Οι ανάγκες των εργαζομένων στο στόχαστρο της αντεργατικής επίθεσης και στον αντίποδα των επιδιώξεων της συνδικαλιστικής ηγεσίας
Χωρίς, ωστόσο, την εκτελεστική εξουσία (κράτος και μηχανισμούς), τα αντιδραστικά νομοθετήματα και οι ανάλογες αποφάσεις της αστικής δικαιοσύνης θα είχαν μείνει κενό γράμμα. Το είδαμε αυτό αρκετές φορές το τελευταίο διάστημα, με αποκορύφωμα την ''επίταξη'' των εργαζομένων στα μέσα σταθερής τροχιάς στην Αθήνα (μετρό, τραμ, προαστιακός) αλλά και την ''επιστράτευση'', για πολλοστή φορά, των ναυτεργατών, αφού οι απεργίες αυτές δεν κατέστη δυνατόν να “σπάσουν” με άλλον τρόπο. Πόσο όμως ''ισχυροί'' μπορούν να αισθάνονται οι εξουσιάζοντες σήμερα; Και είναι, εντέλει, στοιχείο δύναμης ή αδυναμίας τους η καταφυγή στο σχεδόν έσχατο μέσο για την επιβολή της βάρβαρης πολιτικής τους, στα ΜΑΤ και στην ανοιχτή καταστολή;
Η σημερινή φάση της επίθεσης των δυνάμεων του συστήματος και τ' αποτελέσματά της
Βεβαίως και δεν είναι σημερινή η επίθεση του ιμπεριαλισμού-καπιταλισμού ενάντια στην εργατική τάξη και τους λαούς αλλά κρατάει κάμποσες δεκαετίες. Η κλιμάκωσή της, ωστόσο, και η τρίχρονη διαδρομή των μνημονίων στη χώρα μας δείχνουν ότι το σύστημα δεν θέλει ν' αφήσει τίποτα όρθιο, καθετί που είναι ή θυμίζει εργατική -λαϊκή κατάκτηση και δικαίωμα. Ο στρατηγικός χαρακτήρας αυτής της επίθεσης προβάλλει πιο φανερός παρά ποτέ. Το ίδιο και ο πραγματικός ταξικός και πολιτικός συσχετισμός δύναμης που αξιοποιείται στο έπακρο από το κεφάλαιο και τους πολιτικούς του εκπροσώπους. Ας δούμε πιο συγκεκριμένα κάποια ζητήματα στη βάση των δεδομένων που υπάρχουν.-1.500.000 επίσημα καταγεγραμμένοι άνεργοι, ένα ποσοστό 26,8% του εργατικού δυναμικού. Αυτά, ωστόσο, είναι τα δικά τους στοιχεία που απέχουν πολύ απ' την πραγματικότητα, που είναι ακόμα πιο ζοφερή.
-40% μείωση κατά μέσο όρο του εργατικού και λαϊκού εισοδήματος μέσα από τις απανωτές μειώσεις μισθών-μεροκάματων-συντάξεων.
-Άγρια φοροληστεία-φοροεπιδρομή τόσο μέσω της άμεσης φορολόγησης και των απανωτών χαρατσιών όσο και με την έμμεση φορολογία.
-Κατάργηση των συλλογικών συμβάσεων εργασίας όλων των επιπέδων (εθνική -γενική-κλαδικές) και αντικατάστασή τους από το απόλυτο διευθυντικό δικαίωμα μέσω επιχειρησιακών και -συνηθέστερα- ατομικών συμφωνιών.
-Πλήρης ασυδοσία της εργοδοσίας σε καθετί που ρυθμίζει τις σχέσεις εργασίας και το ''καθεστώς'' στο σύνολο των επιχειρήσεων.
-Απολύσεις, διαθεσιμότητες, πειθαρχικά στο δημόσιο τομέα, είτε αυτοτελώς είτε μέσα από κλείσιμο διαφόρων υπηρεσιών.
-Πραγματικός διωγμός στην άσκηση κάθε συνδικαλιστικού δικαιώματος και σε όλο το φάσμα.
Θα μπορούσαμε να συνεχίσουμε με τον μακρύ κατάλογο, αλλά ας μείνουμε στα βασικά.
Η κατάσταση στα συνδικάτα και στους χώρους δουλειάς
Εδώ βρίσκεται το μεγαλύτερο πρόβλημα. Στους περισσότερους εργασιακούς χώρους δεν υπάρχουν καν συνδικάτα. Αλλά και σ' όσους υπάρχουν, αν δεν είναι εργοδοτικά ή δεν έχουν καταντήσει ''σφραγίδες'', είναι απαξιωμένα, άμαζα, χωρίς την ουσιαστική συμμετοχή των ίδιων των εργαζομένων. Η χρόνια κυριαρχία του αστισμού και του ρεφορμισμού, ο εργατοπατερισμός κάθε απόχρωσης, η άρνηση συζήτησης και πάλης για τα αντεργατικά μέτρα και την υπεράσπιση της θέσης των εργαζομένων είναι ο κανόνας. Ο συνδικαλισμός έχει ταυτιστεί με τον παραγοντισμό και ενίοτε με τη ρεμούλα και το βόλεμα. Οι όποιοι ταξικοί συνδικαλιστές και οι όποιες ταξικές δυνάμεις δεν μπορούν, επί του παρόντος, ν' ανατρέψουν τον κανόνα. Η αδιαφορία, ακόμα και η αποστροφή των εργαζομένων εκφράζεται με διάφορους τρόπους. Μόνο όταν ''ο κόμπος φτάσει στο χτένι'' γίνεται κάτι σημαντικό, που όμως στις περισσότερες περιπτώσεις παραμένει ημιτελές και ανολοκλήρωτο.Μεγάλοι και σπουδαίοι αγώνες έχουν υπάρξει και θα υπάρξουν κι άλλοι. Η δυσκολία, ωστόσο, συνολικοποίησης των επιμέρους αντιστάσεων και δημιουργίας ενός πραγματικού μετώπου αντίστασης των εργαζομένων είναι αυτή που χαρακτηρίζει την περίοδο που περνάμε. Αυτό είναι το γεγονός που επιτρέπει στην κυβέρνηση να ''ξεμοναχιάζει'' τους κλάδους που βγαίνουν στο προσκήνιο της αντίστασης κάτω από το βάρος των προωθούμενων μέτρων. Έτσι, η νίκη ακόμα και στα πιο ''δευτερεύοντα'' αιτήματα και στόχους φαντάζει πολύ μακρινή.
Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με τη γραμμή του συμβιβασμού και της υποταγής της συνδικαλιστικής ηγεσίας οδηγούν στην ηττοπάθεια και στη μοιρολατρεία.
Η συνδικαλιστική ηγεσία σε αναζήτηση ρόλου
Όσο το σύστημα βαθαίνει την εγγενή κρίση του, όσο κλιμακώνεται ο ανταγωνισμός των μερίδων του κεφαλαίου και των ιμπεριαλιστών, όσο η καταστροφή παραγωγικών δυνάμεων αναδεικνύεται σε κυρίαρχη τάση και όσο η καπιταλιστική ''ανάπτυξη'' απομακρύνεται, τόσο τα περιθώρια παζαριών και επαιτείας της συνδικαλιστικής ηγεσίας εξαντλούνται. Η περίοδος ''παροχών'' έχει εκπνεύσει προ πολλού και διαλύει, στην κυριολεξία, τη βάση ύπαρξης αυτού του στρώματος. Χαρακτηριστικό είναι ότι του αφαιρείται το μοναδικό ''προνόμιο'' που του είχε απομείνει: η δυνατότητά του να υπογράφει την Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας στο πλαίσιο του λεγόμενου κοινωνικού εταιρισμού. Τι λόγο ύπαρξης θα έχει η ηγεσία της ΓΣΕΕ, π.χ., εφεξής, αν δεν μπορεί να ''κατοχυρώσει'' (όσο μπορεί) έστω αυτόν το ρόλο; Αντίστοιχα, η ηγεσία της ΑΔΕΔΥ πόσο μακριά μπορεί να πάει κρυμμένη πίσω από τη γραμμή της υπεράσπισης του λεγόμενου κοινωνικού κράτους, όταν το σύστημα το ίδιο το κατεδαφίζει;Στη βάση αυτού του αδιεξόδου αλλά και της ανάγκης διατήρησης και αναπαραγωγής τους ως στρώματος εξαγγέλλουν απεργιακές κινητοποιήσεις, συλλαλητήρια κ.λπ., χωρίς φυσικά να έχουν την παραμικρή δυνατότητα επίδρασης στις συνειδήσεις και στην πάλη των εργαζομένων και ευελπιστώντας (όπως έχει γίνει ήδη πολλές φορές) ότι η ίδια η επίθεση και η βαρβαρότητα του συστήματος θα ενεργοποιήσει τα αντανακλαστικά του εργαζόμενου κόσμου, πράγμα που συμβαίνει.
Είναι χαρακτηριστικό ότι οι απεργίες που εξαγγέλλονται και πραγματοποιούνται απέχουν μεταξύ τους από εβδομάδες μέχρι και μήνες, χωρίς κλιμάκωση, συνοχή, χωρίς στόχους και με προοπτική νίκης. Περισσότερο παίρνουν ένα χαρακτήρα γενικής πολιτικής διαμαρτυρίας, που στην καλύτερη περίπτωση δεν φτάνει για να φρενάρει (πολύ περισσότερο ν' ανατρέψει) πλευρές ή ακόμα και το σύνολο της αντιλαϊκής-αντεργατικής επέλασης. Η απεργία στις 20 Φλεβάρη σ' αυτό το πλαίσιο εντάσσεται. Συν το γεγονός ότι το Μάρτη πραγματοποιείται το συνέδριο της ΓΣΕΕ και πρέπει να έχουν κάτι να επιδείξουν σαν απολογισμό.
Τα συμφέροντα των εργαζομένων έξω από σύστημα και εργατοπατέρες
Είναι φανερό ότι οι εργαζόμενοι έχουν πολύ πιο σοβαρά ζητήματα ν' αντιμετωπίσουν και δεν ''συγκινούνται'' απ' τις αγωνίες των ποικιλώνυμων εργατοπατέρων. Θέλουν να έχουν δουλειά, να αμείβονται ικανοποιητικά για να μπορούν να θρέψουν την οικογένειά τους. Θέλουν να δουλεύουν ανθρώπινα, να έχουν σύνταξη όταν γεράσουν. Θέλουν να μην είναι εξαρτήματα της καπιταλιστικής μηχανής αλλά οι ίδιοι να διαφεντεύουν τη ζωή τους. Θέλουν, με λίγα λόγια, να έχουν μια ζωή όπως τους αξίζει και δικαιούνται. Όλα όσα, δηλαδή, τους στερεί σήμερα το σύστημα της εκμετάλλευσης και της καταπίεσης. Ταυτόχρονα έχουν πάρει είδηση ότι οι διάφοροι μεγαλύτεροι ή μικρότεροι Παναγόπουλοι και Τσικρικάδες αποτελούν ξένο σώμα στην καθημερινή τους βιοπάλη, θλιβερούς διαμεσολαβητές του συστήματος που προσπαθούν να συμβιβάσουν τ' ασυμβίβαστα. Να τα 'χουν καλά και με τους από πάνω και με τους από κάτω. Γι' αυτό και δεν τους έχουν σε καμία εκτίμηση. Γι' αυτό και συμμετέχουν στις απεργίες και στις κινητοποιήσεις χωρίς αυταπάτες για τα χαρακτηριστικά και το ρόλο της συνδικαλιστικής ηγεσίας.
Η απεργία σε σχέση με το διαμορφωνόμενο κλίμα
Είναι αλήθεια ότι έχει διαμορφωθεί ένα κλίμα με βάση τη στάση της κυβέρνησης στις σημαντικές κινητοποιήσεις του μετρό και των ναυτεργατών. Η επιστράτευση και η τρομοκρατία έχουν θυμώσει τους εργαζόμενους και το κλίμα κοινωνικού αυτοματισμού που προσπάθησε να καλλιεργήσει η κυβέρνηση μάλλον πέφτει στο κενό. Θα επιδράσει αυτό το γεγονός στη μαζικότητα και στη συμμετοχή στην απεργία και στις διαδηλώσεις; Δεν βλέπουμε το λόγο γιατί να μην επιδράσει. Από την άλλη, εκτός απροόπτου, δεν αναμένεται να πάρει χαρακτήρα ''κορυφαίας'' αντιπαράθεσης με τις δυνάμεις του συστήματος. Το σίγουρο είναι ότι πρέπει να κάνουμε ό,τι περνάει απ' το χέρι μας για την επιτυχία της.
