Σύμφωνα με στοιχεία του FAO, τον Ιούλιο υπήρξε νέα άνοδος των τιμών των βασικών ειδών διατροφής κατά 6% . Το κύμα αυτό των αυξήσεων είναι το τρίτο μέσα σε 4 χρόνια από την προηγούμενη επισιτιστική κρίση του 2007-2008, που ήταν και αφορμή για το ξέσπασμα μαζικών διαδηλώσεων στην Αίγυπτο, στο Καμερούν και στην Αϊτή. Οι αυξήσεις αυτές, έστω κι αν σταματήσουν στα επίπεδα που είναι σήμερα, θα επιδεινώσουν δραματικά το βιοτικό επίπεδο δεκάδων εκατομμυρίων ανθρώπων, ιδιαίτερα στις φτωχές χώρες όπου ήδη η κατάσταση είναι αδύνατον να περιγραφεί με λέξεις. Σήμερα υπολογίζεται ότι πάνω από 1 δισεκατομμύριο άνθρωποι πεινούν ενώ τα επόμενα 20 -25 χρόνια αυτός ο αριθμός θα διπλασιαστεί. Οι παραπάνω οργανισμοί (που είναι στην υπηρεσία του ιμπεριαλιστικού κεφαλαίου) προβλέπουν τη μεγαλύτερη δυστυχία που προετοιμάζεται για τους εξαθλιωμένους και γι΄αυτό «εγκαλούν» τις χώρες του G20 για βοήθεια, καλώντας όμως ταυτόχρονα και τις φτωχότερες χώρες να επεκτείνουν τη βοήθεια σε μικρής κλίμακας αγρότες και να παράσχουν προγράμματα σίτισης και στέγασης μικρών παιδιών!! Η φιλευσπλαχνία τους σ’ όλο της το μεγαλείο!
Ας δούμε όμως κάποια δεδομένα πιο συγκεκριμένα πάνω στο ζήτημα των αιτιών της επισιτιστικής κρίσης .
Οι κάθε λογής οργανισμοί και παράγοντες του καπιταλιστικού–ιμπεριαλιστικού συστήματος υποστηρίζουν, ούτε λίγο ούτε πολύ, ότι η σημερινή κατάσταση με την αλματώδη αύξηση στις τιμές των τροφίμων οφείλεται κατ' αποκλειστικότητα στην κλιματική αλλαγή και στην παρατεταμένη ξηρασία. Φυσικά δεν αμφισβητούμε εμείς ότι υπάρχουν μια σειρά συγκυριακά φαινόμενα (σήμερα και πάντα) που επηρεάζουν την ποσότητα και την ποιότητα της γεωργικής και κτηνοτροφικής παραγωγής. Δεν αμφισβητούμε, δηλαδή, ότι η ξηρασία που πλήττει τις ΗΠΑ (λέγεται ότι είναι η χειρότερη των τελευταίων 50 χρόνων) επηρεάζει την παραγωγή, ότι η σοδειά στη Ρωσία και στους σιτοβολώνες της Μαύρης Θάλασσας θα είναι φέτος σημαντικά μειωμένες. Μάλιστα, όπως εκτιμά και το υπουργείο Γεωργίας των ΗΠΑ, η παγκόσμια παραγωγή σίτου θα είναι μειωμένη κατά 2,5 εκατομμύρια τόνους λόγω της μειωμένης παραγωγής στη Ρωσία.
Από κει και πέρα όμως, σίγουρα όλα τα παραπάνω δεν είναι αρκετά για να απαντήσουν στο πρόβλημα αλλά, αντίθετα, αποπροσανατολίζουν. Γιατί ζούμε στον 21ο αιώνα, δεν ζούμε στην πρωτόγονη εποχή, στην εποχή των σπηλαίων. Γιατί η γνώση του ανθρώπου και οι τεχνολογικές δυνατότητες βρίσκονται σ’ αυτό το επίπεδο ώστε θα μπορούσαμε να μιλάμε για επαρκή σίτιση ολόκληρης της ανθρωπότητας κι όχι για υποσιτισμό, αν υπήρχε πολιτική βούληση.
Το πρόβλημα που υπάρχει σήμερα είναι οι ίδιες οι καπιταλιστικές σχέσεις παραγωγής . Είναι η προσπάθεια των μονοπωλίων να έχουν τον πλήρη έλεγχο στη διεθνή αγορά τροφίμων, στη διανομή των προϊόντων, στη σποροπαραγωγή . Είναι η προσπάθεια του χρηματιστικού κεφαλαίου να αποκομίσει ακόμη μεγαλύτερα κέρδη ιδιαίτερα σε τέτοιες συνθήκες κρίσης. Είναι η προσπάθεια των ιμπεριαλιστικών χωρών να έχουν τον πλήρη έλεγχο της αγοράς, να επιβάλλουν περιορισμούς, πρόστιμα, κανόνες, «συμφωνίες» προς τις εξαρτημένες χώρες για την εξυπηρέτηση των δικών τους συμφερόντων.
Κάποια επιπλέον στοιχεία:
Στις χώρες των G20 αντιστοιχεί το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής αγαθών στα οποία παρουσιάζονται αυξήσεις, οι μεγαλύτερες σε ποσοστό 85%-90%. Οι ΗΠΑ καλύπτουν το 50% της παγκόσμιας ανάγκης σε καλαμπόκι και σόγια. Οι ΗΠΑ είναι η μεγαλύτερη εξαγωγική χώρα αγροτικών προϊόντων .
Μέσα σε 6 βδομάδες οι τιμές παράδοσης καλαμποκιού και σόγιας αυξήθηκαν κατά 40% στο χρηματιστήριο εμπορευμάτων στο Σικάγο. Είναι πρόσφατη η εξαγγελία του Ομπάμα για απορρόφηση της σοδειάς των πληγέντων από ξηρασία παραγωγών από τη βιομηχανία βιοκαυσίμων, σε τέτοιες τιμές μάλιστα που στέλνουν τη λειψή παραγωγή καλαμποκιού και σόγιας για βιοντίζελ και όχι στην κατανάλωση. Να σημειωθεί ότι στις ΗΠΑ το 40% του παραγόμενου καλαμποκιού διοχετεύεται στην παραγωγή αιθανόλης.
Στη Νότια Αφρική, περιοχή όπου το καλαμπόκι προορίζεται για ανθρώπινη κατανάλωση και όχι για την κτηνοτροφία, ο πληθωρισμός σημείωσε άνοδο της τάξης του 5,5% τον Ιούνη, με το ποσοστό του τιμαρίθμου να ανέρχεται τον Αύγουστο στο 13,5 % (εφημ. Καθημερινή) .
Αυτά που ισχυρίζονται σήμερα οι υποστηριχτές του συστήματος , ότι δήθεν η εκτίναξη των τιμών οφείλεται στη μειωμένη παραγωγή, στη σχέση δηλαδή προσφοράς και ζήτησης, ανατρέπεται από τα λόγια του ίδιου του Τόργκνι Χόλμγκρεν, εκτελεστικού διευθυντή του Διεθνούς Ινστιτούτου Ύδατος της Στοκχόλμης: “Έως και τα μισά τρόφιμα που παράγουμε δεν τα καταναλώνουμε ποτέ”. Το ¼ του νερού που χρησιμοποιείται παγκοσμίως χρησιμοποιείται για να παράγονται πάνω από 1 δισεκατομμύριο τόνοι τρόφιμα που κανένας δεν τα τρώει. Οι κακές συνθήκες αποθήκευσης στις αναπτυσσόμενες χώρες και το γεγονός ότι τα τρόφιμα πετιούνται στις αναπτυγμένες χώρες έχουν ως αποτέλεσμα να χάνεται το 1/3 της παγκόσμιας παραγωγής. Στη χώρα μας όλοι έχουμε γνωρίσει τις χωματερές. Να πετιέται ο κόπος και ο ιδρώτας του αγρότη την ίδια ώρα που ομοειδή προϊόντα εισαγόμενα κατακλύζουν την ντόπια αγορά και χιλιάδες άνθρωποι δεν έχουν τη δυνατότητα να τα αγοράσουν.
Ο Έλληνας αγρότης έχει ζήσει στο πετσί του την πολιτική της Ε.Ε. και της ΚΑΠ. Μια πολιτική που τον οδήγησε στην εγκατάλειψη της υπαίθρου, στο ξεκλήρισμα, στην απαξίωση της γεωργικής και κτηνοτροφικής παραγωγής. Έτσι φτάσαμε στο σημείο με τις εξευτελιστικές τιμές, τις εισαγωγές, τις απαγορεύσεις και τα πρόστιμα συνυπευθυνότητας, η διατροφή των Ελλήνων σήμερα να καλύπτεται μόλις κατά το 1/3 από την ελληνική παραγωγή και κατά τα 2/3 από εισαγωγές. Οι εισαγωγές κρέατος και γάλακτος να κοστίζουν παραπάνω από 1 δισεκατομμύριο ευρώ από τις εισαγωγές πετρελαίου. Σήμερα το 30% του ελληνικού εδάφους απειλείται από ερημοποίηση, ενώ οι πεδιάδες της κεντρικής και βόρειας Ελλάδας παραμένουν ακαλλιέργητες, όταν το 2004 εξασφάλιζαν αυτάρκεια της χώρας σε σιτηρά. Οι προσπάθειες για έρευνα τις οποίες επικαλούνται ότι κάνουν οι ιμπεριαλιστικές χώρες, δήθεν για τη βελτίωση και την αύξηση της γεωργικής και και κτηνοτροφικής παραγωγής, δεν αποσκοπούν να καλύψουν διατροφικές ανάγκες της ανθρωπότητας αλλά επιδιώκουν τον ασφυκτικό έλεγχο των αγορών στα πλαίσια του ανταγωνισμού τους και την υπερεκμετάλλευση των εξαρτημένων χωρών. Έτσι, προκειμένου να κερδίσουν, δεν διστάζουν να κατακλύσουν την αγορά με επικίνδυνα για την υγεία των λαών τρόφιμα. Κρέατα με διοξίνες, μεταλλαγμένα κ.λπ.
Το πρόβλημα της πείνας είχε αντιμετωπιστεί παρά τις δυσκολίες που υπήρχαν, πριν από τα μέσα του προηγούμενου αιώνα, σε μια σειρά χώρες του πλανήτη όπου η εργατική τάξη είχε πάρει την εξουσία και προσπαθούσε να οικοδομήσει τη δική της κοινωνία. Σήμερα που ο συσχετισμός είναι αρνητικός, που κυριαρχούν οι πιο επικίνδυνες εκμεταλλευτικές δυνάμεις, το πρόβλημα της πείνας εξαπλώνεται ραγδαία και μάλιστα και στις μητροπόλεις του καπιταλισμού. Η γη συνεχίζει να έχει τη δυνατότητα να παράγει και να μπορεί να καλύψει με επάρκεια τις σημερινές και μελλοντικές ανάγκες με βούληση και σωστή διαχείριση.
Συμπερασματικά μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα ότι δεν είναι τα συγκυριακά φαινόμενα που εκτοξεύουν τις τιμές των τροφίμων στα ύψη και σπρώχνονται οι λαοί στην πείνα και την εξαθλίωση. Είναι η αχόρταγη μανία του καπιταλιστικού συστήματος που ενδιαφέρεται μόνο για το κέρδος και όχι για την ευημερία της ανθρωπότητας.
