Συνοπτικά θα μπορούσαμε να πούμε ότι η αμφισβήτηση και η άρνηση των επιταγών του Βερολίνου τόσο στο πολιτικό όσο και στο οικονομικό επίπεδο ήταν το μήνυμα των αποτελεσμάτων που εκφράστηκαν, για διαφορετικούς λόγους, τόσο από δυνάμεις του συστήματος όσο και από τον ιταλικό λαό.
Η επανεμφάνιση Μπερλουσκόνι στην πολιτική σκηνή και μάλιστα με χαρακτήρα καθοριστικού παράγοντα δεν αφορά τις «ιδιοτροπίες» του ιταλικού λαού αλλά κυρίως την προσπάθεια «αυθεντικής» έκφρασης του ιταλικού μονοπωλιακού κεφαλαίου αλλά ταυτόχρονα και μία εξέλιξη που έχει άμεση σχέση με τους ενδοϊμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς ΗΠΑ-ΕΕ και την θέση που παίρνει ο καθένας σε αυτούς.
Η ανατροπή του σχεδίου για μία κυβέρνηση Μπερσάνι-Μόντι που θα συνέχιζε την ίδια πολιτική βάρβαρων μέτρων λιτότητας, η οποία κλιμακώθηκε από τον Νοέμβρη του 2011 με την τοποθέτηση του Μόντι στην πρωθυπουργία και θα κινούνταν πειθήνια στην γραμμή που χαράζει το Βερολίνο με ή χωρίς το Παρίσι, φέρνει ξανά στο προσκήνιο τα πολιτικά αδιέξοδα των δυνάμεων του συστήματος ακόμα και σε χώρες όπως η Ιταλία, όπου «παίζει χωρίς αντίπαλο».
Είναι φανερό ότι δεν μπορεί, εύκολα, να ξανα-επιβληθεί στην Ιταλία, τρίτη οικονομική δύναμη στην ΕΕ και μέλος του G7, ένας «τεχνοκράτης» στην πρωθυπουργία αλλά να αναζητηθεί μία «βιώσιμη» πολιτική λύση στην οποία θα έχουν άμεσο λόγο το ιταλικό μονοπωλιακό κεφάλαιο και όλες οι πολιτικές του εκφράσεις στην Ιταλία, τόσο αυτές που συνδέονται με την ΕΕ αλλά και αυτές που συνδέονται με τις ΗΠΑ.
Τραγωδία για τον ιταλικό λαό υπήρξε το γεγονός ότι έπρεπε να εκφράσει την οργή και την αγανάκτησή του ενάντια στην βάρβαρη λιτότητα και τις περικοπές σε όλες τις κατακτήσεις του, μέσω του «κωμικού» Μπέπε Γκρίλο. Δείγμα της ικανότητας του συστήματος να στήνει ισχυρά αναχώματα αλλά και της ανυποληψίας της «υπεύθυνης» ιταλικής αριστεράς. Ένα άλλο κομμάτι του ιταλικού λαού επέλεξε να εκφραστεί μέσα από την αποχή που έφτασε στα πιο υψηλά επίπεδα των εκλογών της Ιταλίας, πέντε μονάδες πάνω από τις εκλογές του 2008, στο 25%.
Η κατάρρευση της όποιας ιταλικής αριστεράς μέσα σε συνθήκες έντονης επίθεσης του κεφαλαίου αποτελεί ένα αρνητικό γεγονός, για τα συμφέροντα των ιταλών εργαζόμενων, που όμως έχει άμεση σχέση με την κυριαρχία, στον χώρο αυτό, της γραμμής της ταξικής συνεργασίας-υποταγής και την φιλο- ΕΕ κατεύθυνσή του.
Είναι και ένα μήνυμα για τους απανταχού θιασώτες του «ευρωπαϊκού μονόδρομου», της συνεχούς προσαρμογής στις απαιτήσεις του καπιταλιστικού-ιμπεριαλιστικού συστήματος και της ανάληψης κυβερνητικών «ευθυνών» διαχείρισης, ότι το σύστημα μπορεί και χωρίς αυτούς, όσο «χρήσιμοι» και αν του προσφέρονται.
Το σίγουρο είναι ότι οι εργάτες και οι λαοί δεν μπορούν να βρουν διέξοδο στην σύγχρονη βαρβαρότητα με την οποία είναι αντιμέτωποι κάτω από «ξένες σημαίες» αλλά ανοίγοντας τον δικό τους δρόμο της πάλης και της διεκδίκησης, οικοδομώντας τους δικούς τους όρους της κοινωνικής απελευθέρωσης.
