Ποια Αριστερά χρειάζεται σήμερα ο λαός και το κίνημα;

Η ψήφιση από τη Βουλή και από την τρικομματική κυβερνητική συνεργασία ΝΔ-ΠΑΣΟΚ-ΔΗΜΑΡ των νέων βάρβαρων μέτρων που οδηγούν τη ζωή του λαού σε παραπέρα εξαθλίωση, σε συνδυασμό με τα αποτελέσματα της μέχρι τα σήμερα επίθεσης των δυνάμεων του συστήματος μέσα και έξω από τη χώρα, έχουν διαμορφώσει πρωτόγνωρες συνθήκες για τη μεγάλη λαϊκή μάζα και έντονες πιέσεις σε όλες τις δυνάμεις που αναφέρονται στην Αριστερά και στο κομμουνιστικό κίνημα για απαντήσεις στην σημερινή κατάσταση.
Καθώς οι «καιροί στενεύουν» όλο και περισσότερο και η ολομέτωπη επίθεση κλιμακώνεται χωρίς τέλος, τα ζητήματα των κατευθύνσεων του κινήματος έχουν φθάσει σε ένα κρίσιμο σημείο. Γίνονται όλο και περισσότεροι αυτοί που αντιλαμβάνονται ότι δεν γίνεται να αλλάξουν τα πράγματα, για τον λαό, χωρίς μία συνολική αντιπαράθεση με το σύστημα, γιατί, ακόμα και αν δεν τη θέλουν, για διάφορους λόγους ο καθένας, το ίδιο το σύστημα την επιδιώκει και μάλιστα εντείνει όλες του τις κινήσεις σε μία περίοδο όπου οι συσχετισμοί είναι με το μέρος του. Αν αυτό ισχύει για πολύ κόσμο, δεν ισχύει για ηγεσίες και στελέχη της Αριστεράς που προσπαθούν να απωθήσουν αυτήν την αναμέτρηση και αρνούνται να αναλάβουν την ευθύνη για την προετοιμασία του κόσμου, από πολιτική και οργανωτική άποψη, για τις ανάγκες και το επίπεδο αυτής της αναμέτρησης, για την ανατροπή της αντιλαϊκής επίθεσης.
Η απάντηση που προσπαθεί να δώσει η κάθε αριστερή πολιτική οργάνωση, κόμμα ή αγωνιστής, δεν είναι αποκομμένη από το πολιτικό-ιδεολογικό φορτίο που κουβαλάει και τη φυσιογνωμία που έχει διαμορφώσει με βάση αυτό το φορτίο, παρά το «έκτακτο» των σημερινών περιστάσεων. Και όσο και αν γίνεται επίκληση στην «έκτακτη κατάσταση» που βρίσκεται ο λαός και στην ανάγκη ενός «ενιαίου» σχεδίου πάλης, η κάθε πλευρά ξαναθέτει τα «δικά» της «σχέδια» με κάποιες τροποποιήσεις, ανάλογα από πού δέχεται πίεση. Ταυτόχρονα είναι γεγονός ότι η αντιλαϊκή επέλαση και η κρίση του συστήματος δεν αφήνουν τίποτα ίδιο «όπως πριν», ούτε στο πλαίσιο του συστήματος, στο οικονομικό, πολιτικό, κοινωνικό επίπεδο, αλλά ούτε και στο αριστερό κίνημα. Το θέμα όμως είναι προς τα πού κατευθύνονται αυτές οι αλλαγές. Γιατί αν στο συστημικό επίπεδο αυτό είναι κάθε μέρα και πιο φανερό, για την Αριστερά και το λαϊκό κίνημα τα πράγματα εξελίσσονται τελείως διαφορετικά και συγκεχυμένα.
Βασικός παράγοντας που διαμορφώνει αυτήν τη σύγχυση είναι η κυριαρχία, για δεκαετίες τώρα, των πιο ηττοπαθών και συμβιβαστικών απόψεων και λογικών που οδήγησαν στην παλινόρθωση του καπιταλισμού, στην ήττα και στην οπισθοχώρηση του εργατικού, επαναστατικού και κομμουνιστικού κινήματος. Η άρνηση στη δυνατότητα οικοδόμησης αυτόνομου, από τον αστισμό και τον ιμπεριαλισμό, επαναστατικού κινήματος που θα κοντράρει την αντιδραστική επέλαση και θα ανοίξει τον δρόμο της απελευθέρωσης από την καπιταλιστική σκλαβιά και τα ιμπεριαλιστικά δεσμά. Η αντίληψη που θέλει την Αριστερά να υπάρχει «για τον εαυτό της» και όχι για να συμβάλλει στην ανάπτυξη του εργατικού και λαϊκού κινήματος που είναι, κάθε φορά, ανάγκη.
Ο εξοβελισμός κάθε επαναστατικής αντίληψης και πρακτικής του κινήματος και η αποδοχή αστικών θεωρημάτων και πλήρης συμμόρφωση στην αστική νομιμότητα και στη συνεργασία των «κοινωνικών εταίρων». Με λίγα λόγια, η Αριστερά «σκούριασε» και σταμάτησε να είναι πραγματικά χρήσιμη για τον λαό και επικίνδυνη για το καπιταλιστικό-ιμπεριαλιστικό σύστημα.
Το «ξεσκούριασμα» της Αριστεράς μπορεί να γίνει μόνο στο πεδίο της ταξικής αναμέτρησης, εκεί όπου διαμορφώνονται οι πραγματικοί συσχετισμοί και οι νίκες ή οι ήττες του κινήματος τους τροποποιούν προς θετική ή αρνητική κατεύθυνση. Το πεδίο που κρίνεται η σύγκρουση είναι αυτό των πραγματικών ανταγωνιστικών κοινωνικών αντιθέσεων, εκεί όπου εξελίσσεται η επίθεση, εκεί όπου δοκιμάζεται ο λαός από την αντιδραστική επέλαση. Θα κριθεί επίσης στο πεδίο της πάλης που καθορίζεται από τα ανταγωνιστικά συμφέροντα του λαού απέναντι στους ιμπεριαλιστές δυνάστες, στον αγώνα για να σπάσουν τα δεσμά της εξάρτησης.
Αντί αυτού, οι κεντρικές επιλογές που γίνονται από τις ηγεσίες κάθε άλλο παρά σε αυτή την κατεύθυνση κινούνται. Η κατεύθυνση του ΣΥΡΙΖΑ για «εκλογές τώρα, για να μιλήσει ο λαός» λίγο πριν από την 48ωρη απεργία της 6ης και 7ης Νοέμβρη αποκαλύπτει τα όρια της αντιπαράθεσης στα οποία είναι διατεθειμένος να κινηθεί, υπονομεύοντας τους αγώνες των εργαζομένων, από τη στιγμή που τους χρησιμοποιεί σαν όχημα του «ανενδότου» για εκλογές, με στόχο την κυβερνητική εξουσία. Από την άλλη μεριά, η ηγεσία του ΚΚΕ, έχοντας αναπτύξει στον μέγιστο βαθμό την κατεύθυνση της «αυτοσυντήρησης», έχει στην προτεραιότητά της την πολεμική ενάντια στον ΣΥΡΙΖΑ, Καταγγέλλοντάς τον, μάλιστα, ότι ζητάει εκλογές πριν προλάβει να οργανωθεί ο λαός, έτσι ώστε να καταφέρει να τον βάλει σε ψεύτικα διλήμματα. Λες και όταν ζητούσε η ηγεσία του ΚΚΕ, τον Ιούνη του 2011, εκλογές «για να μιλήσει ο λαός», την ίδια στιγμή που βρισκόταν σε κινητοποιήσεις, δεν υπήρχε το πρόβλημα της οργάνωσης και της πολιτικής συγκρότησης. Και στις δύο περιπτώσεις, η κάθε μία με την ιδιαιτερότητά της, αυτό που θέλουν να αποφύγουν είναι η μετωπική σύγκρουση με το σύστημα. Γι' αυτόν τον λόγο «στροβιλίζονται» συνεχώς γύρω από τις εκλογές, που αποτελεί και τη μοναδική «αναμέτρηση» που κάνει ανεκτή το σύστημα.
Βασικό ερώτημα γύρω από το οποίο περιστρέφεται μεγάλο μέρος τοποθετήσεων αλλά και των απαντήσεων που δίνονται αποτελεί το ζήτημα του κατά πόσο θα προωθηθεί η γενικότερη λαϊκή υπόθεση μέσα από την προοπτική μιας «αριστερής κυβέρνησης» του ΣΥΡΙΖΑ ή όχι. Αν και το τελευταίο διάστημα η ηγεσία του τελευταίου αποποιείται αυτήν την προοπτική και τη μεταλλάσσει σε «κυβέρνηση με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ», προσαρμοζόμενη ακόμη περισσότερο σε συσχετισμούς και συστημικές απαιτήσεις.
Δεν ξέρουμε πόσο θα επηρεάσει αυτή η στροφή όσους έχουν υιοθετήσει τη θέση της «κριτικής στήριξης» και της «αριστερής πίεσης» για την «προοπτική μίας κυβέρνησης της Αριστεράς, γνωρίζοντας ότι μία τέτοια εξέλιξη δεν αποτελεί το τέλος του δρόμου αλλά την απαρχή μίας πορείας ανάτασης του λαϊκού κινήματος και συγκρούσεων με το παρελθόν» (από το κείμενο της πρωτοβουλίας που στηρίζουν το Ξεκίνημα, η Κομμουνιστική Ανανέωση, η Παρέμβαση-διαγραμμένοι ΚΟΕ και μέλη της ΑΡΑΝ).
Δεν νομίζουμε όμως ότι θα επηρεαστούν σοβαρά, μια και, όπως λένε οι ίδιοι, «σε μεγάλο βαθμό οι εξελίξεις μέσα στην Αριστερά αντικειμενικά καθορίζονται και από τις αντιθέσεις που αναπτύσσονται στον ΣΥΡΙΖΑ» (από το ίδιο κείμενο). Είναι φανερό πλέον ότι για κάποιους οι εξελίξεις και ό,τι σημαίνει αυτό σε επίπεδο συνεργασιών αλλά και αντιπαράθεσης και διαχωρισμών μέσα στην Αριστερά δεν καθορίζονται από τις απαιτήσεις της ταξικής πάλης και της αναγκαίας προετοιμασίας και συγκρότησης του λαϊκού παράγοντα στην αναμέτρησή του με τις δυνάμεις του συστήματος, αλλά από τον… ΣΥΡΙΖΑ και τον «αγώνα» της συστημικής προσαρμογής του. Συνεκτικό στοιχείο όλων αυτών αλλά και άλλων αποτελεί το εκλογικό ποσοστό του ΣΥΡΙΖΑ και οι δημοσκοπήσεις που τον φέρνουν πάνω από τη ΝΔ. Γιατί πώς αλλιώς να εξηγήσεις τις «γέφυρες» που στήνουν πολιτικές οργανώσεις που είτε είχαν φύγει από τον ΣΥΡΙΖΑ (Ξεκίνημα) είτε πρωτοστάτησαν στη δημιουργία του ΜΑΑ-Αλαβάνος (Παρέμβαση) και άλλους που συμμετέχουν στην ΑΝΤΑΡΣΥΑ (Κομ. Ανανέωση, μέλη ΑΡΑΝ) εκτός από το ότι δεν θέλουν να μείνουν «απ' έξω» από τη διαφαινόμενη προοπτική της κυβερνητικής εξουσίας; Εξάλλου, όπως λένε, «ο χρόνος πιέζει ασφυκτικά. Είναι επιτακτική η ανάγκη για ένα πλατύ πολιτικό και κοινωνικό κίνημα που θα διεκδικήσει την εξουσία (…) Σε μια τέτοια εποχή η Αριστερά έχει κρίσιμο ρόλο και ευθύνη. Δεν πρέπει να περιορίζεται στην αναμονή και την αμηχανία» (από το ίδιο κείμενο). Αλλά και για να μπαίνουν τα πράγματα στη «θέση» τους, όλα τα προηγούμενα έχουν σημασία μόνο «σε αντιδιαστολή με την προοπτική μιας μελλοντικής και αόριστης λαϊκής εξουσίας ή ακόμη και ενός μακρινού, χαμένου στα βάθη του χρόνου και αφηρημένου επαναστατικού σοσιαλισμού». Βέβαια στα ερωτήματα που προκαλεί σε κάθε προοδευτικό και αριστερό αγωνιστή η προοπτική μιας τέτοιας κυβερνητικής εξουσίας και ιδιαίτερα σε ό,τι έχει να κάνει με τη σύγκρουση που απαιτείται με τους ιμπεριαλιστικούς μηχανισμούς, η απάντηση αναζητείται με όρους τζόγου(!): «Το στοίχημα αυτό είναι εφικτό για τις δυνάμεις της Αριστεράς, στον βαθμό που εμπεδωθεί μια συνθετική προγραμματική δυναμική, που θα βλέπει ως πραγματικό ενδεχόμενο τη σύγκρουση της ελληνικής κοινωνίας με τη νεοφιλελεύθερη Ευρωζώνη και την ΕΕ και θα προετοιμάζεται γι' αυτό, είτε ως αναγκαιότητα είτε ως επιθετική διεκδίκηση είτε ως εναλλακτικό σχέδιο διεξόδου» (από το ίδιο).
Δεν είμαστε από αυτούς που αμφισβητούμε ότι στην προοπτική της σύγκρουσης με τις δυνάμεις του συστήματος δεν μπορείς να προκαθορίσεις επακριβώς όλα τα στάδια και τις επί μέρους πλευρές και αυτό όχι γιατί δεν είναι απαραίτητο, αλλά γιατί η ανάπτυξη του κινήματος σήμερα δεν επαρκεί για κάτι τέτοιο από τη μία (άσχετα με το τι φαντασιώνονται κάποιοι), ενώ, από την άλλη, οι εξελίξεις που πυροδοτεί η ταξική πάλη δεν μπορούν να προκαθοριστούν (σε αντίθεση με κάποιους που έχουν προγραμματίσει τα πάντα). Από το σημείο αυτό όμως μέχρι το σημείο να «διαλέγεις και να παίρνεις» διάφορες επιλογές «και όποια κάτσει», η απόσταση είναι τεράστια και αφήνει «ανοικτό» τον κεντρικό χαρακτήρα και τον στόχο μιας προοπτικής σύγκρουσης. Γιατί είναι η κάθε πολιτική κατεύθυνση αυτή που καθορίζει τόσο τα αντίστοιχα πολιτικά καθήκοντα όσο και την πολιτική-οργανωτική προετοιμασία του κινήματος. Εκτός και αν για κάποιους αυτά είναι «επαναστατικές αφηρημάδες» που δεν έχουν θέση στη σημερινή πραγματικότητα. Στη βάση του «εκβιασμού» που ασκούν οι περιστάσεις γίνεται προσπάθεια να υποταχτούν οι αντιστάσεις του λαού και οι αγωνιστές του κινήματος στον «ρεαλισμό» της κυβερνητικής εξουσίας σαν μοναδικής διεξόδου.
Από τη δική μας τη μεριά δεν έχουμε σκοπό να υποταχθούμε σε τέτοιου είδους «ρεαλισμούς». Αντίθετα, καλούμε τους αγωνιστές να τους προσπεράσουν συγκροτώντας μετωπικές πρωτοβουλίες αντίστασης και πάλης, ενάντια στην αντεργατική επίθεση και στην ιμπεριαλιστική εξάρτηση, στους χώρους δουλειάς, στις γειτονιές, στις σχολές. Πιστεύοντας ότι η αναμέτρηση, η οποία ήδη διεξάγεται, για να έχει νικηφόρα για τον λαό προοπτική και έκβαση, απαιτεί σοβαρή προετοιμασία στο πολιτικό και οργανωτικό επίπεδο. Η λαϊκή υπόθεση μπορεί να βρει διέξοδο μόνο μέσα από την παρατεταμένη πάλη και όχι από λογικές της μιας «ριξιάς», και σε αυτή την κατεύθυνση θα επιμείνουμε, ενισχύοντας και συγκροτώντας ακόμη περισσότερο την Πρωτοβουλία για την Αριστερή Αντιιμπεριαλιστική Συνεργασία.