ΣΥΝΔΙΑΣΚΕΨΗ ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ Η ακαταμάχητη γοητεία του κυβερνητισμού βάζει τέλος στη Βαβυλωνία

Με την παρουσία μιας σειράς γνωστών και μη εξαιρετέων του πασοκικού ναυαγίου, σαν τον εγκάθετο της ΓΣΕΕ της δεκαετίας του '80, Ραυτόπουλο, και τις εγγραφές νέων μελών να συνεχίζονται μέχρι την ώρα της κάλπης, ολοκληρώθηκε το περασμένο Σαββατοκύριακο η συνδιάσκεψη μετατροπής του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ σε ενιαίο κόμμα μετά από εκλογή Πανελλαδικής Συντονιστικής Επιτροπής (Π.Σ.Ε.) για προετοιμασία συνεδρίου την άνοιξη.
Στην Π.Σ.Ε. εκλέχτηκαν με 2008 ψήφους και ποσοστό 74,29% 168 μέλη με την πλειοψηφία της ηγετικής ομάδας και 58 μέλη με 695 ψήφους (25,71%) από την Αριστερή Πλατφόρμα (Αριστερό Ρεύμα, ΔΕΑ, ΚΕΔΑ, ΑΠΟ και μέρος του Κόκκινο).

Ολοφάνερη η ενίσχυση του Αλέξη Τσίπρα, που αιφνιδίασε την Αριστερή Πλατφόρμα του Λαφαζάνη με την κίνηση για εκλογή του (σαν ίσος ανάμεσα σε ίσους), που έγινε σε απάντηση στην επιμονή για ξεχωριστό ψηφοδέλτιο που τελικά έγινε ξεχωριστή λίστα σε ενιαίο ψηφοδέλτιο. Και αυτή η ενίσχυση του αρχηγού του ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ και της ηγετικής ομάδας γίνεται σε μια περίοδο που, όπως αναφέραμε σε άρθρο στην προηγούμενη «Π.Σ.», ο Αλέξης Τσίπρας ανοίγει τα χαρτιά του και αποκαλύπτεται. Η προσεγμένη πρόσφατη παρέμβασή του στο 23ο συνέδριο του ελληνοαμερικάνικου επιμελητηρίου, με συγκεκριμένες αντι-γερμανικές αιχμές ακριβώς στα ζητήματα του ισχυρού ευρώ και της δημοσιονομικής αυστηρότητας που κοντράρουν οι ΗΠΑ τη Γερμανία και χωρίς ίχνος αναφοράς στο ΔΝΤ ή πολύ περισσότερο στη βαρβαρότητα του παγκόσμιου καπιταλιστικού–ιμπεριαλιστικού συστήματος, είναι η φυσική συνέχεια μιας σειράς τοποθετήσεων και συνεντεύξεων τις τελευταίες εβδομάδες που με σαφήνεια πλέκουν το εγκώμιο στον Ομπάμα και στους υπερατλαντικούς αντι-μερκελιστές, που καλούνται ξανά με νέα σχέδια Μάρσαλ να σώσουν την πάλαι ποτέ «κοινωνική» Ευρώπη από την ακραία φιλελεύθερη, μονεταριστική και αυστηρή γερμανική ηγεμονία.
Μέχρι ευρωπαϊκή διάσκεψη για να ρυθμιστεί συλλογικά η κρίση χρέους της ευρωζώνης ζήτησε, δίνοντας παράλληλα εξετάσεις για το συστημικό του λόγο που έκαναν το Μητρόπουλο την περασμένη Τετάρτη στην πρωινή εκπομπή του ΜEGA να καμαρώνει ότι πλέον μετά και το συμμάζεμα της συνδιάσκεψης δεν υπάρχει πιο συνετό κόμμα από τον ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ. Μια απόδειξη ήταν ο λόγος στο ελληνο-αμερικάνικο επιμελητήριο αλλά και η συνολική εικόνα που έκανε τον ίδιο το Μαρκογιαννάκη (που τοποθετούσε τον ΣΥΡΙΖΑ στα άκρα) στην ίδια εκπομπή να του αναγνωρίσει τη μετακίνησή του προς το σύστημα με γοργά βήματα…
Η συνέντευξη στην εφημερίδα «6 μέρες» στις 18/11 ήταν εξόχως αποκαλυπτική μιας γραμμής επίδειξης προθυμίας η οποία, παρά τις αφελείς (;) διατυπώσεις, κανείς δεν ξέρει πού μπορεί να φτάσει, όταν μάλιστα το τοπίο στην περιοχή συμπυκνώνεται και πυρακτώνεται συνεχώς. Όχι άδικα, άλλωστε, πολλοί στην Αριστερά και πέραν του ΣΥΡΙΖΑ ανησύχησαν, αλλά λιγότεροι εξεπλάγησαν, όταν στην ίδια συνέντευξη αλλά και αλλού ανοίχτηκε ξανά ο δρόμος για ενδεχόμενη συνεργασία με το κόμμα του Καμμένου στη βάση του γνωστού από τις πλατείες απολιτικού, αντιμνημονιακού μετώπου και του κοινού αντι-μερκελισμού και ανοικτού φιλο-αμερικανισμού από πλευράς Καμμένου, που μιλάει έως και για αντικατάσταση του ευρώ με δολάριο. Όχι, δεν χρεώνουμε στον Τσίπρα και πολύ περισσότερο στον κόσμο του ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ φιλο-αμερικανισμό. Δεν είναι πολύς καιρός άλλωστε που πρωτοστατούσε ο χώρος αυτός στα αντι-αμερικάνικα φόρουμ, που ήταν όμως τότε υπό την αιγίδα και καθοδήγηση της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας.
Εκείνο που σίγουρα πρέπει να χρεωθεί στον ΣΥΡΙΖΑ, και όχι μόνο, δυστυχώς, είναι η διαλυτική παρέμβασή του στην ανάγκη να κατανοηθεί από το λαό ο ρόλος του ιμπεριαλισμού. Ειδικά σήμερα που μπορεί να καταδειχθεί η απάτη της Ε.Ε. και της λεγόμενης «Ευρώπης των λαών», ο ΣΥΡΙΖΑ αντί να κάνει την αυτοκριτική του για αυταπάτες που έσπειρε χρόνια τώρα εγκαινιάζει νέο γύρο ακόμη πιο επικίνδυνων αυταπατών, αναπαράγοντας παλιές αυταπάτες για γεράκια και περιστέρια στην αμερικάνικη ηγεσία, την ώρα που η σύμπλεξη της κρίσης με τον ιμπεριαλιστικό ανταγωνισμό καταστρέφει χώρες και δολοφονεί λαούς είτε από πείνα λόγω ιμπεριαλιστικής ληστείας είτε με πολέμους που ο ένας διαδέχεται τον άλλο.
Ενθουσιάζεται ο Αλ. Τσίπρας και η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ με την επεκτατική πολιτική του Ομπάμα που κόβει συνεχώς δολάρια και πάλι το βαρέλι δεν έχει πάτο ούτε στις ΗΠΑ. Όμως ξεχνάει πως τα πράσινα αυτά χαρτάκια αποκτούν αξία χάρη στην ιμπεριαλιστική ισχύ των ΗΠΑ και στα αεροπλανοφόρα τους, που αγωνιά να αποκτήσει και η Κίνα αλλά έχει δρόμο και πολύ περισσότερο η Ιαπωνία, π.χ., αλλά και η Γερμανία. Η τελευταία, για να το εξισορροπήσει κάπως, δίνει τη μάχη του ισχυρού ευρώ μέσα από δημοσιονομική πειθαρχία για να έχει η ίδια γεωπολιτικό βάρος μέσα από το όχημα της ευρωζώνης. Αυτό το όχημα πάνε να ξεχαρβαλώσουν και να ελέγξουν οι ΗΠΑ για να μπορέσει το δολάριο να συνεχίσει να είναι στις συνθήκες αυτής της άγριας κρίσης παγκόσμιο νόμισμα.
Όλα αυτά είναι σίγουρα μια μεγάλη συζήτηση, που όμως δεν νομίζουμε ότι στα βασικά της σημεία την αγνοεί ο ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ. Όχι ότι οι εμμονές σε σχήματα απολογητικά του συστήματος δεν οδηγούν σε αφέλειες ακόμη και τους πιο μεγαλόσχημους ειδικούς και αναλυτές πολύ μεγαλύτερου άλλωστε εκτοπίσματος από τους υποτιθέμενους φωστήρες του ΣΥΡΙΖΑ- ΕΚΜ. Όμως αυτό που νομίζουμε ότι διαμορφώνεται στην ηγετική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ και βγαίνει με τη στήριξη και των ΜΜΕ σαν κυρίαρχη και αδιαμφισβήτητη γραμμή μετά και τη συνδιάσκεψη είναι η πλέρια προθυμία για διαχείριση της πραγματικότητας ενός συστήματος σε κρίση και αδιέξοδο, με ό,τι συνεπάγεται. Είναι άλλωστε από κούνια ευρωλάγνοι και δίνουν και τις εξετάσεις τους στα επιμελητήρια και όπου χρειαστεί για να υποδεχτούν το όποιο νέο κούρεμα αποφασίσουν οι γιατροί του ΔΝΤ. Και ξέρουν καλά τι είναι αυτό που πάει μαζί με το όποιο σχέδιο Μάρσαλ που εκλιπαρεί για λογαριασμό της αστικής τάξης ο Τσίπρας.
Αποκηρύσσοντας και τον Αλαβάνο και κόβοντας τη δυνατότητα Βαβυλωνίας από τον Λαφαζάνη αποδεικνύουν τον αδιαμφισβήτητο ιστορικά άλλωστε φιλοΕ.Ε. χαρακτήρα του νέου κόμματος που ετοιμάζουν, ενώ ταυτόχρονα ο Τσίπρας υμνεί τα υπερατλαντικά περιστέρια. Διαμορφώνουν έτσι τη μεγαλύτερη ελαστικότητα που χρειάζεται κάθε αστικό κόμμα του εξαρτημένου ελληνικού καπιταλισμού για να παίξει το ρόλο του, στο πλαίσιο του νέου τάχα πολιτικού συστήματος, στη βάση του πραγματικά νέου συμβολαίου που αναμένεται να προκύψει μέσα από τη σύγκρουση που είναι σ’ εξέλιξη ανάμεσα σε αμερικάνους και ευρωπαίους ιμπεριαλιστές.
Μια τέτοια σύγκρουση σ’ ό,τι αφορά και το μέλλον της χώρας γίνεται στο πλαίσιο της ευρύτερης σύγκρουσης σε σύμπλεξη με την κρίση συνολικότερα στην Ευρώπη και στο πλαίσιο του παγκόσμιου ανταγωνισμού. Στη βάση αυτή οι οποιεσδήποτε προβλέψεις είναι παρακινδυνευμένες μιας και ούτε διέξοδος από την κρίση φαίνεται έτσι εύκολα ούτε κανείς ξέρει ακόμη ποιοι θα είναι οι κερδισμένοι και οι χαμένοι στην ευρωζώνη, π.χ. Ακόμη ακόμη, αν και τι ευρωζώνη θα υπάρξει τελικά ή αν η κατάσταση που διαμορφώνεται στη γύρω περιοχή γεννήσει πολέμους και ανακατατάξεις που ενδέχεται να επιδράσουν άμεσα ή έμμεσα αλλά ενδεχομένως έως και καταλυτικά και στη χώρα μας. Αυτά τα σοβαρά δεδομένα σε συνδυασμό με την εσωτερική κατάσταση της φτώχειας χωρίς τέλος και της λαϊκής οργής που δεν επιτρέπει εύκολη ανασύσταση των παλιών βασικών κομμάτων του συστήματος συνθέτουν τη ρευστή εικόνα στο σημερινό πολιτικό σκηνικό.
Ο Λοβέρδος αδειάζει τον Βενιζέλο και κάνει νέο κόμμα, στη ΔΗΜΑΡ συγκροτείται αριστερό ρεύμα και στον ΣΥΡΙΖΑ, που βάζει, λέει, τέρμα στη Βαβυλωνία και γίνεται ενιαίο κόμμα, ο Λαφαζάνης κατοχυρώνει με το 25% της Αριστερής του Πλατφόρμας την τάση του. Όμως την ίδια στιγμή η διακήρυξη και η πολιτική απόφαση της συνδιάσκεψης ψηφίστηκαν ομόφωνα, ενώ το κράξιμο από τους συνέδρους στον Λαφαζάνη το θεώρησε ο ίδιος αποτέλεσμα μιας ζωντανής δημοκρατικής διαδικασίας.

Η γοητεία, ο οπορτουνισμός και η απάτη των τάσεων
Στην ΙΣΚΡΑ (ιστότοπος του Αριστερού Ρεύματος) καμαρώνουν για τη μαζική αποδοχή των τροπολογιών που έβαλε η Αριστερή Πλατφόρμα. Ειδικά εκείνη για άρνηση των εκβιαστικών διλημμάτων από το ευρώ παρ’ ολίγο, λέει, να περνούσε… όμως την ίδια ώρα ο Λαφαζάνης θεωρεί επιτυχία το γεγονός ότι τους επιτράπηκε να έχουν έστω χωριστή λίστα υποψηφίων στο ενιαίο ψηφοδέλτιο και δηλώνει σε συνέντευξη στον Χατζηνικολάου πως δεν πρόκειται να υπάρξει εσωκομματική αντιπολίτευση. Δεν έχει, λέει, νόημα να αντιπολιτεύεσαι την πολιτική του κόμματος όπου ανήκεις. Έτσι, το πολλά υποσχόμενο για την αριστεροσύνη τού ΣΥΡΙΖΑ–ΕΚΜ Αριστερό Ρεύμα και ο Λαφαζάνης γίνοναι εγγυητές της ενότητας, διατηρώντας την τάση τους αλλά υποτασσόμενοι στην ηγετική ομάδα που παράγει και εκφέρει τον συγκεκριμένο πολιτικό λόγο του ΣΥΡΙΖΑ.
Ηγετική ομάδα η οποία περισσότερο αναδείχτηκε από τα ΜΜΕ (δες περίπτωση Σταθάκη και όχι μόνο) παρά αναδείχτηκε από το μαζικό κίνημα ή εκλέχτηκε από κάποιο όργανο. Μέχρι την ιστορία του μπολσεβίκικου κόμματος ανέσυρε ο αθεόφοβος ο Λαφαζάνης για να υποστηρίξει την επαναστατικότητα του πολυτασικού κόμματος, έστω και αν ελέω κυβερνητικής προοπτικής υποχρεώνεται πλέον να το βουλώνει, να ξεχάσει τις αναφορές σε Αλαβάνους, ΚΚΕ και ΑΝΤΑΡΣΥΑ και ν’ αφήσει τον Τσίπρα να κάνει τη δουλειά του όπως ξέρει.
Θα χρειαστεί ίσως περισσότερη αναφορά στον οπορτουνισμό, που μάλλον στην περίπτωση του ΣΥΡΙΖΑ πάει να γίνει ανοικτή εξαπάτηση ενός κόσμου με το παλιό από τα χρόνια του Κύρκου κόλπο των τάσεων. Του λεγόμενου πλουραλισμού και του ψευτο-δημοκρατισμού που δίνει τη δυνατότητα στον καθένα να διατηρεί την άποψή του φτάνει να αποδέχεται μια ηγεσία που λύνει και δένει, χωρίς να είναι υποχρεωμένη να δίνει λογαριασμό σε κανέναν. Γιατί εμείς δεν πιστεύουμε, π.χ., πως οι αγωνιστές που συνεχίζουν -αυταπατώμενοι κατά τη γνώμη μας- να μένουν στον ΣΥΡΙΖΑ- ΕΚΜ ρωτήθηκαν για τους ύμνους του Τσίπρα στον Ομπάμα ή για τη μεταπήδηση από την αριστερή κυβέρνηση στην κυβέρνηση κοινωνικής σωτηρίας με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ που μπορεί να φτάνει μέχρι τον Καμμένο! Ούτε ρωτήθηκαν για τα πηδηματάκια από την κατάργηση των μνημονίων στην επαναδιαπραγμάτευση και πάει λέγοντας.

Πρόθυμοι πλέον. Γοητευμένοι επίσης. Όμως θα τους προκύψει;
Όμως σ’ αυτό το σημείωμα θα μείνουμε στην εξέταση της περίπτωσης ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ στη βάση των πολιτικών δεδομένων που συνιστούν τη ρευστότητα στο πολιτικό σκηνικό στην οποία ήδη αναφερθήκαμε. Είναι εμφανές πως οι υπόλοιποι πολιτικοί σχηματισμοί, αν δεν είναι πολιτικά κουφάρια σαν το ΠΑΣΟΚ του Βενιζέλου και τη ΔΗΜΑΡ του Κουβέλη, είναι υπό προθεσμία, αν μιλάμε για τη Ν.Δ. και το Σαμαρά, με βάση τα φοβερά προβλήματα που δημιουργούνται ολοένα στη ζωή του λαού από την εφαρμογή των μέτρων, που άλλωστε και πάλι δεν θα είναι τα τελευταία.
Κανείς όμως δεν μπορεί να προβλέψει πότε θα γίνουν εκλογές, ούτε αν η έκδηλη πλέον προθυμία του ΣΥΡΙΖΑ και η γοργή μετεξέλιξή του σε καθώς πρέπει κόμμα του συστήματος θα φτάσουν για να επιλεγεί από τα βασικά κέντρα και να προκριθεί αποφασιστικά σαν η επόμενη κυβερνητική λύση. Ακόμη περισσότερο, αν θα είναι παρένθεση ή αν πάνω του θα στηριχθεί το ζητούμενο νέο πολιτικό σκηνικό, κατοχυρώνοντάς τον σε ρόλο ανάλογο του ΠΑΣΟΚ, όπως λέγεται.
Το ΚΚΕ, όσο δεν τολμάει και δεν θα τολμήσει να κάνει αυτοκριτική γιατί πρώτο δίδαξε το δρόμο που του πήρε τελικά ο ΣΥΡΙΖΑ, δεν πρόκειται να πείσει πολλούς με την καιροσκοπική του αντιπαράθεση. Όχι, ο ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι ΠΑΣΟΚ και η αντιπαράθεση για να μη χαριστεί στο σύστημα ένα αριστερό δυναμικό που κατάφερε να εγκλωβίσει ο ΣΥΡΙΖΑ θα είναι δύσκολη και απαιτητική. Γιατί ο κόσμος σήμερα υποφέρει και πονά και οι αυταπάτες για εύκολες λύσεις καλλιεργούνται χρόνια τώρα και δεν ξεριζώνονται χωρίς αποφασιστικό άνοιγμα με μαζικούς όρους του δρόμου της αντίστασης, της διεκδίκησης και της ανατροπής των αρνητικών συσχετισμών.
Έχουμε ξαναπεί, το σύστημα δεν είναι παντοδύναμο. Ο ΣΥΡΙΖΑ όχι μόνο δεν είναι κατασκεύασμα του συστήματος, αλλά εξέπληξε όλους όταν έγινε όχημα εκλογικής έκφρασης της λαϊκής οργής τον περασμένο Μάιο. Έκτοτε αξιοποιείται από το σύστημα, όπως και πριν άλλωστε, όμως πλέον σε άλλο ρόλο. Έως και για μέλλουσα κυβέρνηση. Σίγουρα είχε από τα πριν τέτοιες προϋποθέσεις, όμως κάθε άλλο παρά ήταν κάτι δοκιμασμένο για να χρησιμοποιηθεί σε τέτοιες μάλιστα συνθήκες βαθιάς κρίσης και αναδιατάξεων σε πολλά επίπεδα. Δείχνει προθυμία, προσαρμοστικότητα και, παρά τη μέχρι τώρα Βαβυλωνία του, ήδη αποδεικνύεται αρκετά καλός έως άριστος στην αξιωματική αντιπολίτευση. Αλήθεια, ποιος φανταζόταν πριν από 10 μήνες πως το σύστημα θα περνούσε και άλλο σαρωτικό πακέτο μέτρων και ταυτόχρονα οι λαϊκές αντιστάσεις θα υποχωρούσαν; Όχι, δεν είναι η μαεστρία του Σαμαρά και της τρικομματικής κυβέρνησης, ούτε πιστεύει ο λαός ότι επιτέλους τον σώσανε. Κάθε άλλο. Ο κόσμος υποφέρει και πονά! Δεν κουράστηκε, ούτε πιστεύει πλέον σε σωτήρες. Έχει σίγουρα μεγάλα ελλείμματα η λαϊκή πάλη, και οι λαϊκές αντιστάσεις για να δυναμώνουν πρέπει ταυτόχρονα να πολιτικοποιούνται σε κατεύθυνση ανατροπής μέσα από ταξική συγκρότηση και ενίσχυση της αντιιμπεριαλιστικής κατεύθυνσης.
Όμως, αλήθεια, ποια η προσφορά του ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ σ’ όλα αυτά; Προφανώς είναι απέναντι. Ανεξάρτητα αν θα γίνει κυβέρνηση ή όχι, ο εξωραϊσμός του εγκληματικού καπιταλιστικού-ιμπεριαλιστικού συστήματος και η καλλιέργεια αυταπατών για νέους ανέμους, περιστερές και διέξοδο από την κρίση, όπου θα είναι ωφελημένοι τάχα και οι «υγιείς» επιχειρηματίες και ο κόσμος της δουλειάς, είναι παραμύθια της Χαλιμάς. Παραμύθια που όμως δρουν διαλυτικά σ’ ένα λαό σε απόγνωση που μετά από χρόνια εφησυχασμού και κινηματικής αδράνειας μπήκε στη μάχη από την ανάγκη να υπερασπιστεί τη ζωή του με λειψά εφόδια και έχει ανάγκη μια Αριστερά που θα τον εφοδιάζει, καταδεικνύοντάς του την πραγματικότητα και συμβάλλοντας στο δύσκολο δρόμο της πραγματικής σύγκρουσης με το σύστημα που έτσι κι αλλιώς είναι σε εξέλιξη.
Δεν είναι μόνο η πολιτική ρευστότητα που δεν επιτρέπει προβλέψεις για το αν θα κυβερνήσει ο ΣΥΡΙΖΑ ή όχι, που ίσως άλλωστε σε λίγο να διακρίνεται αυτό ή το άλλο. Το πιο σημαντικό για μας είναι ότι κάτι τέτοιο δεν μας πολυενδιαφέρει. Γιατί έχουμε ξεκάθαρο πως όσο και αν είναι σημαντικό ποιον δρόμο θα επιλέξει το σύστημα για να κρατήσει το λαό στη γωνία και να του επιβάλει τα νέα δεδομένα της φτώχειας, της μαζικής ανεργίας και της εξαθλίωσης, ωστόσο το ζήτημα της πραγματικής αναμέτρησης θα κριθεί στους δρόμους και στις καθημερινές συγκρούσεις όπου ζει, σπουδάζει και εργάζεται ο λαός και η νεολαία.
Ο ΣΥΡΙΖΑ θα διεκδικεί πλέον μονίμως εκλογές, με ή χωρίς τη συνδρομή των δορυφόρων του. Τόσο ο ΣΥΡΙΖΑ όσο και αυτοί που συνεχίζουν να τον υποστηρίζουν (κριτικά;) θα κηρύττουν όλο και πιο έντονα ανένδοτο για να πέσει η κυβέρνηση, υποσκάπτοντας την ανάγκη για σαφείς και όχι αντιφατικές πολιτικές απαντήσεις για τη συγκρότηση μαζικού κινήματος ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ, στην κατεύθυνση της ΑΝΑΤΡΟΠΗΣ της πολιτικής της φτώχειας, της ιμπεριαλιστικής εξάρτησης και του εκφασισμού.
Τίποτα δεν θα κερδηθεί αν έρθει ο ΣΥΡΙΖΑ στην κυβέρνηση, μα και τίποτα δεν χάθηκε από τις εμπειρίες αντίστασης που απέκτησε ένα δυναμικό στο βαθμό που κάποιοι κατορθώσουν να συμβάλουν στη συνέχιση και στο δυνάμωμα των λαϊκών αντιστάσεων. Ενδεχόμενη κινηματική ύφεση για ένα διάστημα δεν σημαίνει ότι μας τελείωσαν… Ο λαός μας θα συνεχίσει ν’ αντιστέκεται γιατί η πραγματικότητα που ζει του το επιβάλλει και του το κάνει πιο αναγκαίο. Σίγουρα υπάρχουν τεράστια ελλείμματα και τεράστιοι κίνδυνοι εξαιτίας αυτών των ελλειμμάτων. Είπαμε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ εντείνει τα ελλείμματα αυτά και μ’ αυτή την έννοια είναι ήδη απέναντι. Το θέμα είναι τι κάνουμε οι υπόλοιποι που όχι μόνο δεν μας ασκεί γοητεία ο κυβερνητισμός, αλλά δεν έχουμε και αυταπάτες για τη φύση του συστήματος και για το τι απαιτείται για να μη μας συντρίψουν…