Οι εκλογές έγιναν. Εδωσαν τα αποτελέσματα που όλοι γνωρίζουμε. Το σύστημα, παρ’ όλη τη φθορά που υπέστησαν οι δυνάμεις που το εκφράζουν, παρ’όλο το χτύπημα που δέχτηκαν στις εκλογές της 6ης Μάης, κατόρθωσε ως ένα βαθμό να ανασυνταχθεί. Να επιβάλει τελικά τη δική του κυβερνητική λύση. Σίγουρα όχι μακράς πνοής με βάση τα δεδομένα. Ωστόσο, τόσο ώστε να μπορεί να απαντήσει στα πιο άμεσα των προβλημάτων του. Στο σχηματισμό κυβέρνησης. Στην προώθηση της πολιτικής του. Στο κέρδισμα χρόνου, ώστε να επιχειρήσει σε μια πορεία μια συνολικότερη αναδιοργάνωσή του. Διέθετε πάντα άλλωστε και ισχύ και μηχανισμούς και εφεδρείες. Από την άλλη μεριά, η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ υποδέχτηκε με ικανοποίηση την ανάδειξή του σε αξιωματική αντιπολίτευση. Ταυτόχρονα, με έκδηλη την ανακούφιση για το ότι «έχασε» την πρώτη θέση. Σημεία των καιρών. Οσο για το ΚΚΕ, είδε τα εκλογικά του ποσοστά να καταρρέουν. Το ότι αυτό απλώς επιβεβαιώνει τις εδώ και χρόνια εκτιμήσεις μας μόνο ικανοποίηση δεν μας προκαλεί. Οσο μας αφορά και ανεξάρτητα από την άποψή μας για την ηγεσία του ΚΚΕ, έχουμε επίγνωση της πραγματικότητας. Οτι στις συνειδήσεις όχι μόνο των μελών του αλλά και ενός ευρύτερου κόσμου του ΚΚΕ θεωρείται ότι εκπροσωπεί την κομμουνιστική άποψη. Αυτό είναι που χτυπήθηκε και αυτό είναι που θεωρούμε ολότελα αρνητικό. Στον αντίποδα, η σταθεροποίηση των εκλογικών ποσοστών της Χρυσής Αυγής. Η ενθάρρυνση της μαύρης εφεδρείας του συστήματος. Αυτής που συντηρείται για να χρησιμοποιείται ως παρακρατικός βραχίονας προώθησης αντιλαϊκών στόχων ή ακόμη και σκοτεινών επιχειρήσεων. Τα αποτελέσματα αυτά μόνο τυχαία δεν προέκυψαν. Σε πρώτη ανάγνωση μπορεί να τα ερμηνεύσει κανείς με βάση το γεγονός ότι το σύστημα κατόρθωσε να επιβάλει τελικά τη δική του ατζέντα. Τα δικά του «διλήμματα». Να επιβάλει την άποψη της παραμονής σε ΟΝΕ-ΕΕ σαν «σωτηρία» και σαν καταστροφή κάθε άλλη επιλογή. Να διευκολυνθεί σε αυτό από το ότι οι πολιτικές δυνάμεις που πρόβαλαν σαν υποτιθέμενη εναλλακτική πολιτική λύση ούτε ήθελαν ούτε μπορούσαν να θέσουν στην ημερήσια διάταξη πραγματικά, ουσιαστικά και υπεύθυνα μια άλλη πορεία, μια άλλη προοπτική. Με αυτούς τους όρους, αυτό που πρόβαλε σαν εκλογικό δίλημμα ήταν το ποια δύναμη θα αναλάβει την «αναδιαπραγμάτευση» των συμφωνιών με τους «εταίρους μας». Η κεντροδεξιά ή η κεντροαριστερά. Ενα δίλημμα που μικρή σχέση είχε με τα πραγματικά προβλήματα του λαού και τις προσδοκίες του.
Το πρόβλημα και οι αιτίες του
Και εδώ είναι που αναδεικνύεται το πραγματικό πρόβλημα. Το ότι ο λαός δεν ήταν σε θέση να θέσει τα δικά του διλήμματα. Με τους δικούς του όρους. Να επιχειρήσει τις δικές του απαντήσεις. Συνακόλουθα και τα ερωτήματα. Πώς και γιατί φτάσαμε στο να τίθενται τα ζητήματα με αυτόν τον τρόπο. Θα μπορούσε άραγε να συμβαίνει διαφορετικά; Υπό ποιους όρους και προϋποθέσεις; Πρόκειται για σημαντικά ερωτήματα που οφείλουμε να τα απαντήσουμε αν δεν θέλουμε να βρισκόμαστε ξανά και ξανά στην ίδια θέση. Να ανακυκλωνόμαστε στα ίδια αδιέξοδα. Αν θέλουμε να ανοίξουμε τους δικούς μας δρόμους. Να θέσουμε τα δικά μας διλήμματα.
Να βρούμε τις δικές μας απαντήσεις.
Στα πολλά και σημαντικά ζητήματα που θέτει μια τέτοια αναγκαιότητα δεν θα αναφερθούμε σ’ αυτό το κείμενο. Εδώ μόνο μερικές βασικές επισημάνσεις και μόνο για να δώσουμε ένα σύντομο περίγραμμα της οπτικής μας. Το πρώτο που είναι αναγκαίο να τεθεί είναι ο προσδιορισμός της πραγματικότητας την οποία βιώνουμε. Το γεγονός ότι βρισκόμαστε σε μια περίοδο που χαρακτηρίζεται από τη μεγάλη αναμέτρηση ανάμεσα στις δυνάμεις του συστήματος από τη μία και τον κόσμο της δουλειάς, συνολικά τους λαούς από την άλλη. Μια αναμέτρηση που εξελίσσεται εδώ και χρόνια, που θα συνεχιστεί για όλο το επόμενο διάστημα και θα καθορίσει τη μορφή του κόσμου για όλη την επόμενη ιστορική περίοδο. Στην αναμέτρηση αυτή οι δυνάμεις του συστήματος -παρά τις μεταξύ τους οξύτατες αντιθέσεις- προσέρχονται ενιαία. Ακριβώς επειδή έχουν πλήρη συνείδηση του τι διακυβεύεται και γι’ αυτό την αντιμετωπίζουν με τον πιο συγκροτημένο, αποφασιστικό και ανελέητο τρόπο και με το σύνολο των μέσων, μηχανισμών και δυνατοτήτων που διαθέτουν. Δεν συμβαίνει το ίδιο και στην άλλη πλευρά. Οι λαϊκές δυνάμεις δεν βρίσκονται στο επίπεδο που είναι αναγκαίο ώστε να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις μιας τέτοιας αναμέτρησης αποτελεσματικά και προοπτικά νικηφόρα. Οι αιτίες γι’ αυτό συνδέονται κατ’ αρχάς με τους αρνητικούς συσχετισμούς που έχουν διαμορφωθεί με βάση την ήττα του εργατικού επαναστατικού κομμουνιστικού κινήματος και την παλινόρθωση στις πρώην σοσιαλιστικές χώρες.
Ταυτόχρονα ωστόσο συντηρούνται και αυταπάτες μέσα από την κυριαρχία ρεφορμιστικών και οπορτουνιστικών αντιλήψεων και πολιτικών που παρεμποδίζουν το ξεπέρασμά τους. Αντιλήψεις που αντιμετωπίζουν το καπιταλιστικό ιμπεριαλιστικό σύστημα σαν τη «μοναδική πραγματικότητα» για το ορατό ιστορικό μέλλον και συνεπώς μόνο στο πλαίσιο αυτής της «πραγματικότητας» μπορούν και οφείλουν να κινηθούν. Αυτή η θεώρηση αποτελεί τη βάση των προσανατολισμών και της πολιτικής τους, τον αφετηριακό πυρήνα του συνόλου των ιδεολογικών και πολιτικών αντιλήψεων που «συνοδεύουν» και στηρίζουν πολύμορφα αυτές τις κατευθύνσεις. Σ’ αυτή τη βάση αντιμετωπίζουν το σύστημα σαν έναν οργανισμό που μπορεί να αυτομεταρρυθμίζεται με βάση τις δικές του εσωτερικές λειτουργίες και δυνάμεις που αναπτύσσει. Συνεπώς, σε αυτές τις λειτουργίες οφείλουν να στηριχτούν, αυτές τις δυνάμεις να αναζητήσουν, να τις ενισχύσουν και να ενισχυθούν από αυτές. Αντιλήψεις των οποίων οι φορείς αρνούνταν την πραγματικότητα, «δεν έβλεπαν» την επίθεση του συστήματος παρ’ ότι αυτή αναπτύσσεται εδώ και δεκαετίες. Και όταν επιτέλους εδέησαν να τη «δουν», έσπευσαν να την «ερμηνεύσουν» σαν συγκυριακή «παρεκτροπή» η οποία μπορεί να «διορθωθεί». Με τον ίδιο τρόπο εθελοτυφλούν μπροστά στην αναμέτρηση που εξελίσσεται μπροστά τους και ακριβώς για να μη βρεθούν αντιμέτωποι με τις απαιτήσεις που μια αναμέτρηση τέτοιου χαρακτήρα θέτει. Επιμένουν να αναζητούν λύσεις στο πλαίσιο και με τους όρους του συστήματος, αναπαράγοντας κάθε είδους αυταπάτες. Στο όνομα αυτών των επιλογών και ιεραρχήσεων αντιτίθενται, παρεμποδίζουν και υπονομεύουν συστηματικά τη μόνη κατεύθυνση που μπορεί να διαμορφώσει προϋποθέσεις και όρους απάντησης. Την κατεύθυνση ολόπλευρης συγκρότησης των λαϊκών δυνάμεων και στα επίπεδα των απαιτήσεων που θέτει μια τέτοια αναμέτρηση. Οφείλουμε να έχουμε καθαρό ένα πράγμα. Ενόσω αυτό το ζήτημα δεν αντιμετωπίζεται, ενόσω οι λαϊκές δυνάμεις εμφανίζονται απροετοίμαστες, ασυγκρότητες και αποδυναμωμένες, το σύστημα θα κατορθώνει με τον έναν ή τον άλλο τρόπο να επιβάλλει τους όρους και να προωθεί την πολιτική του.
Η επίθεση στο λαό θα συνεχιστεί
Εδώ είμαστε, λοιπόν, και έπειτα από αυτές τις εκλογές. Τα προβλήματα για το λαό παραμένουν ίδια και απαράλλαχτα όπως πριν. Τα ερωτήματα αλλά και οι απαντήσεις σε αυτά συνεχίζουν να βρίσκονται εκεί που ήταν και το προηγούμενο διάστημα. Οι δρόμοι και οι τρόποι για να τις βρούμε και να τις κάνουμε πράξη δεν έχουν αλλάξει. Τα ζητήματα με τα οποία έχουμε να αναμετρηθούμε εξακολουθούν να βρίσκονται μπροστά μας. Αυτά δεν σημαίνουν ότι παρακάμπτουμε ή υποτιμούμε τα όσα έχουν μεσολαβήσει. Φυσικά και έχουν τη σημασία τους και οι εκλογές που έγιναν και τα αποτελέσματα που έδωσαν. Το βάρος και τις επιδράσεις τους στις εξελίξεις. Το μεγαλύτερο ωστόσο βάρος και σημασία έχει η πραγματικότητα που θα αντιμετωπίσουμε. Οι απαντήσεις που θα απαιτηθούν. Το αν και πόσο θα μπορέσουμε να ανταποκριθούμε σε αυτές. Για να είμαστε συγκεκριμένοι. Εχουμε πλέον μια «νέα» (τρόπος του λέγειν) κυβέρνηση. Η οποία αναδείχτηκε προτάσσοντας σαν βασικό, υποτίθεται, έργο που έχει να επιτελέσει την αναδιαπραγμάτευση των συμφωνιών με τους «εταίρους μας». Μόνο που τέτοιο ζήτημα όσον αφορά την ουσία και τα βασικά του στοιχεία στην πραγματικότητα δεν υφίσταται. Βεβαίως οι δυνάμεις του συστήματος (εντός και εκτός Ελλάδος) παίρνουν υπ’όψιν τους την οργή του κόσμου που δεν πρόκειται να καταλαγιάσει. Εχουν επίγνωση των γενικότερων προβλημάτων και κινδύνων που συνολικά το σύστημα αντιμετωπίζει. Από την άποψη αυτή, είναι μέσα στη λογική των πραγμάτων η πιθανότητα να προχωρήσουν σε ορισμένες ρυθμίσεις και σε σχέση με ένα κυρίως ζήτημα. Τη στήριξη του κυβερνητικού σχήματος που έστησαν ακριβώς για να μπορέσει αυτό να σταθεί και να προωθήσει τους βασικούς στόχους και επιδιώξεις τους. Στόχους και επιδιώξεις που δεν τους αλλάζουν ούτε τους διαπραγματεύονται. Επειδή αυτήν την κυβέρνηση τη θέλουν να προωθήσει αυτήν την πολιτική και σε αυτήν και μόνο σε αυτήν τη βάση θα τη στηρίξουν (αν, όσο και για όσο). Αυτά είναι που έχουμε μπροστά μας στις σημερινές συνθήκες. Αυτά ισχύουν ανεξάρτητα από το γεγονός ότι βρισκόμαστε σε μια περίοδο σοβαρών πολιτικών αναδιαμορφώσεων και ανακατατάξεων. Μια εξέλιξη που αφορά το σύνολο των δυνάμεων όλου του πολιτικού φάσματος και όχι μόνο ελλαδικά. Οι εκλογές έδωσαν δείγματα και τάσεις, αλλά το ζήτημα θα κριθεί σε μια πορεία και ανεξάρτητα από το πόσο αυτή θα διαρκέσει. Το βέβαιο είναι ότι τις καθοριστικές επιδράσεις θα τις έχουν τα δεδομένα της σημερινής και αυριανής πραγματικότητας. Ο τρόπος που θα σταθούν απέναντί τους και θα τα αντιμετωπίσουν οι πολιτικές δυνάμεις. Ανεξάρτητα πάντως από μορφές και σχήματα που θα προβάλουν στον πολιτικό ορίζοντα, εκείνο που δεν πρόκειται να αλλάξει είναι η διάταξη δυνάμεων. Οι σχέσεις και οι αντιθέσεις που θα τις χαρακτηρίζουν. Τα μέτωπα που θα τις αντιπαραθέτουν. Το ότι θα συνεχίσουν να παίρνουν τη θέση της η καθεμία σ’ αυτήν ή την άλλη πλευρά αυτής της αναμέτρησης που θα συνεχίζεται και θα οξύνεται ολοένα και περισσότερο. Μιας αναμέτρησης τις απαιτήσεις της οποίας οι λαϊκές δυνάμεις δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν όντας αφοπλισμένες ιδεολογικά, πολιτικά, οργανωτικά. Από την άποψη αυτή έχει καθοριστική σημασία στις σημερινές συνθήκες να ξεκαθαριστεί ότι δεν υπάρχει «επιστροφή». Οτι δεν έχουν καμία υπόσταση οι αυταπάτες που πλασάρονται από το σύστημα πως η πολιτική, τα μέτρα, οι θυσίες στις οποίες υποβάλλουν το λαό έχουν σαν στόχο να αποκαταστήσουν την οικονομία και τη συνολική κατάσταση στα προηγούμενα, αν όχι καλά, τουλάχιστον ανεκτά στάνταρ. Αλλο τόσο δεν έχουν υπόσταση οι αυταπάτες που σερβίρονται από ρεφορμιστικές πλευρές που νανουρίζουν τον κόσμο σερβίροντας εύκολες, γρήγορες και ανώδυνες «λύσεις». Οι απαντήσεις ούτε εύκολες είναι ούτε «πίσω» βρίσκονται. Βρίσκονται μπροστά και θα σχηματίζονται σε πλήρη συνάρτηση με τους όρους και τους συσχετισμούς που θα διαμορφώνονται καθημερινά στο πλαίσιο αυτής της αναμέτρησης και με τους δικούς της όρους.
Οι απαντήσεις βρίσκονται στην πάλη
Απέναντι σε αυτές τις αποπροσανατολιστικές λογικές οφείλουμε να αντιπαραθέσουμε και να προωθήσουμε την κατεύθυνση της ολόπλευρης (ιδεολογικής, πολιτικής, οργανωτικής) συγκρότησης των λαϊκών δυνάμεων. Επειδή μόνο σε τέτοια βάση μπορεί ο λαός να αντιμετωπίσει την επίθεση και την πολιτική του συστήματος. Επειδή μόνο έτσι μπορεί να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις αυτής της αναμέτρησης που έτσι ή αλλιώς υπάρχει και εξελίσσεται καθημερινά, διαμορφώνοντας όρους και συσχετισμούς. Μια συγκρότηση που μπορεί να πραγματοποιείται μόνο μέσα στην πάλη, από την πάλη και με όρους πάλης. Που συνδέεται διαλεκτικά και υπηρετείται από την κατεύθυνση της «εκ νέου» συγκρότησης της εργατικής τάξης σε τάξη για τον εαυτό της. Από την αναγκαιότητα της ανασύστασης, ανασυγκρότησης του εργατικού, επαναστατικού, κομμουνιστικού κινήματος ως όρου για τη νικηφόρο έκβαση της λαϊκής πάλης. Μια συγκρότηση που θα ακουμπάει στα προβλήματα του λαού, θα στηρίζεται στο λαό και θα αναπτύσσεται και θα ισχυροποιείται στον αγώνα ενάντια στους εχθρούς του. Την ντόπια κεφαλαιοκρατική ολιγαρχία και τους επικυρίαρχους ιμπεριαλιστές της ΕΕ και του ΝΑΤΟ. Αποφασιστική σημασία σε μια τέτοια κατεύθυνση έχει η ανάδειξη, υπεράσπιση και διεκδίκηση των λαϊκών δικαιωμάτων και κατακτήσεων. Η επίμονη, μαχητική προώθησή τους στην πρώτη γραμμή της ταξικής πάλης. Καθοριστικό ρόλο έχει σ’ αυτό η προσπάθεια, η πάλη για την ανασυγκρότηση, αναζωογόνηση των εργατικών συνδικάτων και οργανώσεων. Αλλο τόσο η υποστήριξη, ανάπτυξη, ο πολλαπλασιασμός των εστιών αντίστασης που καθημερινά ξεφυτρώνουν σε κάθε γωνιά της χώρας μας. Στη φάση αυτή δευτερεύουσα σημασία έχουν αδυναμίες, λάθη, ανεπάρκειες αυτών των ομαδοποιήσεων. Το ζητούμενο σήμερα είναι μια πορεία συγκρότησης λαϊκών οργανώσεων ανεξάρτητων από το σύστημα, που να συνδέονται με το λαό και να στηρίζονται σε αυτόν. Η προώθηση της κοινής δράσης πάνω στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι εργαζόμενες λαϊκές μάζες και η νεολαία και με στόχο την οικοδόμηση ενός ευρύτερου και μαχητικού μετώπου αντίστασης και πάλης. Ιδιαίτερη σημασία αποκτούν στις μέρες μας με βάση και τις συγκεκριμένες εξελίξεις: η αντιμετώπιση μέσα από την κοινή δράση των αντιδημοκρατικών μέσων που σε όλο και ευρύτερη κλίμακα προωθεί το σύστημα για να στηρίξει την πολιτική του και να αντιμετωπίσει, καταστείλει τις δίκαιες αντιδράσεις και τους αγώνες των εργαζόμενων και της νεολαίας. Η αντιμετώπιση σε πανδημοκρατική βάση της φασιστικής πρόκλησης που ενισχύεται και τροφοδοτείται από κέντρα του συστήματος για να χρησιμοποιηθεί ενάντια στο λαό με όποιον τρόπο αυτά τα κέντρα επιλέξουν. Μόνον έτσι, μόνο μέσα από τη διαρκή, επίμονη και αποφασιστική πάλη σε όλα τα μέτωπα μπορούν να διαμορφωθούν όροι και προϋποθέσεις συγκρότησης των λαϊκών δυνάμεων σε όλο και ανώτερο επίπεδο και μόνο σε μια τέτοια βάση θα μπορέσει ο λαός να προωθήσει αποτελεσματικά και νικηφόρα τους στόχους και τις διεκδικήσεις του. Σ’ αυτό το πεδίο, σ’ αυτόν τον αγώνα θα κριθούμε όλοι και κυρίως σ’ αυτό θα κριθεί η πορεία των πραγμάτων, η μορφή του μέλλοντός μας.
Β.Σ.