Ακολούθησαν, όπως γίνεται πάντα σε αυτές τις περιπτώσεις, συγχαρητήρια τηλεγραφίματα από όλους τους ηγέτες. Τηλεγραφήματα τα οποία μπορεί να αποτελούν ένα τυπικό μέρος της διεθνούς διπλωματίας, αντανακλούν όμως ένα γενικότερο κλίμα που χαρακτηρίζει το σημερινό στάτους αυτών των σχέσεων και ταυτόχρονα αποτυπώνουν τις κατευθύνσεις που θα ήθελε ο κάθε ξεχωριστός ηγέτης να πάρουν οι εξελίξεις. Από την άποψη αυτή θα άξιζε ίσως να παρατεθούν όλα μαζί και χωρίς κανένα σχόλιο. Έτσι για παράδειγμα, η καγκελάριος Άγκελα Μέρκελ κοντά στα άλλα προθέτει με νόημα: «Προσβλέπω στη συνεργασία μας ώστε οι χώρες μας να διευθετήσουν μείζονες προκλήσεις, στην εξωτερική πολιτική και στην οικονομία, που αντιμετωπίζουν, ως φίλες και συμμαχικές χώρες».
Για τα τέσσερα επόμενα χρόνια λοιπόν (εκτός απροόπτου) ο Μπαράκ Ομπάμα θα είναι κάτοικος του Λευκού Οίκου. Η παράδοση βέβαια είναι εναντίον του! Μόνον ένας δημοκρατικός πρόεδρος ολοκλήρωσε δύο προεδρικές θητείες μετά το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου: ο Μπιλ Κλίντον.
Πάντως, και σε τελική ανάλυση, η επανεκλογή του Ομπάμα δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι αποτελεί ιδιαίτερη έκπληξη, παρά το γεγονός ότι η επικράτησή του δεν φάνηκε να ήταν περίπατος. Η Γουόλ Στριτ αλλά και μεγάλοι χρηματηστηριακοί οίκοι έδειχναν να προδικάζουν το αποτέλεμα υπέρ του Ομπάμα λίγες μέρες πριν ανοίξουν οι κάλπες. Έκπληξη θα ήταν, και μάλιστα μεγάλου μεγέθους, αν συνέβαινε το αντίθετο. Πράγμα που θα σήμαινε πως οι αντιθέσεις στο εσωτερικό μέτωπο θα είχαν φτάσει σε οριακά σημεία όξυνσης. Ωστόσο το γεγονός πως η απειλή του Ρόμνεϊ το τελευταίο διάστημα ήταν συνεχής αποτυπώνει και την προσπάθια διαμόρφωσης των ισορροπιών στους εσωτερικούς συσχεισμούς που θα καθορίσουν και τη συνέχεια της θητείας του Ομπάμα. Και επειδή «στη διάρκεια της δεύτερης θητείας τους οι Αμερικανοί πρόεδροι έχουν την τάση να ανακαλύπτουν και να διορθώνουν τις αδυναμίες της πρώτης», η δεύτερη θητεία του Ομπάμα σίγουρα δεν θα είναι για βραβείο νόμπελ ειρήνης, όπως η πρώτη! Οι σημερινοί συσχετισμοί, και μετά το εκλογικό αποτέλεσμα τις 6ης Νοεμβρίου, στα δύο βασικά θεσμικά όργανα εξουσίας –Γερουσία και Βουλή των Αντιπροσώπων– αντανακλούν σε κάποιον βαθμό αυτές τις ισορροπίες.
Ξεκινά λοιπόν μια περίοδος κατά την οποία πρέπει να αναμένουμε ένταση της επιθετικότητας του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού προς κάλυψη του όποιου χαμένου χρόνου και εδάφους κατά το προηγούμενο διάστημα. Και σε αυτό θα υπάρξει όπως γίνεται πάντα συνολική κάλυψη των επιλογών του Λευκού Οίκου. Γιατί όπως ισχυρίζεται, και σωστά, ο καθηγητής Τσαρλς Κέγκλι από το Πανεπιστήμιο της Νότιας Καρολίνας: «Ανεξαρτήτως του ποιος θα καταλάβει τον προεδρικό θώκο, το πλαίσιο της εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ δεν θα αλλάξει, διότι ιστορικά οι εκλογές δεν παίζουν καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση των προτεραιοτήτων της εξωτερικής πολιτικής». Άλλωστε δεν αποτελεί μυστικό το γεγονός ότι, για πάνω από μισόν αιώνα, υπάρχει μια σχετικά ομοιογενής (σε συνέπεια, συνέχεια και προ παντός σε μέσα) αμερικανική εξωτερική πολιτική.
Προεκλογικά οι μονομάχοι φάνηκαν να αποφεύγουν (αν και ο Ρόμνεϊ την πάτησε με κάποιες δηλώσεις του) επιμελώς την οποιαδήποτε αναφορά σε σκέψεις νέας αποστολής αμερικανικών στρατευμάτων στο εξωτερικό. Εδώ δεν πρόκειται μόνο για τον φόβο της στέρησης ψήφων, αλλά για το γεγονός της έμμεσης παραδοχής πως το ζήτημα αυτό εξακολουθεί να είναι μια ανοικτή πληγή για την αμερικανική κοινωνία.
Αλλά αυτό σε καμιά περίπτωση, όπως έχει αποδείξει η ιστορία, δεν αποτελεί και κάποια ιδιαίτερη δέσμευση για τους επόμενους προέδρους. Και όχι μόνο αυτό. Πολλοί που υποστήριζαν και υποστηρίζουν ότι οι αμερικανικές επεμβάσεις ήταν λάθος είναι έτοιμοι και αρκετά πρόθυμοι μετά να αποδεχτούν με διάφορες προφάσεις την ιδέα πως οι ΗΠΑ πρέπει να επεκτείνουν το πεδίο δράσης των στρατιωτικών τους δυνάμεων για διάφορους λόγους και αιτίες!
Η Μέση Ανατολή αποτελεί για τους Αμερικάνους ιμπεριαλιστές (ως περιοχή-κλειδί για τα στρατηγικά, πολιτικά και οικονομικά τους συμφέροντα) μόνιμο και σταθερό πεδίο επέμβάσεων. Ωστόσο και όπως δείχνουν σήμερα τα πράγματα η «πίεση» στις ΗΠΑ να «κάνουν περισσότερα» με αιχμή Συρία - Ιράν βρίσκεται σε οριακό σημείο. Υπήρχαν μάλιστα προσεγγίσεις που θεωρούσαν πως οι αναγκαστικές προεκλογικές διαδικασίες των τελευταίων μηνών αποτελούσαν σημαντική χρονοτριβή στο αποφασιστικό βήμα επέμβασης που χρειαζόταν να γίνει! Από την άλλη η δυναμική των εξελίξεων στην περιοχή που διαμορφώθηκε όλο το προηγούμενο διάστημα καθιστά σχεδόν βέβαιη την παραπέρα όξυνση της κατάστασης και με συνολικότερη εμπλοκή ιμπεριαλιστικών δυνάμεων. Ωστόσο σημαντικός παράγοντας, από τον οποίο θα κριθούν πολλά πράγματα σε σχέση με την προώθηση και υλοποίηση των αμερικάνικων στόχων, είναι και παραμένει η συμπεριφορά και η αντίδραση των άλλων «παικτών». Ίσως και πάλι για τις ΗΠΑ οι συμμαχίες (αναγκαστικές ή εθελούσιες) να αποτελέσουν το κρίσιμο ζήτημα που θα διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην κατεύθυνση που θα πάρουν οι εξελίξεις. Και ως προς αυτό αρκετά σύντομα θα φανούν τα πρώτα «δείγματα γραφής» της «νέας» διοίκησης του Λευκού Οίκου.
Χ. Β.
