Το «χρώμα» της αποχής

Οι εκλογές του Μαΐου αποτύπωσαν με μεγαλύτερη ακρίβεια από αυτές του Ιουνίου τις διαθέσεις του λαού και τις πολιτικές αναζητήσεις - μετακινήσεις μεγάλου μέρους του εκλογικού σώματος. Στις εκλογές του Ιούνη η πολιτική εικόνα που δίνουν τα αποτελέσματα είναι σαφώς αλλοιωμένη κάτω από το βάρος των εκβιασμών και των διλημμάτων που δέχθηκε ο λαός όλο το ενδιάμεσο διάστημα. Αν υπάρχει ένα στοιχείο που παρέμεινε σταθερό ανάμεσα στον Ιούνη και στον Μάη, αυτό ήταν η αποχή.
Σε πρώτη ανάγνωση, η αποχή αποδίδεται σε ένα γενικό μπούχτισμα μεγάλου μέρος του λαού απέναντι στην επίσημη πολιτική σκηνή, σε συνδυασμό με την πεποίθησή του ότι δεν θα αλλάξουν τα πράγματα το επόμενο διάστημα. Επιπρόσθετα, στην οικονομική δυσκολία πολλών να ταξιδέψουν για να ψηφίσουν. Στον αντίποδα αυτών των ερμηνειών υπάρχει η άποψη ότι η ένταση των εκβιασμών που φάνηκε ότι καθόρισε σε μεγάλο βαθμό τα αποτελέσματα θα έσπρωχνε μέρος του «τρομοκρατημένου» εκλογικά σώματος προς την κάλπη και όχι μακριά από αυτή. Παρ' όλα αυτά, το ποσοστό της αποχής παρέμεινε το ίδιο υψηλό και μάλιστα αυξήθηκε! Αντίφαση;
Αν δούμε με πιο προσεκτική ματιά τα νούμερα των αποτελεσμάτων μπορούμε να φτάσουμε σε μια πολύ διαφορετική διαπίστωση. Στις εκλογές του 2009 ψήφισαν 7.044.606 άνθρωποι, ενώ τον Μάη του 2012 ψήφισαν 6.476.745. Η διαφορά είναι 567.861 άνθρωποι που απείχαν σε σχέση με τις προηγούμενες εκλογές. Η ΝΔ έχασε συνολικά 1.103.665 ψήφους και το ΛΑΟΣ 202.739. Συνολικά από ΝΔ και ΛΑΟΣ κατευθύνθηκαν προς άλλα κόμματα 1.306.404 ψηφοφόροι. Στα υπόλοιπα διαμερίσματα της «δεξιάς πολυκατοικίας» ο Καμμένος πήρε 670.596 ψήφους, η Μπακογιάννη 161.510 ψήφους και η Χρυσή Αυγή αυξήθηκε κατά 421.270. Συνολικά τα τρία αυτά δεξιά ψηφοδέλτια πήραν 1.253.376 ψήφους επιπλέον. Αν λάβουμε υπόψη και τους φιλελεύθερους του Μάνου και άλλες διάφορες διαρροές, μπορούμε με σχετική ασφάλεια να συμπεράνουμε ότι οι δεξιοί ψηφοφόροι γενικά δεν απείχαν από αυτές τις εκλογές.
Από την άλλη μεριά, το ΠΑΣΟΚ έχασε 2.179.013 ψήφους. Την ίδια στιγμή ο ΣΥΡΙΖΑ πήρε επιπλέον 745.600 ψήφους, ο Κουβέλης πήρε 386.116, οι Οικολόγοι Πράσινοι πήραν επιπλέον 11.777 ψήφους, το ΑΝΤΑΡΣΥΑ επιπλέον 50.752, η Κατσέλη 60.637 και το ΚΚΕ επιπλέον 18.823. Συνολικά οι παραπάνω πήραν επιπλέον 1.273.705 ψήφους. Μέχρις εδώ οι ψήφοι ΠΑΣΟΚ που «αγνοείται» η τύχη τους ανέρχονται στους 905.308! Ακόμα και αν συνυπολογίσουμε περίπου 300.000 που μπορεί να διαχύθηκαν προς Δημιουργία, Δεν Πληρώνω, ΕΠΑΜ, Πειρατές κ.λπ. (όχι πως η ΝΔ δεν είχε διαρροές προς τα εκεί), απομένουν τουλάχιστον 600.000 ψηφοφόροι που στις προηγούμενες εκλογές ψήφισαν ΠΑΣΟΚ και σε αυτές «αγνοείται» η ψήφος τους. Αν συνυπολογίσουμε ότι οι αριστεροί ψηφοφόροι δεν απείχαν από τις εκλογές του Μαΐου, νομίζω ότι μπορούμε με σχετική ασφάλεια να συμπεράνουμε ότι η αποχή «τροφοδοτήθηκε» κατά βάση από εκείνους τους ψηφοφόρους του ΠΑΣΟΚ που επέλεξαν την αποχή αντί του ΠΑΣΟΚ.
Οι ανακατατάξεις στις εκλογές του Ιούνη βρίσκουν το ΠΑΣΟΚ με 77.659 ψήφους λιγότερους και την αποχή αυξημένη κατά 259.745 σε σχέση με τον Μάη. Από τη μία λοιπόν το ΠΑΣΟΚ συγκράτησε την πτώση του και από την άλλη η αποχή αυξήθηκε. Πράγμα που δεν ανατρέπει τα προηγούμενα, αν συνυπολογίσουμε ότι είχαμε 12 ψηφοδέλτια λιγότερα σε σχέση με τον Μάη. Επίσης η πίεση του ΣΥΡΙΖΑ προς την Αριστερά έστρεψε και κάποιο μέρος των αριστερών ψηφοφόρων προς την αποχή.
Τα συμπεράσματα αυτά ανατρέπουν τη φιλολογία που αναπτύχθηκε σε όλο το τελευταίο διάστημα για τη μετατροπή του ΣΥΡΙΖΑ σε «νέο ΠΑΣΟΚ». Απ' ό,τι φαίνεται, οι πιο γνήσιοι «νοσταλγοί του Αντρέα» δεν βρέθηκαν ούτε τον Μάη ούτε τον Ιούνη στον ΣΥΡΙΖΑ. Ακόμη και αν ο Φωτόπουλος φαίνεται έτοιμος να κάνει το άλμα στη «νέα αγκαλιά», ο κύριος μέχρι τώρα εκφραστής της σοσιαλδημοκρατίας στην Ελλάδα φαίνεται να έχει ακόμα, και παρά την εκλογική του ήττα, σοβαρές εφεδρείες. Βέβαια το αν και κατά πόσο θα μπορέσει να επανασυσπειρώσει αυτές τις εφεδρείες η προσπάθεια του Βενιζέλου να ανασυγκροτήσει το ΠΑΣΟΚ, αυτό μένει να το δούμε.