.jpg)
Με τα συνεχή μνημόνια, τους αντεργατικούς νόμους, τις πράξεις νομοθετικού περιεχομένου και τις υπουργικές αποφάσεις των αστικών κυβερνήσεων και των κομμάτων που στηρίζουν την αντιλαϊκή επέλαση, τα δικαιώματα και το εισόδημα, η ίδια η ζωή των εργαζομένων, καρατομούνται στο όνομα της δημοσιονομικής πειθαρχίας, της προώθησης της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας και της «απελευθέρωσης» της αγοράς εργασίας στα πλαίσια των λεγόμενων διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων.
Ατελείωτος είναι ο κατάλογος των αντιλαϊκών νόμων και ρυθμίσεων με τις οποίες βρίσκεται σήμερα αντιμέτωπος ο κόσμος της δουλειάς. Πετσόκομμα μεροκάματου και μισθού, κατάργηση του οκταώρου και του πενθημέρου, δουλειά-λάστιχο, μαζικές απολύσεις και ανεργία, εκατοντάδες χιλιάδες οι απλήρωτοι επί μήνες, φοροληστρική επιδρομή, συνεχείς αυξήσεις σε όλα τα είδη και τις υπηρεσίες άμεσης ανάγκης, αποκλεισμός του εργαζόμενου λαού και των παιδιών του από δωρεάν υγεία, παιδεία, κοινωνική ασφάλιση.
Η επιβολή του εργασιακού μεσαίωνα είναι μια πραγματικότητα που έχει κάνει τους ταξικούς - πολιτικούς συσχετισμούς ακόμα δυσμενέστερους για την εργατική τάξη και το σύνολο των εργαζομένων, ενώ ταυτόχρονα αποσυγκροτεί πολιτικά και οργανωτικά τόσο την τάξη όσο και το κίνημά της. Οι μάχες που έχουν δοθεί ή συνεχίζουν να δίνονται -και μάλιστα τις περισσότερες φορές με απεργιακούς αγώνες μεγάλης διάρκειας- σε επί μέρους χώρους, κυρίως σε κάποιες μεγάλες επιχειρήσεις, αποτελούν ελπιδοφόρες εστίες αντίστασης που ανεξάρτητα από την έκβασή τους δείχνουν το δρόμο της αντιπαράθεσης και του αγώνα σαν μοναδικής και πραγματικής διεξόδου για τους εργαζόμενους. Οι μάχες όμως αυτές πρέπει να συντονιστούν , να συνολικοποιηθούν, να αποτελέσουν την κύρια πλευρά και τη βασική κατεύθυνση του εργατικού κινήματος σήμερα, απομονώνοντας κυβερνητικούς και εργοδοτικούς εργατοπατέρες, ξεπερνώντας διαχειριστικές αυταπάτες, κυβερνητικές στοχεύσεις ή αδιέξοδους απομονωτισμούς.
Τι ισχύει σήμερα και τι θα συμβεί το επόμενο διάστημα
Με τη σωρεία των αντεργατικών νόμων και πράξεων νομοθετικού περιεχομένου που το αμέσως επόμενο διάστημα θα «κυρωθούν» και στη βουλή, η Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας (ΕΓΣΣΕ) καταργείται και από 1 Απρίλη του 2013 ο κατώτατος μισθός και το μεροκάματο θα καθορίζονται με υπουργική απόφαση. Ήδη βέβαια ακόμα και αυτή η ΕΓΣΣΕ που ίσχυσε για μια τριετία καρατομήθηκε με μείωση των κατώτατων αποδοχών κατά 22% για τους άνω των 25 ετών εργαζόμενους και κατά 32% για τους κάτω των 25, φτάνοντας έτσι τον κατώτατο μισθό στα 586,08 ευρώ και το μεροκάματο στα 26,18 ευρώ και για τους νέους στα 510,95 ευρώ και 22,83 ευρώ αντίστοιχα. Η ΕΓΣΣΕ που μέχρι τώρα υπήρχε αλλά και ο κατώτατος «κρατικός» μισθός που θα υπάρξει αφορά όλον τον κόσμο που θα πιάσει δουλειά το επόμενο διάστημα, ανεξάρτητα από κλάδο και προϋπηρεσία.
Όσον αφορά τις κλαδικές συμβάσεις που ήδη έχουν λήξει ή καταγγελθεί, οδεύουν και αυτές προς κατάργηση εξαιτίας του ότι θα δεσμεύουν μόνο αυτούς που είναι μέλη εργοδοτικών οργανώσεων και δεν θα είναι υποχρεωτικές για όλο τον κλάδο. Στόχος της κυβέρνησης και του κεφαλαίου είναι η πλήρης κατάργησή τους και η επιβολή των επιχειρησιακών ή των ατομικών συμβάσεων.
Η μεταφορά της διαπραγμάτευσης για την εργατική αμοιβή αποκλειστικά μέσα στο χώρο δουλειάς και με το αντεργατικό νομοθετικό πλαίσιο που έχει διαμορφωθεί και έχει σαν όπλο στα χέρια της η εργοδοσία, θα οδηγήσει σε ακόμα μεγαλύτερη σφαγή τους μισθούς και τα μεροκάματα, σε ακόμα μεγαλύτερη ελαστικοποίηση των εργασιακών σχέσεων, σε πλήρη κατάργηση όλων των όρων υγιεινής και ασφάλειας στη δουλειά.
Η κατάργηση των συλλογικών συμβάσεων εργασίας είτε σε εθνικό είτε σε κλαδικό επίπεδο έχει στόχο να διαλύσει κάθε εργατική συνδικαλιστική συγκρότηση, αφού θα αφαιρέσει το βασικό αντικείμενο πάνω στο οποίο γεννήθηκε ο εργατικός συνδικαλισμός, τη διαπραγμάτευση και την αντιπαράθεση για την εργατική αμοιβή, τις ώρες και τους όρους της δουλειάς. Ουσιαστικά ο στόχος είναι να απαγορευτεί στην εργατική τάξη και σε όλους τους εργαζόμενους να διαπραγματεύονται την πώληση της εργατικής τους δύναμης, μετατρέποντάς τους έτσι σε σύγχρονους δούλους.
Στόχοι πάλης ζωτικής σημασίας
Η πάλη για την υπογραφή συλλογικών συμβάσεων εργασίας πρέπει να ξεκινήσει άμεσα σε όλους τους κλάδους και στις μεγάλες επιχειρήσεις και να αποτελέσει την αφετηρία για την ανασυγκρότηση του εργατικού συνδικαλιστικού κινήματος, με τη συσπείρωση, την οργανωτική και πολιτική συγκρότηση του εργατικού δυναμικού, είτε δουλεύει είτε είναι στην ανεργία. Διεκδικούμε την υπογραφή συλλογικών συμβάσεων εργασίας με μεροκάματα και μισθούς που να ανταποκρίνονται σε ένα επίπεδο αξιοπρεπούς ζωής. Ο καθορισμός του ποσού είναι ζήτημα που θα αποφασισθεί μέσα στις διαδικασίες των εργαζομένων με δύο βασικές προϋποθέσεις όμως. Να μην γίνει δεκτή καμία μείωση αποδοχών και βάση διαπραγμάτευσης και διεκδίκησης να αποτελούν οι τελευταίες συλλογικές συμβάσεις του κλάδου ή της επιχείρησης και όχι βέβαια η ΕΓΣΣΕ ή ο «κρατικός» μισθός.
Διεκδικούμε και παλεύουμε για συλλογικές συμβάσεις που θα κατοχυρώνουν το 5ήμερο και το 40ωρο, την ετήσια άδεια, το επίδομα αδείας, τα δώρα Χριστουγέννων και Πάσχα και κάθε άλλο επίδομα που είχε κατακτηθεί με τις μέχρι τώρα συλλογικές συμβάσεις. Αρνούμαστε κάθε απόπειρα κατάργησης της κυριακάτικης αργίας, κάθε προσπάθεια επιβολής εκ περιτροπής εργασίας και μάλιστα αυτό να πάρει και το χαρακτήρα σύμβασης μεταξύ εργαζομένων και εργοδοσίας. Γιατί προφανώς είναι άλλο ζήτημα τι μπορεί να επιβάλει η εργοδοσία μονομερώς με βάση το αντεργατικό οπλοστάσιο που έχει στα χέρια της και άλλο ζήτημα σ' αυτή τη ρύθμιση να έχει και την υπογραφή του εργαζόμενου σαν λάφυρο της υποταγής του.
Γενικότερα η κατεύθυνση της υπογραφής συλλογικών συμβάσεων «πάση θυσία» είναι η λογική που έχουν καλλιεργήσει και προσπαθούν να επιβάλουν οι κυβερνητικοί και εργοδοτικοί εργατοπατέρες της ΓΣΕΕ αλλά και σημαντικό τμήμα συνδικαλιστών του ΣΥΡΙΖΑ, που θεωρούν «επιτυχία» τους την υπογραφή συλλογικών συμβάσεων που από την μια μειώνουν τις αποδοχές ενώ από την άλλη δεν είναι υποχρεωτικές για όλους τους εργοδότες του κλάδου. Η υπογραφή τέτοιων συμβάσεων όχι μόνο δεν μπορεί να θεωρηθεί επιτυχία αλλά είναι το εφαλτήριο για ακόμη μεγαλύτερη επίθεση από τη μεριά της εργοδοσίας σε ό,τι δικαιώματα και καταχτήσεις έχουν απομείνει, με τελικό στόχο την πλήρη κατάργησή τους.
Απέναντι σε αυτή την λογική και κατεύθυνση που έχει διαλύσει το εργατικό συνδικαλιστικό κίνημα και το έχει μετατρέψει σε ουρά του κεφαλαίου και της εκάστοτε αστικής κυβέρνησης πρέπει να αντιτάξουμε μια συλλογική και μαχητική γραμμή συγκρότησης και πάλης που δεν θα κατανοεί παρά μόνο τα συμφέροντα της μεγάλης εργαζόμενης πλειοψηφίας και θα αγωνίζεται γι' αυτά. Η πάλη για τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας, ιδιαίτερα αυτή την περίοδο, δεν είναι «ένας ακόμα» οικονομικός αγώνας των εργαζομένων για τη βελτίωση της θέσης τους μέσα στο καπιταλιστικό σύστημα. Αποτελεί πολιτικό και ταξικό ζήτημα πρώτης γραμμής και αφορά τον «πυρήνα» γύρω από τον οποίο μπορεί να συγκροτηθεί η εργατική τάξη πολιτικά και οργανωτικά στη γενικότερη κατεύθυνση της συγκρότησής της σαν τάξης για τον εαυτό της.
Η στάση της εργοδοσίας
Οι δυνάμεις του κεφαλαίου έχουν πετύχει να μην είναι υποχρεωτικές οι όποιες κλαδικές συμβάσεις υπογραφούν για όσους εργοδότες δεν είναι μέλη των «συνδικαλιστικών» τους οργανώσεων (ΣΕΒ, Εμπόρων, Βιοτεχνών, Σούπερ Μάρκετ κ.λπ.). Το ζήτημα της υποχρεωτικής τήρησης των κλαδικών συλλογικών συμβάσεων γίνεται ζήτημα πάλης μέσα στους χώρους δουλειάς και δεν «εξασφαλίζεται» από καμία νομική κατοχύρωση.
Γενικότερα, όμως, η εργοδοσία θα κινηθεί στην κατεύθυνση να αποσυγκροτήσει τις «συνδικαλιστικές» της οργανώσεις για να μη δεσμεύονται τα μέλη της στην εφαρμογή τέτοιων συμβάσεων. Οι εργοδοτικές οργανώσεις θα μετατραπούν σε «συμβουλευτικούς » οργανισμούς προς την κυβέρνηση και το κράτος. Ο ρόλος του «κοινωνικού εταίρου» για την αστική ολιγαρχία θα επανεμφανίζεται μόνο όταν θα είναι να συρθούν οι εργατοπατέρες σε νέα ξεπουλήματα και διαβουλεύσεις κατανόησης της κρίσης του συστήματος.
Έτσι, το επόμενο διάστημα είναι πολύ πιθανό να παρουσιαστεί το φαινόμενο οι εργαζόμενοι να μην μπορούν να βρουν «οργανωμένη» εργοδοσία για να διεκδικήσουν και να αποσπάσουν την υπογραφή κλαδικής συλλογικής σύμβασης εργασίας. Εκεί όμως που η εργοδοσία είναι «παρούσα», τόσο στις ΔΕΚΟ όσο και στις μεγάλες επιχειρήσεις-εργοστάσια, πρέπει να συγκροτηθεί η οργανωμένη πάλη των εργαζομένων για την υπογραφή συλλογικών συμβάσεων και όχι «επιχειρησιακών». Αυτό σημαίνει, πρώτα απ' όλα, ότι η συλλογική σύμβαση εργασίας υπογράφεται με το σωματείο των εργαζομένων και όχι με «ενώσεις προσώπων» που θα κατασκευάσει η εργοδοσία για να πετύχει τους στόχους της. Η συγκρότηση των εργαζομένων στις μεγάλες επιχειρήσεις και τις ΔΕΚΟ γύρω από αγωνιστικά σωματεία, όργανα πάλης για τα συμφέροντά τους και όχι εργοδοτικές ή άλλες σφραγίδες, θα αποτελέσει κρίσιμο ζήτημα για όλους τους εργαζόμενους και την πάλη τους στο δικό τους χώρο.
Για τη στάση των εργατοπατέρων
Πέρα από την υπογραφή συλλογικών συμβάσεων «πάση θυσία» με μειώσεις αποδοχών, σε όλες τις περιπτώσεις, οι κυβερνητικοί και εργοδοτικοί εργατοπατέρες έχουν ήδη αντιληφθεί ότι έχει ναρκοθετηθεί η θέση τους. Η κατάργηση υπογραφής νέας ΕΓΣΣΕ θα αποτελέσει το επισφράγισμα του λόγου ύπαρξής τους. Σίγουρα το στρώμα αυτό έχει και ιδιαίτερα συμφέροντα να εξυπηρετήσει και ιδιαίτερο ρόλο να παίξει μέσα στα πλαίσια του εργατικού κινήματος ως φορέας υποταγής στις αστικές επιταγές. Και δεν θα το αφήσουν τελείως «ξεκρέμαστο». Ήδη, το 5% της προμήθειας που θα πάρει το ΙΝΕ/ΓΣΕΕ για την εργολαβία του, που μεσολαβεί στην πρόσληψη των «πεναμηνιτών» σε δήμους της χώρας, είναι ένα «δείγμα» του πώς θα πορευτούν οι σχέσεις τους με το σύστημα το επόμενο διάστημα. Με προσφυγές σε δικαστήρια ντόπια και ευρωπαϊκά, με καταγγελίες στο Διεθνή Οργανισμό Εργασίας και στα διάφορα ευρωπαϊκά όργανα της ΕΕ θα προσπαθήσουν να πιέσουν την κυβέρνηση για να ξανα-αναλάβει «ενεργό» ρόλο στην διαπραγμάτευση του κατώτατου μισθού και μεροκάματου. Στα πλαίσια αυτά μπορεί να κηρύξουν και κάποιες απεργιακές κινητοποιήσεις με το «γνωστό» τρόπο, που υπονομεύει τη μαζική συμμετοχή των εργαζομένων σ' αυτές. Για το στρώμα των εργατοπατέρων, που κυρίως συγκροτούν η ΠΑΣΚΕ και η ΔΑΚΕ, όσο και αν έχει αποδυναμωθεί από τις νέες αντεργατικές ρυθμίσεις ή από την πορεία διάλυσης του ΠΑΣΟΚ, οι τελευταίες διαδικασίες σε μια σειρά εργατικά κέντρα και ομοσπονδίες έδειξαν ότι παραμένει ισχυρό και σχετικά συμπαγές και θα διαπραγματευτεί σκληρά τις υπηρεσίες του σε κάθε «ενδιαφερόμενο». Από την άποψη αυτή, πρέπει να ενταθεί η πάλη για την αποκάλυψη του ρόλου τους, ιδιαίτερα στις νέες συνθήκες που διαμορφώνονται. Να μη θεωρούνται «τελειωμένοι» και να μην υποτιμούμε το ρόλο που μπορούν να παίξουν για αρκετό διάστημα ακόμα μέσα στο κίνημα.
Για τη στάση των ρεφορμιστικών δυνάμεων
Οι δυνάμεις που συγκροτούν τον ΣΥΡΙΖΑ βασική τους έγνοια έχουν την κυβερνητική προοπτική και έτσι υποτάσσουν όλα τα ζητήματα, όπως και αυτό των συλλογικών συμβάσεων, σ΄ αυτόν τον κεντρικό στόχο. Ταυτόχρονα τα «δείγματα γραφής» που έχουν δώσει στους εργασιακούς χώρους με την υπογραφή συλλογικών συμβάσεων από ομοσπονδίες που ελέγχουν, όπως των ιδιωτικών υπαλλήλων, με μειώσεις αποδοχών για να κατοχυρώσουν, δήθεν, την υπογραφή σύμβασης δείχνει και το δρόμο που θα ακολουθήσουν το επόμενο διάστημα. Ένας δρόμος που δεν θα είναι και τόσο «δεσμευτικός» για την πιθανότητα μιας επόμενης κυβέρνησης με «κορμό την αριστερά» του ΣΥΡΙΖΑ.
Από την άλλη μεριά έχουμε τις δυνάμεις του ΠΑΜΕ που κάνουν μια πρόταση για υπογραφή ΕΓΣΣΕ με όρους 2009, «ξεχνώντας» τα 1.400,00 ευρώ και τις «σύγχρονες εργατικές ανάγκες» που διατυμπάνιζαν όλο το προηγούμενο διάστημα. Δεν μπορούμε να εκτιμήσουμε αν αυτή η «προσγείωση» οφείλεται μόνο στην κατανόηση, από το ΠΑΜΕ, μόνο του ζητήματος των συσχετισμών, κάτι που όμως υπήρχε και την προηγούμενη περίοδο, ή οφείλεται σε μια νέα αντίληψη που παίρνει υπόψη της τόσο τις «δυνατότητες» όσο και τις «αντοχές» της καπιταλιστικής οικονομίας στην περίοδο της κρίσης. Από την άλλη όμως, οι όποιες εξαγγελίες διεκδίκησης προσκρούουν στο χαρακτήρα που δίνει το ίδιο το ΠΑΜΕ στην κίνησή του, γύρω από τον εαυτό του και τις «συμμαχικές» του δυνάμεις.
Για το χαρακτήρα της πάλης
Θέλουμε να κάνουμε όσο πιο ξεκάθαρο γίνεται ότι το κύριο ζήτημα που τίθεται δεν είναι να καθορισθεί το πόσο θα διεκδικήσουν οι εργαζόμενοι αλλά κυρίως το πώς θα διεκδικήσουν. Το πώς είναι αυτό που θα καθορίσει, τελικά, και το πόσο. Και δεν θα το καθορίσει για μία φορά. Θα αποτελεί «κληρονομιά», θετική ή αρνητική, του οργανωμένου κινήματος της εργατικής τάξης την περίοδο της κρίσης και της επίθεσης. Προτάσσουμε τη μαζικότητα, τη συλλογικότητα, τις ανοιχτές διαδικασίες, τις μορφές οργάνωσης και δράσης που συσπειρώνουν και δεν περιθωριοποιούν στο ρόλο του θεατή την εργαζόμενη πλειοψηφία. Διεκδικούμε μαχητικά και παρατεταμένα, χωρίς αναθέσεις και εναλλαγή ρόλων σε παλιούς και νέους «ειδικούς» των αγώνων. Συγκροτούμε την εργατική και λαϊκή αλληλεγγύη που θα στηρίξει και θα ενισχύσει τους αγώνες και θα τους δώσει τη δυνατότητα να νικήσουν. Σε κάθε περίπτωση, οι όροι που μπορούν να δημιουργηθούν από την κίνηση εργατικών μαζών για τη διεκδίκηση υπογραφής συλλογικών συμβάσεων είτε κλαδικά είτε σε εθνικό επίπεδο πρέπει να αξιοποιηθούν με κάθε δυνατό τρόπο για να προχωρήσει ένα βήμα πιο μπροστά η υπόθεση της εργατικής και λαϊκής συγκρότησης.
