Είναι χαρακτηριστική η εμμονή των τροϊκανών στη δραστική περικοπή δαπανών στον τομέα της περίθαλψης. Εξίσου διαφωτιστικά είναι και τα στοιχεία που κατά καιρούς δημοσιοποιούνται και αφορούν τη σχέση μεταξύ δημόσιων (κρατικών) δαπανών υγείας και ιδιωτικών (ατόμων και ομάδων ατόμων), με τις δεύτερες να καταλαμβάνουν πλέον τη μερίδα του λέοντος.
Από δικαίωμα ατομική υποχρέωση
Ο πυρήνας της λογικής που διαπερνά το καπιταλιστικό σύστημα αφορά την κατάργηση του δικαιώματος στην περίθαλψη και τη μετατροπή του σε ατομική υποχρέωση. Μια σειρά δομές που είχαν αναπτυχθεί κάτω από άλλους συσχετισμούς δύναμης σήμερα κρίνονται ασύμφορες για το συλλογικό καπιταλιστή, αφήνοντας ταυτόχρονα το πεδίο ελεύθερο στην περιβόητη ιδιωτική πρωτοβουλία για να καλύψει το κενό. Ωστόσο, σε περιόδους κρίσης και με τη συνολικότερη αφαίμαξη των λαϊκών στρωμάτων σε παροξυσμό, το ουκ αν λάβεις παρά του μη έχοντος τείνει να γίνει ο κανόνας. Και όπως παντού, τις “ακραίες” πλευρές αυτής της πολιτικής επιχειρούν να μπαλώσουν -με το αζημίωτο κατά κανόνα- “ενδιάμεσα” σχήματα τύπου ΜΚΟ κ.λπ., που έχουν κάνει το “κοινωνικό” ψωμοτύρι.
Ταξικό το ζήτημα
Αναδεικνύεται χωρίς περιστροφές ο ταξικός χαρακτήρας και του συστήματος της περίθαλψης. Η δυνατότητα δηλαδή των “εχόντων και κατεχόντων” να βρουν την υγειά τους, κατά το κοινώς λεγόμενο, και η δυσκολία ακόμα και αδυναμία των φτωχών λαϊκών στρωμάτων να την επιδιορθώσουν, να την αποκαταστήσουν σε περίπτωση βλάβης. Πολύ περισσότερο που η κατάσταση της υγείας έχει άμεση συνάφεια με το περιβάλλον (κοινωνικό, οικονομικό κ.ά) που βιώνει κάθε ανθρώπινος οργανισμός και που είναι ο σημαντικότερος παράγοντας ασθενειών.
Αλλά ας δούμε ορισμένα επίκαιρα ζητήματα που έχουν σχέση με τις αντιλαϊκές-αντεργατικές πολιτικές που κλιμακώνονται και στη χώρα μας.
Ποιος πληρώνει το μάρμαρο;
Η μείωση των κρατικών δαπανών αποτελεί διακηρυγμένο στόχο και της συγκυβέρνησης ΝΔ-ΠΑΣΟΚ-ΔΗΜΑΡ. Αλλωστε γίνεται ρητή αναφορά στον τομέα της περίθαλψης και στα δύο πρώτα μνημόνια που ακολουθούνται κατά γράμμα. Στην κατεύθυνση αυτή προωθούνται μια σειρά μέτρα που έχουν ως στόχο όχι τη μείωση των δαπανών για την υγεία γενικώς (αυτό είναι ασύμβατο με τη φύση και τη λειτουργία του εκμεταλλευτικού συστήματος και τα συμφέροντα του μεγάλου ιμπεριαλιστικού κεφαλαίου) αλλά τη μετακύλιση του κόστους στην τσέπη του ασθενή με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Σήμερα όλοι οι ασφαλισμένοι και οι συνταξιούχοι προπληρώνουν για την ιατροφαρμακευτική και νοσοκομειακή τους περίθαλψη μέσω των κρατήσεων που τους γίνονται στους μισθούς ή στις συντάξεις τους. Η συμμετοχή τους στις δαπάνες (φάρμακο 25%, διαγνωστικές εξετάσεις 15%) αποτελεί μια δεύτερη δίοδο απευθείας πληρωμής του κόστους. Οι ανασφάλιστοι, οι άνεργοι και οι μετανάστες είναι ακάλυπτοι και πληρώνουν φυσικά το σύνολο του ποσού της περίθαλψής τους. Φαίνεται ότι δεν φτάνει πλέον μόνο αυτό.
ΕΟΠΥΥ: το χρεοκοπημένο υπερταμείο
Σήμερα πάνω από το 90% των ασφαλισμένων ανήκουν στον Ενιαίο Οργανισμό Παροχής Υπηρεσιών Υγείας (πρώην ασφαλισμένοι ΙΚΑ, Δημοσίου, ΟΑΕΕ, ΟΓΑ κ.λπ. Ταμείων). Οι τυμπανοκρουσίες που συνόδευσαν τη δημιουργία του έχουν δώσει σήμερα τη θέση τους στην ωμή πραγματικότητα. Γνωρίζαμε την επί δεκαετίες καταλήστευση των αποθεματικών των ταμείων. Σήμερα διαπιστώνουμε ότι το μεγάλο κόλπο της δημιουργίας του ΕΟΠΥΥ έχει στόχο να κλείσει πληγές του παρελθόντος και να υπερχρεώσει, εντέλει, τους ασφαλισμένους ώστε να πληρώνουν ολόκληρο το ποσό για την περίθαλψη από την τσέπη τους και στη συνέχεια να συνωστίζονται στους διαδρόμους του ταμείου περιμένοντας για μήνες ή και για χρόνια την καταβολή κάποιου ποσού. Και επειδή το ταμείο είναι μείον (έτσι προσπαθούν να μας πείσουν), βρισκόμαστε μπροστά σε ένα φαινόμενο άτυπης στάσης πληρωμών που επιχειρείται να γίνει αποδεκτό από τη λεγόμενη κοινή γνώμη σαν κάτι το αντικειμενικό. Άλλωστε ο ΕΟΠΥΥ χρωστά εκτός από τους κοινούς θνητούς και σε διαγνωστικά κέντρα, γιατρούς, φαρμακοποιούς και γενικά σε όποιον συναλλάσσεται μαζί του. Ποιος να πρωτοπληρωθεί λοιπόν;
Πιο ακριβά και από ροζ τηλέφωνο
Το σχόλιο ανήκει σε ασφαλισμένο που προσπαθώντας να κλείσει ραντεβού με γιατρούς του ΕΟΠΥΥ στα διάφορα πενταψήφια νούμερα που διαφημίζονται από ραδιοφώνου και τηλεοράσεως δαπάνησε πολύ περισσότερο χρόνο και χρήμα απ' ότι αν πήγαινε στο γιατρό της γειτονιάς του. Βρήκαν η κυβέρνηση και το σύστημα τον τρόπο να χρυσώσουν τις διάφορες εταιρείες παροχής τηλεφωνικών υπηρεσιών μέσα κυριολεκτικά από τον πόνο του κόσμου. Δεν φτάνει ότι έχουν τους γιατρούς απλήρωτους για μήνες (τα πρώην αυτόνομα ταμεία τους χρωστούν από πέρυσι), τους αναγκάζουν να έχουν πλαφόν επισκέψεων ανά εβδομάδα ασθενών του ΕΟΠΥΥ. Εξαναγκάζουν έτσι τους ασθενείς να αναζητούν γιατρό ακόμα και για απλή συνταγογράφηση και στις περισσότερες των περιπτώσεων να καταβάλλουν αμοιβή στο γιατρό για να εξυπηρετηθούν και να αποφύγουν περαιτέρω ταλαιπωρία.
Φαρμάκι το φαρμακείο
Εδώ, πια, τα πράγματα μιλούν από μόνα τους. Τι κι αν προχώρησαν στα αμφισβητήσιμης ποιότητας φτηνά φάρμακα (γενόσημα), η φαρμακευτική δαπάνη μειώνεται για το κράτος αλλά αυξάνεται για τους ασθενείς. Οι φαρμακοποιοί αδυνατούν, πλέον, να χρηματοδοτούν το σύστημα και η επί πιστώσει χορήγηση εναλλάσσεται πλέον μόνιμα με απευθείας πληρωμή ολόκληρου του ποσού από τον ασφαλισμένο. Η πρόθεση δεν κρύβεται και δεν είναι άλλη από την πληρωμή μετρητοίς της φαρμακευτικής δαπάνης από τον ασθενή και η αναζήτηση κάποιου ποσού στη συνέχεια από το ταμείο σε... βάθος χρόνου.
Αποκλειστικά υπεύθυνοι η κυβέρνηση και το σύστημα
Στο ζήτημα αυτό είμαστε κατηγορηματικοί. Η προσπάθεια να στραφεί η μια κοινωνική ομάδα κατά της άλλης για να μείνει στο απυρόβλητο η κυβέρνηση πρέπει να πέσει στο κενό. Οι ασφαλισμένοι δεν έχουν να μοιράσουν τίποτε με το γιατρό ή το φαρμακοποιό. Όλοι μαζί πρέπει να στραφούν ενάντια σ' αυτόν που δημιουργεί το πρόβλημα και δεν είναι άλλος από την κυβέρνηση και την πολιτική της. Μια πολιτική που λεηλατεί τη ζωή των εργαζομένων ακόμα και τη δύσκολη ώρα της ανάγκης. Που αντιμετωπίζει την αποκατάσταση της υγείας σαν περιττό έξοδο. Που λειτουργεί σε συνθήκες κρίσης με τη λογική και πρακτική “σκοτώνουν τα άλογα όταν δεν τα χρειάζονται πλέον”. Πράγμα που δεν αφορά μόνο τους συνταξιούχους αλλά τους εν ενεργεία εργαζόμενους, αφού καταστρέφεται σε μαζική κλίμακα η ζωντανή παραγωγική δύναμη.
Νοσοκομεία τριτοκοσμικά για να “μείνουμε” στην Ευρώπη
Τι κι αν δεν υπάρχει προσωπικό; Τι κι αν αποσαθρώνονται καθημερινά τα δημόσια νοσοκομεία; Τι κι αν δεν υπάρχουν στοιχειώδη υλικά για να λειτουργήσουν; Η κατάσταση χειροτερεύει με γοργούς ρυθμούς. Άλλωστε η απαξίωση είναι το πρώτο στάδιο για να έρθει σαν ώριμο (;) φρούτο το κλείσιμο, η συγχώνευση, η κατάργηση νοσοκομείων. Εκατόν τριάντα δύο νοσοκομεία στη χώρα είναι πολλά, κραυγάζουν οι τροϊκανοί. Είναι γνωστό ότι όπου πέρασε το ΔΝΤ έκλεισαν δεκάδες νοσοκομεία. Γίνεται λόγος για τουλάχιστον 50 στη χώρα μας. Οι προθέσεις δεν κρύβονται, δρομολογούνται κινήσεις. Όλα δείχνουν ότι μπαίνουμε στην τελική ευθεία. Για όσα παραμείνουν και όπως παραμείνουν, ήδη προετοιμάζεται η συμμετοχή των ασφαλισμένων στα νοσήλια, τις εγχειρήσεις, τις διαγνωστικές πράξεις. Τι να σου κάνει και το κράτος, βρε αδερφέ, στην κατάσταση που είναι; “Φυσιολογικά” πράγματα...
Οι ανάγκες οδηγός κίνησης της πάλης μας
Μέσα σ' αυτή την κατάσταση και το ασφυκτικό συνολικότερο και ειδικότερο πλαίσιο που δημιουργείται, σε καμία περίπτωση δεν είναι “λύση” η προσαρμογή των αναγκών μας προς τα κάτω. Το δικαίωμα στην ασφάλιση και την πλήρη και δωρεάν περίθαλψη και ως προς όλες τις παραμέτρους τους πρέπει να παραμείνει αδιαπραγμάτευτο για τους εργαζόμενους και το λαό. Έχουμε ανάγκη από γιατρό, από φάρμακο, από εξετάσεις, από νοσοκομεία. Έχουμε ανάγκη να επιβιώσουμε και να αναπαραχθούμε σε μια κοινωνία που παράγει και αναπαράγει την αρρώστεια (αποτέλεσμα βασικά του τρόπου λειτουργίας της) σε μαζική κλίμακα. Η ζωή ούτε αρχίζει ούτε τελειώνει με την ΕΕ και τον καπιταλισμό. Να υπερασπιστούμε τις κατακτήσεις και το δικαίωμα στην περίθαλψη. Να αντισταθούμε στη βάρβαρη πολιτική του συστήματος, της κυβέρνησης και της τρόικας και σ' αυτόν τον τομέα. Να διεκδικήσουμε όλα όσα δικαιούμαστε και μας ανήκουν. Όλα όσα μας αφαιρούν σήμερα.
Σ.Π.
