια και το εργοστάσιο δεν τελεί υπό κατάληψη, αφού αναλαμβάνουν αυτοί την… περιφρούρηση των εγκαταστάσεων και ανακοινώνοντας ακόμη 13 απολύσεις. Φτάνοντας έτσι τους απολυμένους στους 63. Η απάντηση των απεργών για άλλη μια φορά ήταν άμεση και αποφασιστική.
Τις μέρες αυτές οι εργαζόμενοι με επιτροπές αγώνα, αλλά και οι γυναίκες τους που έχουν φτιάξει δική τους, εντείνουν τις προσπάθειές τους για την επιτυχία της 24ωρης παναττικής απεργίας, στις 17 Γενάρη, που αναγκάστηκαν να κηρύξουν τα εργατικά κέντρα Αθήνας, Πειραιά, Λαυρίου, Θριασίου, Μεγάρων και Σαλαμίνας. Μια απεργία που αναγκάστηκαν να κηρύξουν αυτές οι διοικήσεις κάτω από την πίεση της απεργίας των χαλυβουργών αλλά και του μεγάλου, πρωτοφανούς για κάμποσες δεκαετίες κινήματος αλληλεγγύης. Η επιτυχία της αποκτά ιδιαίτερη σημασία και ξεπερνά τα όρια της αλληλεγγύης, μια και αυτό το διάστημα η επίθεση του κεφαλαίου στα εργατικά δικαιώματα εντείνεται ακόμη περισσότερο, τα εκ περιτροπής ωράρια, οι μειώσεις μισθών και οι απολύσεις έχουν οδηγήσει τους εργαζόμενους και άλλων εργοστασίων σε ανάλογες κινητοποιήσεις. Είναι η πρώτη απεργιακή κινητοποίηση εργαζομένων της χρονιάς την οποία οι εργατοπατέρες δεν θα την ήθελαν και κάνουν ό,τι μπορούν για να την απαξιώσουν. Είναι χαρακτηριστικό ότι η ΓΣΕΕ μόλις την περασμένη Τρίτη ανακοίνωσε ότι τη… στηρίζει, η πλειοψηφία της ΑΔΕΔΥ δεν πήρε απόφαση ούτε καν για στάση εργασίας, έστω για να στηρίξει πρωτοβάθμια σωματεία που δεν έχουν τη δυνατότητα να κηρύξουν απεργία.
Από την άλλη μεριά, το ΠΑΜΕ έσπευσε να ανακοινώσει από νωρίς τη δική του ξεχωριστή συγκέντρωση στην Ομόνοια, κάτι που δεν έκανε στην Ελευσίνα, στην προσπάθειά του να ελέγξει την κατάσταση και να παρουσιάσει την απεργία των χαλυβουργών αλλά και των άλλων εργοστασίων ως δικό του δημιούργημα. Παρ' όλο που, όπως λέει, οι αποφάσεις των εργατικών κέντρων πάρθηκαν κάτω από τη δική του αποφασιστική πίεση και αναφέρεται σε όλους τους τόνους στην ανάγκη ενωτικής απάντησης του εργατικού κινήματος. Τα εργατικά κέντρα καλούν σε συγκέντρωση στην πλατεία Κλαυθμώνος.
Για το κίνημα αλληλεγγύης
Το κίνημα αλληλεγγύης πήρε πρωτοφανής διαστάσεις. Σωματεία, πρωτοβουλίες, σύλλογοι και συνελεύσεις γειτονιών, 15μελή σχολείων, φοιτητικοί σύλλογοι και με ό,τι άλλο κινείται και ζει ο λαός, με εκδηλώσεις, συζητήσεις, γλέντια, αλλά και παρουσία στο εργοστάσιο, στήριξαν και στηρίζουν αυτόν τον αγώνα. Η σύνδεση συλλογικοτήτων γειτονιών με αυτόν τον αγώνα έδωσε άλλον αέρα και στη δική τους ιδιαίτερη κίνηση, τις επηρέασε σημαντικά στις κατευθύνσεις τους και στον τρόπο δράσης τους. Τους έδωσε ουσιαστικό περιεχόμενο. Οι επιφυλάξεις ελάχιστες και όπου υπήρξαν, πολύ σύντομα αποσύρθηκαν. Υπάρχουν άνθρωποι που με την επίσκεψή τους στο εργοστάσιο πήραν την απόφαση να βγουν στον αγώνα ενεργά και οι ίδιοι, τους βοήθησε να ξεκαθαρίσουν ποιο είναι το επίδικο της επίθεσης και πού πρέπει να στοχεύσουν. Κατανοούν όλοι, με τον τρόπο του ο καθένας, ότι ένας αγώνας στην καρδιά της παραγωγής, ένας πραγματικά προλεταριακός αγώνας που θα αποβεί νικηφόρος, θα δώσει άλλον αέρα σε κάθε άλλη διεκδίκηση. Θα αποδείξει πρώτ' απ' όλα ότι οι εργαζόμενοι μόνο μέσα από τη δική τους οργάνωση, τον ανυποχώρητο, μακρόχρονο και επίμονο αγώνα μπορούν να έχουν νίκες. Το κίνημα αλληλεγγύης, όπως λένε οι ίδιοι οι εργαζόμενοι, είναι που τους δίνει το κουράγιο και τη δύναμη να συνεχίζουν εδώ και 2,5 μήνες.
Εκδήλωση στο «Εκτός των τειχών»
Εκδήλωση-συζήτηση έγινε και στο βιβλιοπωλείο «Εκτός των τειχών». Από τους απεργούς ήταν ο Παναγιώτης Κατσαρός, αν. γραμματέας του ΔΣ του σωματείου, και ο Νικήτας Σταύρος, εργάτης στο εργοστάσιο. Παρούσες ήταν και η γυναίκα του Παναγιώτη, η Σοφία, μαζί με την κόρη τους. Παραβρέθηκαν και συμμετείχαν στη συζήτηση συνδικαλιστές και από άλλους χώρους, όπως από το Εθνικό Τυπογραφείο, το νοσοκομείο «Αμαλία Φλέμινγκ», το 7ο νοσοκομείο ΙΚΑ, το Θριάσιο Νοσοκομείο, καθώς και ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Εργοστασίων Χημικών Βιομηχανιών, Μάκης Θεοχάρης.
Η συζήτηση στον κατάμεστο χώρο του βιβλιοπωλείου ήταν ζεστή και ουσιαστική. Στάθηκε στον αγώνα που δίνουν οι εργάτες του εργοστασίου, στο πώς και γιατί τον ξεκίνησαν και στην απόφασή τους να μην κάνουν πίσω. Συζητήθηκε ιδιαίτερα η μεγάλη σημασία της αλληλεγγύης, αλλά και η πρωτοφανής έκταση που έχει πάρει.
Επεκτάθηκε βέβαια και στα ζητήματα που αφορούν το εργατικό κίνημα, αλλά και το γενικό πολιτικό πλαίσιο μέσα στο οποίο ξέσπασε αυτή η απεργία. Για τις επιδιώξεις του ξένου και ντόπιου κεφαλαίου και τους στόχους του, που δεν είναι άλλοι από την αφαίρεση και της τελευταίας εργατικής κατάκτησης. Για τη στάση των άλλων δυνάμεων ιδιαίτερα αυτών του κυβερνητικού-εργοδοτικού συνδικαλισμού που κάνουν ό,τι μπορούν για να τον υποβαθμίσουν, μια και δεν μπορούν να τον σταματήσουν.
Όπως και για την απεργιακή συγκέντρωση την οποία οι εργάτες της Χαλυβουργίας ήθελαν να την κάνουν στο κέντρο της Αθήνας αλλά το εργατικό κέντρο αποφάσισε να γίνει στην Ελευσίνα. Συνδικαλιστικές ηγεσίες σε εργοστάσια της περιοχής που ακόμη και στην πανθριασιώτικη απεργία ενώ λειτούργησαν υπονομευτικά αναγκάστηκαν κάτω από την πίεση των εργαζόμενων των χώρων τους να κηρύξουν αντί για 3ωρες στάσεις εργασίας 24ωρη απεργία. Για το Εργατικό Κέντρο Βόλου που όταν απευθύνθηκε στη διοίκησή του η «Πρωτοβουλία αλληλεγγύης εργαζομένων και ανέργων Μαγνησίας», με την πρόταση να κηρύξει απεργία στα εκεί εργοστάσια του Μάνεση, ο πρόεδρός του «συμβούλεψε» και τους εργαζόμενους στον Ασπρόπυργο να δεχτούν τις προτάσεις της εργοδοσίας για να μην κλείσει το εργοστάσιο! Άλλωστε η στάση και αυτής της πλειοψηφίας του ΕΚ Βόλου από την αρχή ήταν αντίθετη και συνέβαλε αρκετά στο να υποταχθούν οι εκεί εργαζόμενοι στους εργοδοτικούς εκβιασμούς.
Θα έλεγε κανείς ότι οι δύο αυτές συμπεριφορές των εργατών διαφορετικών μεν εργοστασίων, της ίδιας όμως ιδιοκτησίας, αποτελούν τη σημερινή αντιφατική πραγματικότητα στους κόλπους της εργατικής τάξης. Η μια πλευρά, αυτή του Βόλου, μας δείχνει ότι έχουμε ακόμη πολύ δρόμο να διανύσουμε μέχρι η εργατική τάξη να ξαναβρεί τον δρόμο του ξεπεράσματος των συμβιβασμένων και εργοδοτικών ηγεσιών, τον δρόμο της δικής της οργάνωσης και του αγώνα. Η άλλη πλευρά, αυτή του Ασπροπύργου, μας δείχνει το μέλλον των αντιστάσεων και της διεκδίκησης.
Συζήτηση έγινε φυσικά και για τη συνέχεια του αγώνα, ιδιαίτερα μετά τις εξελίξεις στην τριμερή συνάντηση (21 Δεκέμβρη). Οι απεργοί ξεκαθάρισαν ότι μπροστά στην αδιαλλαξία κυβέρνησης και εργοδοσίας αυτοί αντιτάσσουν τη δικιά τους αδιαλλαξία και ότι δεν πρόκειται να κάνουν πίσω. Συζητήθηκε και η πρόταση του σωματείου, που διευκρινίστηκε ότι αν εφαρμοζόταν δεν θα είχε ιδιαίτερες συνέπειες για τους ίδιους, μια και στους περισσότερους χρωστάνε άδειες που φτάνουν και τις είκοσι μέρες και περισσότερο.
Όπως και να 'χει, ένα πράγμα είναι σίγουρο. Ότι όλοι συμφωνούμε πως αυτή η απεργία είναι μια απεργία που έχει μεγάλη σημασία για όλη την εργατική τάξη και το μέλλον της συγκρότησής της. Ότι όλες οι αγωνιστικές δυνάμεις, με τις διαφορές και τις συμφωνίες τους, πρέπει να δώσουν τα πάντα για τη στήριξή της.
Μετά τη συζήτηση οι περισσότεροι παραμείναμε στον χώρο και έγιναν τα γνωστά πηγαδάκια. Συγκίνηση προκάλεσαν τα λόγια της γυναίκας του Παναγιώτη. «Τον άντρα μου», μας είπε, «εγώ δεν πρόκειται να τους τον χαρίσω! Αρκετά τους χάρισα εδώ και 22 χρόνια, καλύτερα να μείνει χωρίς δουλειά αλλά όχι έτσι όπως το θέλουν αυτοί». Κάποια στιγμή μας είπε ότι ενώ ήταν στον χώρο του εργοστασίου και άκουγε τα τραγούδια και τους εκφωνητές θυμήθηκε το Πολυτεχνείο και ήθελε να φωνάξει: ΕΔΩ ΧΑΛΥΒΟΥΡΓΙΑ!
