Δόθηκε στη δημοσιότητα το προεδρικό διάταγμα για την αξιολόγηση στην εκπαίδευση, η συντριπτική πλειοψηφία του οποίου αφορά, όπως ήταν αναμενόμενο, την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών.
Το π.δ. προβλέπει πέντε κατηγορίες αξιολόγησης (η οποία θα γίνεται από το διευθυντή και σχολικούς συμβούλους) και στην κάθε κατηγορία ορίζει κάμποσες υποκατηγορίες, στις οποίες οι εκπαιδευτικοί βαθμολογούνται με άριστα το 100 σε τετραβάθμια κλίμακα («ελλιπής»: 0 έως 30 βαθμοί, «επαρκής»: 31 έως 60 βαθμοί, «πολύ καλός»: 61 έως 80 βαθμοί και «εξαιρετικός»: 81 έως 100 βαθμοί). Η φλύαρη περιγραφή έχει στόχο να δημιουργήσει επικοινωνιακά την αίσθηση της ενδελεχούς καταγραφής κριτηρίων, με τα οποία κανένας δε θα ασχοληθεί, καθώς, έτσι κι αλλιώς -στην πλειοψηφία τους- είναι αδιάφορα στους επιτελείς του συστήματος. Οπότε, ας μείνουμε σε αυτά που έχουν μια αξία. Δύο από τις πέντε κατηγορίες αφορούν μη εκπαιδευτικές διαδικασίες: Υπηρεσιακή συνέπεια – τυπικά προσόντα και επιστημονική / επαγγελματική ανάπτυξη. Για το πρώτο δεν έχουμε να πούμε τίποτα, είναι θεωρούμε φανερό τι θεωρείται για το σύστημα «υπηρεσιακή συνέπεια». Για το δεύτερο σημαντικό είναι ότι ο εκπαιδευτικός χαρακτηρίζεται ως προς την επιστημονική / επαγγελματική του ανάπτυξη «ελλιπής, εφόσον δεν φροντίζει την ενημέρωσή του και δεν συμμετέχει σε καμία μορφή επιμόρφωσης», και ως προς τα τυπικά προσόντα απλώς «επαρκής, εφόσον κατέχει μόνο τα απαιτούμενα πτυχία για το διορισμό»!
Ακόμα: «Οι εκπαιδευτικοί που, μετά την αξιολόγησή τους, χαρακτηρίζονται συνολικά ελλιπείς εγγράφονται στον πίνακα των μη προακτέων». Θυμίζουμε ότι οι μη προακτέοι στερούνται της προαγωγής για δύο χρόνια. Με δεδομένο ότι στο νέο μισθολόγιο υπάρχει ανώτερο πλαφόν από βαθμό σε βαθμό, ο συνδυασμός των παραπάνω οδηγεί σε υποχρεωτική μισθολογική καθήλωση! Και δεν είναι μόνο αυτό! Σύμφωνα με το δημοσιοϋπαλληλικό κώδικα “όποιος εγγράφεται σε δύο διαδοχικούς πίνακες μη προακτέων στον ίδιο βαθμό, παραπέμπεται μέσα σε δύο (2) μήνες για κρίση, κατά την οποία μπορεί να απολυθεί ή να υποβιβαστεί βαθμολογικά”.
Έτσι, το γλυκό δένει: Η αξιολόγηση συνδέεται άμεσα όχι μόνο με τη μισθολογική καθήλωση – μείωση αλλά και με την απόλυση!
Αυτό είναι και το μοναδικό σημείο που είμαστε σίγουροι ότι θα λειτουργήσει. Αν ο μηχανισμός δεν είναι σε θέση να εφαρμόσει τις πολυπλόκαμες διαδικασίες βαθμολόγησης δεκάδων κριτηρίων και υποκριτηρίων, θα φροντίσει να τις απλουστεύσει έμπρακτα, κρατώντας όμως την παραπάνω σύνδεση αξιολόγησης – μισθού – απόλυσης.
Η κατάσταση αυτή έχει δημιουργήσει πολύ βαρύ κλίμα στους εκπαιδευτικούς και έχει δημιουργηθεί η εξής αντίφαση: Ενώ οι αυταπάτες γύρω από τις επιδιώξεις της αξιολόγησης είναι ελάχιστες σχετικά με μια προηγούμενη περίοδο, πριν μερικά χρόνια, εντούτοις το κλίμα είναι χειρότερο. Η χρόνια διάλυση τους κινήματος αλλά και η αδυναμία των αγώνων της τελευταίας διετίας να ανακόψει την επίθεση, παράλληλα με τις συνέπειες αυτής της διάλυσης, έχουν δημιουργήσει μια αίσθηση μοιρολατρίας. Πολλοί εκπαιδευτικοί ξεσκονίζουν τους τίτλους τους και άλλοι ψάχνουν για μεταπτυχιακά. Είναι, όμως, αυτή η πραγματική εικόνα ή έχει αρκετά στοιχεία παραμόρφωσης από την ήττα που βιώνουν και έχουν επιβάλει οι συνδικαλιστικές ηγεσίες;
Η αξιολόγηση στο κύμα της συνολικής επίθεσης
Είναι αρκετά πιθανό η αξιολόγηση να μην είναι σε πρώτη φάση ο βασικός μοχλός για να περάσουν οι μαζικές απολύσεις. Οι συμπτύξεις τμημάτων, οι συγχωνεύσεις σχολείων, η αύξηση του ωραρίου και οι καταργήσεις ειδικοτήτων αποτελούν άμεσους μοχλούς στην κατεύθυνση των απολύσεων. Μοχλοί που μπορούν να κινηθούν γρήγορα, χωρίς την αναμονή στησίματος διαδικασιών και μηχανισμού. Ταυτόχρονα, το νέο πειθαρχικό πλαίσιο, η διάλυση της οργανικότητας και η μετακίνηση σε οποιαδήποτε περιοχή δημιουργούν συνθήκες μιας πραγματικής εργασιακής κόλασης για τους εκπαιδευτικούς.
Σ' αυτό το φόντο της συνολικής ανατροπής, η αξιολόγηση θα αποτελεί το πιο σημαντικό εργαλείο μόνιμου «σπασίματος» και τρομοκράτησης των εκπαιδευτικών, απρόσκοπτης μετατροπής τους σε «κρατικούς υπαλλήλους» (δηλαδή ιμάντες μεταβίβασης της ταξικής πολιτικής στους μαθητές) αλλά και του γενικευμένου κατακερματισμού και διάσπασης των σχολείων και του σώματος των εκπαιδευτικών σε κάθε σχολείο.
Η μάχη πρέπει να δοθεί!
Οι ΟΛΜΕ – ΔΟΕ, που τόσα χρόνια διέλυσαν συνειδήσεις, το συζητάνε και το ξανασυζητάνε και όλα δείχνουν ότι δεν έχουν καμία πρόθεση μάχης αλλά επιδιώκουν μια συμβολική κινητοποίηση. Ενώ τμήματα της αριστεράς, πριν καλά καλά περάσει το π.δ., άρχισαν να προβάλλουν το γνωστό στόχο «να μείνει στα χαρτιά»!
Όμως, η λογική της «απειθαρχίας» έχει πιάσει τα όριά της. Μόλις αυτές τις μέρες οι εκπαιδευτικοί των πειραματικών που είχαν αρνηθεί να ενταχθούν στη διαδικασία αξιολόγησης (που σε αυτά τα σχολεία έχει ήδη μπει σε εφαρμογή) διώχνονται από τα σχολεία αυτά και τίθενται στη διάθεση των ΠΥΣΔΕ, τελευταίοι, μάλιστα, στη σειρά (μετά και από εκείνους που έχουν αξιολογηθεί αρνητικά!).
Και στις συνθήκες αυτές δεν μπορεί να σταθεί στα σοβαρά άποψη που λέει ότι το βασικό που πρέπει να κάνουν οι εκπαιδευτικοί είναι να δίνουν τη μάχη ένας ένας, σε τέτοιες συνθήκες εκβιασμών και τρομοκρατίας. Εκτός αν μερικοί θέλουν να βγουν από την υποχρέωση και να τα «ξαναρίξουν» στον κόσμο που είναι «ενσωματωμένος».
Με άλλα λόγια, η μάχη δεν μπορεί να αποφευχθεί.
Μια τελευταία παρατήρηση: Σ' αυτό το κλίμα φοβέρας και σκλαβιάς, όλο και ξεπετιούνται αντιστάσεις και, μάλιστα, ιδιαίτερα μαχητικές και αγωνιστικές. Οι εργαζόμενοι στα ΜΜΜ και στα Ναυπηγεία Ελευσίνας αποδεικνύουν ότι το κλίμα μοιρολατρίας πιο πολύ αντανακλά τις υποκειμενικές επιδιώξεις των συνδικαλιστικών ηγεσιών παρά τις πραγματικές δυνατότητες των εργαζομένων που, έτσι και αλλιώς, θα συνεχίζουν να παλεύουν ενάντια στη βαρβαρότητα!
- Πρέπει να γίνουν μαζικές γενικές συνελεύσεις.
- Να βγουν τα σωματεία προς την κοινωνία και να εξηγήσουν τη σημασία της αξιολόγησης, όχι μόνο σε σχέση με τις απολύσεις και τις εργασιακές σχέσεις αλλά και σε σχέση με το ρόλο που καλείται να παίξει ο εκπαιδευτικός απέναντι στους μαθητές σε ένα περιβάλλον διάλυσης της δημόσιας δωρεάν παιδείας και ουσιαστικού αποκλεισμού των παιδιών των λαϊκών οικογενειών από την εκπαιδευτική διαδικασία.
- Να αποφασιστούν οι πρώτες απεργίες συγκρότησης/οργάνωσης του κλάδου που θα στοχεύουν στην εξυπηρέτηση της επείγουσας ανάγκης κλιμάκωσης των απεργιών και των άλλων κινητοποιήσεων.