Η εξέλιξη των συνεχιζόμενων μέτρων που αφορούσαν την τριτοβάθμια εκπαίδευση, από τις τελευταίες κυβερνήσεις, αλλά και οι γενικότερες κατευθύνσεις οι οποίες χαράζονταν από τα ιμπεριαλιστικά αφεντικά (Μπολώνια, Αξιολόγηση, ΚΕΧΑΕ) έχουν διαμορφώσει μια καινούργια κατάσταση μέσα στα ελληνικά πανεπιστήμια και ΤΕΙ. Η επίθεση αυτή προσπαθεί να διαμορφώσει αυτό που έχουμε περιγράψει ως πανεπιστήμιο του Μνημονίου. Δηλαδή ένα πανεπιστήμιο προσαρμοσμένο στις σημερινές ανάγκες της αγοράς και της διαλυμένης παραγωγικής βάσης της χώρας, σε συνθήκες κρίσης του καπιταλιστικού ιμπεριαλιστικού συστήματος. Τα όποια φοιτητικά δικαιώματα και κατακτήσεις που υπήρχαν ένα προηγούμενο διάστημα και ήταν σημείο αναφοράς του φοιτητικού κινήματος, έχουν πλέον τεθεί σε σοβαρή αμφισβήτηση. Η νεολαία μπαίνει πλέον στο πανεπιστήμιο με την αντίστροφη μέτρηση να ξεκινά από την πρώτη μέρα, καθώς τα όρια σπουδών έχουν περάσει από τους τελευταίους νόμους-πλαίσιο.
Η κατάσταση στις αίθουσες διδασκαλίας έχει πραγματικά εκτραχυνθεί. Οι όροι εντατικοποίησης των σπουδών αγγίζουν ξέφρενους ρυθμούς και η καθηγητική αυθαιρεσία φτάνει σε εξοργιστικά σημεία, σε ένα περιβάλλον έντονης σχολειοποίησης της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Δεν υπάρχουν, άλλωστε, μαθήματα που να μην παίρνονται παρουσίες και να μην δίνονται συνεχόμενοι πρόοδοι, για να κατοχυρωθεί το δικαίωμα των φοιτητών να μπορούν να δώσουν τα μαθήματα στις εξεταστικές. Όλα αυτά, μάλιστα, κάτω από τη δαμόκλειο σπάθη των 13 εβδομάδων παράδοσης, διαφορετικά το μάθημα χάνεται. Παράλληλα, καλά κρατεί η ιδεολογική δουλειά στα αμφιθέατρα, με τους καθηγητές να σπιλώνουν κάθε αντίσταση που ξεσπά (μέχρι και κηρύγματα ενάντια στους συναδέλφους τους διοικητικούς κάνουν), για να καταλήγουν πάντα στο γνωστό “ανοιχτή σχολή” και “η επιστήμη πάνω απ’όλα”.
Όσον αφορά τις φοιτητικές παροχές, τείνουν να γίνουν παρελθόν. Το δωρεάν βιβλίο έχει αντικατασταθεί, στην καλύτερη περίπτωση, από φωτοτυπίες και στη χειρότερη έχει καταργηθεί. Επιπλέον, η συντριπτική πλειοψηφία της νεολαίας που έρχεται από επαρχία δεν ξέρει καν τι είναι η Εστία. Ακόμα, τα οικονομικά όρια στη δωρεάν σίτιση όλο και αυξάνονται και η φοιτητική μέριμνα, τις πιο πολλές φορές, δεν υπάρχει. Όλη αυτή η κατάσταση δημιουργεί ένα περιβάλλον πλήρως αφιλόξενο για το φοιτητικό σώμα, εισάγει ταξικούς φραγμούς που κάνουν πλέον το πτυχίο ένα άπιαστο όνειρο για την πλατιά μάζα των φοιτητών και καθιερώνουν το πανεπιστήμιο των λίγων και εκλεκτών.
Αυτοί οι παραπάνω υλικοί όροι που έχει διαμορφώσει η επίθεση, δένουν με τους τριγμούς των μεσαίων και κατώτερων στρωμάτων, που φτωχοποιούνται μέσα από την κρίση. Δηλαδή σήμερα, στις γενικές συνελεύσεις, αυτό που αποτυπώνεται είναι ένα (κατά αντιστοιχία πάντα) κλίμα, παρόμοιο με εκείνο που υπήρχε στα κινήματα των πλατειών. Κλίμα έντονης λαϊκής δυσαρέσκειας, με κυρίαρχα τα στοιχεία της αποπολιτικοποίησης και της εναντίωσης στην οργανωμένη και συλλογική πάλη. Το “έξω οι παρατάξεις” των ανένταχτων δεν στοχεύει την ΠΑΣΠ και τη ΔΑΠ αλλά κατά κύριο λόγο στις αριστερές δυνάμεις. Επίσης, ο επιστημονισμός καλλιεργείται έντονα, άσχετα αν το μέλλον για τη συντριπτική πλειοψηφία είναι η ανεργία. Τα ασφυκτικά γεμάτα αμφιθέατρα, κατά τη διάρκεια των παραδόσεων, αποτυπώνουν μάλιστα τις αυταπάτες των μεσοστρωμάτων ότι αν πάρουν γρήγορα πτυχίο, θα καταφέρουν να ξεφύγουν από τη συνολική κατάσταση αλλά και τα οικονομικά αδιέξοδα της οικογένειας.
Όλη αυτή η κατάσταση δεν βρίσκει την απάντηση που της αρμόζει. Οι αυταπάτες για την κρίση και τον επιστημονισμό πριμοδοτούνται και από τις αριστερές δυνάμεις (ΜΑΣ, ΕΑΑΚ, ΑΡΕΝ), με τα περίφημα σχέδια εξόδου από την κρίση αλλά και τον ρόλο της εκπαίδευσης σήμερα (καλά προγράμματα σπουδών, καθορισμός γνωστικών αντικειμένων, πανεπιστήμιο που να βγάζει ολοκληρωμένους επιστήμονες). Ακόμη, το χτύπημα και η κριτική που δέχεται η οργανωμένη πάλη και η συλλογικότητα μένουν αναπάντητα, με την αναρχία/αυτονομία να τα αβαντάρει, τροφοδοτώντας δεξιά αντανακλαστικά που έχει καλλιεργήσει το σύστημα στη σπουδάζουσα νεολαία, τα ΕΑΑΚ να συμφωνούν (“εμείς παιδιά δεν έχουμε σχέση με κόμματα, ανεξάρτητοι είμαστε”) και την ΚΝΕ, αφού έχει κηρύξει την υπαναχώρηση από τους συλλόγους, με το στήσιμο του ΜΑΣ, να αρνείται πλέον κάθε σύνδεση με οργανωμένη πάλη σε αρκετούς συλλόγους! Και να θεωρεί, πως ο λόγος που εκφυλίζονται οι γενικές συνελεύσεις είναι ότι δεν υπάρχει προεδρείο και καθορισμένη διαδικασία.
Όλα τα παραπάνω σκιαγραφούν το πολιτικό πρόβλημα το οποίο υπάρχει στους φοιτητικούς και σπουδαστικούς συλλόγους και την αδυναμία των αριστερών δυνάμεων να απαντήσουν. Η όποια απάντηση σε αυτό το πρόβλημα θα είναι πρώτα και κύρια πολιτική και στη συνέχεια θα βρει και οργανωτική έκφραση. Κυρίαρχο πρόβλημα για τον φοιτητόκοσμο είναι η έλλειψη της πολιτικής από τα αμφιθέατρα και η ανεμπιστοσύνη του πλέον στη συλλογικότητα και την πάλη, έννοιες που έχουν διαστρεβλωθεί από την κυρίαρχη αριστερά και την αναρχία. Με αυτή την έννοια, σημερινό καθήκον είναι να δυναμώσει η κατεύθυνση της οργανωμένης αντίστασης στην πολιτική που πετάει τη νεολαία από τις σχολές, της συλλογικής ανυποχώρητης πάλης ενάντια στην ιμπεριαλιστική εξάρτηση και της ανειρήνευτης σύγκρουσης με το σύστημα της εκμετάλλευσης. Είναι ανάγκη να κονταριστούν οι αυταπάτες της συνδιαχείρησης, της συνδιαλλαγής και της ανάθεσης. Αυτή η κατεύθυνση δεν δυναμώνει μόνο με όρους ζύμωσης μέσα στη σπουδάζουσα νεολαία. Πρωτίστως ενισχύεται από την αγωνιστική μας σύνδεση με τα κομμάτια αυτά που πλήττονται πιο βαριά και μέσα από την κίνηση που δημιουργεί η ίδια η επίθεση.
