Η χρονιά άλλαξε, να αλλάξει και η κατάσταση

Φόβος και ανησυχία επικρατεί στον κόσμο της εργασίας για όσα έρχονται (σαν συνέχεια των όσων έχουν προηγηθεί), προκειμένου να διασωθεί το ελληνικό προτεκτοράτο του ΔΝΤ-ΕΕ-ΕΚΤ, αλλά, κυρίως, για να διασωθούν οι μεγάλοι «προστάτες-σωτήρες-δανειστές». Μαζί με αυτούς που αποφασίζουν για χάρη της Ελλάδας στα κέντρα των ιμπεριαλιστικών μητροπόλεων ελπίζει να διασωθεί και η ελληνική αστική τάξη, με την προσδοκία να διατηρήσει τα προνόμιά της, αρκεί να κάνει ό,τι προστάζουν τα μεγάλα αφεντικά.
Ο φόβος και η ανησυχία του κόσμου αφορά τη βεβαιότητα ότι βαδίζουμε ολοταχώς σε μια γενικευμένη κοινωνική καταστροφή, όπου ο πολιτισμένος... κανίβαλος, ο ιμπεριαλισμός-καπιταλισμός, συνεχίζει, πιο αποφασιστικά και εντατικά, να καταβροχθίζει χώρες, λαούς, ανθρώπους χάριν της καπιταλιστικής συσσώρευσης και της ιμπεριαλιστικής κυριαρχίας, φέρνοντας καθημερινά μεγάλα στρώματα λαού αντιμέτωπα με τον κίνδυνο της πείνας, της απόλυτης φτώχειας και εξαθλίωσης.
Όσο αυτή η καταστροφή βιώνεται ατομικά, μακριά από το «πρόβλημα του άλλου», θα παραλύει κάθε αντίσταση. Αντίθετα, όταν αντιμετωπιστεί συλλογικά και με αλληλεγγύη στο «πρόβλημα του άλλου» (οι άλλοι είμαστε εμείς), είναι ζήτημα χρόνου η αποτελεσματική αντίσταση. Αυτός είναι ο μεγάλος εφιάλτης κάθε αφεντικού. Αυτός είναι ο τρόμος κάθε λαομίσητης κυβέρνησης. Ιδίως, όταν η αντίσταση αυτή μετεξελιχθεί σε πολιτικά συγκροτημένη και οργανωμένη δύναμη.
Η χρονιά που πέρασε το επιβεβαιώνει. Η κατάσταση άλλαξε με τις πλημμυρισμένες από ανθρώπους πλατείες ενάντια στο μνημόνιο και στο μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα της μακροπρόθεσμης φτώχειας. Άλλαξε με τις μεγαλειώδεις απεργίες και κινητοποιήσεις του λαού που αντέστρεψαν τον φόβο προς τους «προεδρεύοντες» του μνημονίου. Ωστόσο, η ποιότητα της πολιτικής συγκρότησης και οργάνωσης της Αριστεράς και του κόσμου δεν ήταν τέτοια ώστε να ανατραπεί η κατάσταση με έναν μόνιμο και σταθερό τρόπο. Το αποτέλεσμα ήταν να ακολουθήσει η φαρσοκωμωδία Παπανδρέου-Σαμαρά-Καρατζαφέρη, με τελευταία πράξη τον σχηματισμό της διορισμένης από την τρόικα κωμικοτραγικής κυβέρνησης Παπαδήμου. Έχει τις ευθύνες της και η Αριστερά για μια τέτοια εξέλιξη. Δείχνει να μην μπορεί να ανταποκριθεί στοιχειωδώς στις απαιτήσεις της εποχής, να μη λειτουργεί, έστω, παραδειγματικά, για να εκφραστεί η λαϊκή οργή. Άγεται και φέρεται σαν να έχει απέναντί της έναν «καπιταλισμό της διαπραγμάτευσης», αντί για έναν άκαμπτο, αμείλικτο, αγριεμένο καπιταλισμό (λόγω κρίσης, συσχετισμού δυνάμεων, αλλά και λόγω της ίδιας της φύσης του), με ύψιστο επιχείρημα, το «επιχείρημα της επιβολής».
Από γενική άποψη, η χρονιά που πέρασε ήταν μια χρονιά... ανατροπής υπέρ του κεφαλαίου, σε βάρος της εργατικής τάξης και της κοινωνικής πλειοψηφίας. Μεγάλη επιδίωξη και ευχή των «κυρίαρχων» είναι και η νέα χρονιά να είναι χρονιά ανάλογων ανατροπών, μεγαλύτερης κλίμακας, υπέρ του κεφαλαίου. Αυτό που φαίνεται να μη βάζουν στοΝ λογαριασμό είναι ότι η λαϊκή αντίσταση υπήρξε και πρέπει να θεωρείται πλέον δεδομένη. Θα συνεχιστεί και θα εντείνεται διαρκώς.
Οι εποχές μεγάλης αστάθειας είναι συγχρόνως και εποχές μεγάλων εξελίξεων και προοπτικών. Ένα σχετικά μικρό γεγονός μπορεί να ανατρέψει σταθερές, μονόδρομους και βεβαιότητες χρόνων. Μια, μέχρι πρότινος, άποψη μικρής εμβέλειας μπορεί να είναι αποτελεσματική, αν καταφέρει να εκφράσει ευρύτερα στρώματα και να κινητοποιήσει τις μάζες. Αν η Ιστορία είναι το βασίλειο της αναγκαιότητας και η πολιτική η προσπάθεια να κάνουμε το ανέφικτο εφικτό, τότε είναι απεριόριστες οι δυνατότητες των μαζών, όταν βρίσκονται σε κίνηση ανατροπής.
Υπάρχουν προϋποθέσεις, για να επιτευχθεί αυτό. Μια προϋπόθεση είναι η συγκρότηση μιας άλλης Αριστεράς (με κεφαλαίο το άλφα), αντισυστημικής και επαναστατικής, τόσο στους στόχους που θέτει όσο και στον τρόπο που επιδιώκει να πετύχει αυτούς τους στόχους. Αυτό σημαίνει ότι με αστικά-συντηρητικά μέσα δεν μπορούν να επιτευχθούν ανατρεπτικοί-επαναστατικοί στόχοι. Και αυτό αφορά κάθε επίπεδο του αγώνα: από τον καθημερινό πολιτικό και συνδικαλιστικό αγώνα έως τον κεντρικό πολιτικό και κοινωνικό, από το επίπεδο των αξιών, της ιδεολογίας και της κουλτούρας έως το νέο σοσιαλιστικό όραμα που πρέπει να οικοδομηθεί.
Η αντίσταση στη βαρβαρότητα δεν αφορά κάποιους άλλους, «συνδικαλιζομένους» και «πολιτικοποιημένους». Αφορά κάθε άνθρωπο ξεχωριστά που έχει ευθύνη για το εάν ο χρόνος πρέπει να αλλάζει προς τα εμπρός ή προς τα πίσω, για το αν θα αποδεχτούμε ή όχι την επιστροφή σε καθεστώς δουλείας με το πρόσχημα της «μείωσης του μισθολογικού κόστους και της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας».
Το μέλλον θα αφορά την Αριστερά στον βαθμό που θα μετακινηθεί από την αντίληψη να την απασχολεί πρωτίστως το «πώς θα αυξήσουμε τα εκλογικά ποσοστά» και κινηθεί στο «πώς θα ανατρέψουμε την κατάσταση». Δεν είναι ακόμα ώριμες οι εποχές; Οι εποχές κινδυνεύουν να σαπίσουν. Και όποιος δεν το αντιλαμβάνεται αυτό, έχει ήδη κάνει το πρώτο βήμα ενσωμάτωσης στο σύστημα. Απαιτείται, λοιπόν, μια Αριστερά που θα αναζητήσει και θα σταθεί στην αντίπαλη προς το σύστημα όχθη του ποταμού, σε όλη τη διαδρομή του.