Πρέβε: Η αλήθεια είναι ότι ο Μπερλουσκόνι ήταν εξασθενημένος από το προηγούμενο διάστημα και οι τελευταίες εξελίξεις στην ευρωπαϊκή ζώνη αποτέλεσαν τη χαριστική βολή για την ανατροπή του. Ασφαλώς, τα μέτρα που ήδη είχε πάρει και αυτά που καλούνταν να πάρει, δεν οδηγούσαν σε κάποια ομαλοποίηση της κατάστασης, ίσα ίσα, την ενέτειναν και όξυναν τις κοινωνικές αντιθέσεις. Θεωρώ ότι η ανατροπή του Μπερλουσκόνι προέρχεται πρώτα απ’ όλα από την ανάγκη που έχει το σύστημα να επιβάλλει αυστηρά αντιλαϊκά μέτρα. Και τέτοια μέτρα είναι αδύνατον να τα πάρει μια οποιαδήποτε κυβέρνηση, με όποιες συμμαχίες και αν κατόρθωσε να κάνει σε όλο το προηγούμενο διάστημα.
Έτσι και στην Ιταλία, όπως και στην Ελλάδα, έχουμε μια κυβέρνηση της οποίας ηγούνται οικονομολόγοι, τεχνοκράτες ικανοί να φέρουν σε πέρας τις κατευθύνσεις που χαράζει το ευρωπαϊκό διευθυντήριο, και ιδίως η Γερμανία. Αυτό έρχονται να υπηρετήσουν οι νέες κυβερνήσεις, τόσο στην Ιταλία όσο και στην Ελλάδα, με στόχο να εξομαλύνουν την κατάσταση στην ευρωζώνη και ιδιαίτερα στον ευρωπαϊκό Νότο.
– Ποιος είναι ο χαρακτήρας των μέτρων που εξαγγέλλουν και πού μας πάνε;
Πρέβε: Τα μέτρα που εξαγγέλλουν, ασφαλώς είναι συνέχεια αυτών που ήδη έχουν πάρει, απλώς θα έχουν μεγαλύτερη ένταση, μεγαλύτερη έκταση και μεγαλύτερο βάθος στα κοινωνικά στρώματα που ήδη τα τελευταία χρόνια βρίσκονταν στο στόχαστρο. Ο Μπερλουσκόνι άρχισε να θίγει σοβαρά τα μεσαία στρώματα της κοινωνίας και αυτός ήταν ο κύριος εσωτερικός λόγος που συνετέλεσε στην ανατροπή του.
Όμως το πιο σημαντικό κρίνω ότι είναι το πέρασμα που διανύουμε σήμερα από τον ευρωπαϊκό καπιταλισμό στον αμερικάνικο καπιταλισμό. Η Ευρώπη του Μπίσμαρκ, του Ντε Γκωλ και των άλλων Ευρωπαίων ηγετών κλείνει τον κύκλο της και ανοίγει ο εξαμερικανισμός των ευρωπαϊκών κοινωνιών που οδηγούνται στην ισοπέδωση των οποιοδήποτε κεϊνσιανικών λογικών και στο απόγειο της ιδιωτικής πρωτοβουλίας. Το αμερικάνικο μοντέλο αναμετριέται και θα αναμετρηθεί ακόμη περισσότερο, στο άμεσο μέλλον, με την Ευρωπαϊκή Ένωση, με την ευρωζώνη και παράλληλα με αυτές τις αναμετρήσεις θα έχουμε την Κίνα, που βγαίνει στο προσκήνιο, καθώς και τις άλλες ισχυρές χώρες που συγκεντρώνουν τις δυνάμεις τους για τη νέα αναμέτρηση που έρχεται.
Επιχειρείται απ’ όλες τις πλευρές να οικοδομηθεί ένα δυνατό κράτος, που θα παρεμβαίνει και θα κατευθύνει την οικονομία, αλλά ταυτόχρονα θα αναδεικνύει την ιδιωτική πρωτοβουλία σαν ατμομηχανή της όλης εξέλιξης. Τελικά η ιστορία δεν είναι ένα αυτοκίνητο που τρέχει σ’ έναν ίσιο δρόμο. Βρισκόμαστε σ’ ένα πέρασμα και με αυτό το πέρασμα επιδιώκεται να μειωθεί το κράτος ως καπιταλιστής και να ενισχυθεί ο ιδιώτης καπιταλιστής μέσα από τις ιδιωτικοποιήσεις. Οι διάφοροι κρατικοί παραγωγικοί τομείς γίνονται ιδιωτικοί και το κράτος οδηγείται στο να αναδεικνύει τις κατασταλτικές του δυνάμεις στο εσωτερικό της χώρας και της επιβολής του νόμου και της τάξης στις γύρω χώρες.
– Πώς βλέπεις το μέλλον της ευρωζώνης, της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ευρώ;
Πρέβε: Η Ευρώπη, η ευρωζώνη έχει δύο πιθανότητες. Η μία είναι να πετύχουν τα μέτρα τους και μέσα από μια κατασταλτική-καταπιεστική πολιτική να μας οδηγήσουν σε μια κατάσταση που θυμίζει το παρελθόν και όχι ένα «σήμερα» και «αύριο» που όλοι επιθυμούμε, για εμάς και για τις επόμενες γενιές.
Η άλλη πιθανότητα είναι να αναπτυχθούν και να ισχυροποιηθούν οι φυγόκεντρες τάσεις σε Ελλάδα - Ιταλία και γενικότερα στον Νότο της Ευρώπης και έτσι να δημιουργηθεί μια νέα κατάσταση πραγμάτων. Δεν είμαι βέβαιος το τι από τα δύο μπορεί να συμβεί. Γι’ αυτό που μπορώ να είμαι βέβαιος είναι ότι θα βαθαίνει η κρίση και θεωρώ ότι ακόμα ΔΕΝ έχουμε δει τα χειρότερα!
Μέσα σ’ αυτές τις συνθήκες που διαμορφώνονται, οι εργαζόμενοι έχουν δύο τρόπους να αντιδράσουν. Ο ένας είναι ο αυθόρμητος τρόπος να αντιδράσουν στα μέτρα που επιβάλλονται, και ο άλλος είναι ο οργανωμένος, ο πολιτικοσυνδικαλιστικός αγώνας που οδηγεί στην συνάντηση του αυθόρμητου - αυτόνομου με το οργανωμένο κίνημα και έτσι οικοδομείται η ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ, δηλαδή ο ικανός τρόπος απάντησης στην επίθεση που δέχονται οι εργαζόμενοι και ο λαός γενικότερα.
– Πώς βλέπεις να προχωράει το κίνημα και ποιος ο ρόλος της Αριστεράς;
Πρέβε: Είναι αλήθεια ότι η Ελλάδα αποτέλεσε, το τελευταίο διάστημα, ένα πειραματόζωο, ως ο αδύνατος κρίκος της ευρωζώνης, και αυτή η κατάσταση έδωσε κάποια νέα στοιχεία στην κινηματική λογική. Είχαμε, για παράδειγμα, από την μια μεριά τα συνδικάτα με τις απεργίες και από την άλλη τον αγανακτισμένο κόσμο να συγκεντρώνεται στις πλατείες. Αυτή η κατάσταση έθεσε στην ημερήσια διάταξη το τι ζητάμε. Τι μπορούμε να πετύχουμε. Ποιο πρέπει να είναι το πρόγραμμα μας. Και ανέδειξε με τον καλύτερο τρόπο την κατάσταση του λαού!
Σήμερα, στην Ελλάδα προβάλλει η ανάγκη για την εθνική κυριαρχία, τόσο για το λαϊκό κίνημα όσο και για την εθνική αστική τάξη, που θίγεται απ’ αυτή την επίθεση.
Προκύπτει και πάλι η ανάγκη δημιουργίας ενός νέου ΕΑΜ-ΕΛΑΣ, όπως τότε με το ΟΧΙ στους κατακτητές, και αυτό προστάζουν σήμερα τα λαϊκά συμφέροντα. Βέβαια, δεν έχω τη μαντική ικανότητα για να δω το μέλλον και να προβλέψω τι θα προκύψει στην οικονομία της χώρας και ποιες θα είναι οι πολιτικές εξελίξεις, τι θα σημαίνει δηλαδή το πέρασμα από τους πολιτικούς στους οικονομολόγους, Παπαδήμο, Μόντι και δεν ξέρω ποιοι θα μας προκύψουν, όπως και δεν μπορώ να προβλέψω πότε θα έχουμε την επιστροφή στους πολιτικούς και με ποια πολιτική. Η Πορτογαλία, για παράδειγμα, ίσως και η Ισπανία, να αποτελούν εξαίρεση, γιατί εκεί προχώρησαν πιο ραγδαία στις ιδιωτικοποιήσεις, ενώ στην Πορτογαλία επιβλήθηκαν ήδη χωρίς να υπάρχει και μεγάλη αντίδραση.
Έχω τη γνώμη ότι στην Ελλάδα με το δημοψήφισμα ίσως δημιουργούνταν μια ευκαιρία πραγματικά να μιλήσει ο λαός και ν’ ακουστεί έτσι ένα βροντερό ΟΧΙ. Μάλλον αυτό θα φοβήθηκαν Ευρωπαίοι και Αμερικανοί και εναντιώθηκαν στο δημοψήφισμα.
– Πώς βλέπεις το κίνημα στην Ελλάδα;
Πρέβε: Στην Ελλάδα υπάρχει Αριστερά! Έστω και σκόρπια, ενώ στην Ιταλία δυστυχώς δεν έχουμε την Αριστερά της Ελλάδας. Το επόμενο διάστημα πρέπει να ξέρουμε και τι θέλουμε. Δεν αρκεί μόνο το No passaran (Δεν θα περάσουν), χρειάζεται να αναδείξουμε την προοπτική του κινήματος.
Τα ενδεχόμενα που έχουμε μπροστά μας είναι, κατά τη γνώμη μου, τα εξής:
* Επαναστατική ανατροπή του συστήματος της εκμετάλλευσης και της καταπίεσης, πράγμα που δεν βλέπω για το άμεσο μέλλον.
* Επιστροφή στον κεϊνσιανισμό ή σε κάποιο παρόμοιο συμβιβασμό του κινήματος, πράγμα που δεν το βλέπω και πολύ πιθανό.
* Επιστροφή στο εθνικό κράτος, στην εθνική κυριαρχία, που θα προκύψει βέβαια μέσα από μια ταξική αναμέτρηση.
Συμπερασματικά, πιστεύω ότι ο λαός πρέπει πάντα να είναι στο προσκήνιο, να εκφράζεται και να δρα. Μέσα από τις δράσεις που θα αναπτύσσει θα δημιουργεί όρους και προϋποθέσεις για να δώσει τις απαιτούμενες απαντήσεις και να αναδείξει αυτό το νέο που απαιτεί και αναζητεί η σύγχρονη κοινωνία.
* Τη συνέντευξη πήρε ο Στέλιος Αγκούτογλου.
