του Δημήτρη Μάνου
Η συμφωνία του EurogroupΚαι εκεί που όλα έδειχναν μαύρα κι άραχλα, εκεί που απειλούνταν η έξοδος της χώρας -το «μαύρο πρόβατο»- από την ευρωζώνη και το ζήτημα της χρεοκοπίας βρισκόταν μπρος στο κατώφλι, εγένετο φως! Η απόφαση-προσωρινός συμβιβασμός (γιατί περί αυτού πρόκειται) στο Eurogroup «απελευθέρωσε» το πρόγραμμα κουρέματος του ελληνικού δημόσιου χρέους. Ολοι βέβαια κάνουν πως δεν γνωρίζουν ότι το προηγούμενο διάστημα «έπαιζε» το σενάριο της χρεοκοπίας και της έξωσης.
Μέχρι και ο Στουρνάρας βγήκε στις τηλεοράσεις και δήλωσε «πού το είδατε τέτοιο πράγμα». Εμείς δεν το είδαμε, άλλοι μάς τα λέγανε αλλιώς.
Μάλιστα δήλωσε επιπροσθέτως ότι τώρα, με τη σταθεροποίησης της χρηματοδότησης της χώρας, δημιουργείται το οικονομικό κλίμα ώστε να ξυπνήσουν αυτά που ο Κέινς ονόμαζε «άγρια ένστικτα» της οικονομίας. Ζούμε μέρες κεϊνσιανισμού και δεν καταλάβαμε. Πάντως τα «άγρια ένστικτα» της οικονομίας τα νιώθουμε και τα καταλάβαμε ήδη πολύ καλά στο πετσί μας η πλειονότητα του εργαζόμενου και άνεργου κόσμου της χώρας. Το εξαγνισμένο στις 199 ψήφους ενισχυμένης πλειοψηφίας «μαύρο πρόβατο» είναι έτοιμο να κατασπαραχτεί από τους λύκους και τους… λυκοσυμμάχους του το ίδιο καλά και μετά το ξάσπρισμά του.
Πραγματικοί και ψεύτικοι συμβιβασμοί
Αναγκαζόμαστε να επαναλάβουμε –ίσως μονότονα- κάποιες παραμέτρους του ζητήματος. Το ζήτημα του ελληνικού δημόσιου χρέους είναι κομμάτι του γενικότερου ζητήματος του παγκόσμιου χρέους (ιδιωτικού, δημόσιου και στη μετατροπή από ιδιωτικό σε… δημόσιο). Αυτό με τη σειρά του είναι μέρος της συνολικότερης κρίσης της αναπαραγωγής των κεφαλαίων και της αντίστοιχης αδυναμίας διευρυμένης αναδιανομής των αγορών σε πλανητική κλίμακα, κομμάτι της γενικότερης κρίσης του συστήματος.
Σημαντική παράμετρο αυτής της κρίσης αποτελούν οι ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις και οι γεωπολιτικές αντιπαραθέσεις και με αυτήν την έννοια ένα μικρό μέρος του χρέους της ευρωζώνης έφτασε σήμερα να αποτελεί τον «ομφαλό της γης».
Ο κύκλος αυτός της κρίσης και της κρίσης χρέους φυσικά δεν πρόκειται να κλείσει ομαλά. Μια νέα κρίση, πολεμικές αντιπαραθέσεις, λαϊκές εξεγέρσεις βρίσκονται στην κατάληξή του. Δεν χρειάζεται να υπάρχουν διαζευκτικά «ή» ανάμεσα στις παραπάνω εκδοχές. Εξάλλου ο δεύτερος παγκόσμιος προετοιμάστηκε και εκδηλώθηκε στο χρονικό ορίζοντα μιας δεκαετίας όπου συνυπήρχαν όλες οι παραπάνω «καταλήξεις» και ταυτόχρονα αφετηρίες για νέα εκτίναξη των οικονομικών, πολιτικών και στρατιωτικοπολιτικών αντιθέσεων σε επίπεδα πρωτοφανέρωτα για την τότε εποχή.
Τα επαναλαμβάνουμε όλα αυτά γιατί πρέπει να φωτιστεί το πραγματικό διακύβευμα της κρίσης και των όποιων λύσεων ή συμβιβασμών υιοθετούνται. Και το διακύβευμα αυτό υποδηλώνει πως, αν σήμερα ο λαός βρίσκεται μπροστά στο σοβαρό ενδεχόμενο εξαθλίωσης και εξανδραποδισμού (και συνεπώς τα οικονομικά προβλήματα και αδιέξοδα μονοπωλούν το ενδιαφέρον και τη σκέψη), πολύ σύντομα μπορεί να τον απασχολούν πιο θεμελιακά ζητήματα ύπαρξης, ακεραιότητας και ασφάλειας. Κι αυτό προφανώς δεν γράφεται ως παρηγοριά προκειμένου να φανεί λιγότερο επαχθής η κατάσταση που ζούμε και θα ζήσουμε. Κάθε άλλο...
Σ’ αυτό το πλαίσιο, το πού διαχωρίζονται οι πραγματικοί εκβιασμοί από τους ψεύτικους δεν είναι πάντα αναγνωρίσιμο με την πρώτη ματιά. Επίσης, πίσω από τους εκβιασμούς –ψεύτικους, υπερτονισμένους ή πραγματικούς– στο πολιτικό προσωπικό της χώρας και αμέσως ή εμμέσως στο λαό κρύβονται και τεχνηέντως επικαλύπτονται διαφωνίες και αντιπαραθέσεις των ιμπεριαλιστών μεταξύ τους αλλά και ανάμεσα στο γενικότερο κύκλωμα κερδοσκόπων-τραπεζών-ιμπεριαλιστικών κυβερνήσεων. Απλώς οι πραγματικές διαφωνίες και οι αντιπαραθέσεις μετατοπίζονται «προς τα κάτω». Βέβαια, το να παίζει κανείς με τη φωτιά δεν είναι και δεν θα είναι για πάντα ασφαλές μέσα στο παγκόσμιο πλαίσιο διεθνούς αστάθειας καθώς η δυναμική των αντιπαραθέσεων μπορεί να πάρει ανεξέλεγκτο χαρακτήρα κάνοντας επικίνδυνο το παιχνίδι με τις «μπλόφες» και τα ψεύτικα διλήμματα κάθε είδους. Δεν μπορεί όμως να τους δώσει πραγματική υπόσταση και βάση αν τέτοια δεν υφίσταται στα πραγματικά δεδομένα.
Ποιους τελικά διέσωσαν ΕΚΤ και ΔΝΤ;
Προφανώς όχι τη χώρα μας, αν και εμμέσως έβαλαν έναν –προσωρινό- φραγμό στο ενδεχόμενο μιας ανεξέλεγκτης -όπως λέγεται- χρεοκοπίας.
Διέσωσαν πριν απ’ όλα τα κέρδη τους και το μηχανισμό αρπαγής που τα εξασφαλίζει. Μπορούμε να το δούμε και αριθμητικά πώς.
Από τα 107 δισ. που –όπως συμφώνησαν- θα «κουρευτούν», ο ελληνικός λαός θα πρέπει να τους δώσει μέχρι το 2020 35 δισ. ευρώ. Με τη διαφορά ότι αυτά τα 35 δισ. είναι «ζεστό», πραγματικό -σε ετήσια βάση- χρήμα από τον ιδρώτα και τις περικοπές που θα υποστεί ο ελληνικός λαός και θα εισρεύσει στα ταμεία τους –υπάρχει βέβαια ο καβγάς για το διαμοιρασμό- μέσω των τόκων που θα εισπράξουν. Τα 107 δισ. Είναι «παγωμένες» εξ ανάγκης υποχρεώσεις της χώρας απέναντι στους δανειστές έναντι άλλων υποχρεώσεων οι τόκοι των οποίων εισπράχθηκαν και συνεχίζουν να εισπράττονται (δεν υπάγονται στο «κούρεμα»). Στο κούρεμα επίσης δεν υπάγονται τα υπερβολικά κέρδη της ΕΚΤ από το γεγονός ότι αγοράζει τα ελληνικά ομόλογα στις τρέχουσες τιμές στη δευτερογενή αγορά ομολόγων και δανείζει μετά τη χώρα (ή τα πωλεί) ζητώντας ως τιμή τις αρχικές ονομαστικές που ήταν σαφώς μεγαλύτερες! Στο σημείο αυτό υποτίθεται ότι έγινε μια κάποια υποχώρηση, όχι χωρίς κέρδος, καθώς έχει ενορχηστρωθεί (και οι «διαπραγματεύσεις» είναι μια πολύ καλή δικαιολογία) η καθυστερημένη έγκριση του νέου πακέτου και έναρξη του PSI από τους ηγέτες κρατών της ΕΕ, τη Γερμανία και την ΕΚΤ μέσω του γνωστού «μαρτυρίου της σταγόνας». Αν ίσχυε το PSI με τη λήξη του περίφημου ομολόγου αξίας 14,4 δισ. ευρώ το Μάρτιο, η Ελλάδα θα πλήρωνε τα μισά σχεδόν. Αν η Ελλάδα δηλώσει –το πιθανότερο- αδυναμία να τα πληρώσει, θα εγκριθεί ένα καινούργιο δάνειο-γέφυρα (το είχαν προτείνει Γερμανοί και ΕΚΤ) ύψους 15 δισ. το οποίο θα εξαιρεθεί από το κούρεμα. Αυτό το «μη προς κουρά» δάνειο θα έχει όπως λένε απίθανες αποδόσεις έως και 1500%! Κάπως έτσι δέχτηκαν η ΕΚΤ και τα ευρωπαϊκά κράτη να μοιράσουν τα κέρδη με αντάλλαγμα… μεγαλύτερα και πιο σίγουρα (βέβαια πίσω έχει η αχλάδα την ουρά, έτσι όπως τα έχουν καταφέρει).
Και φυσικά δεν υπολογίζουμε και τους πόρους από ό,τι «ασημικό» σταθεί δυνατό να πουληθεί στο πλαίσιο των «αποκρατικοποιήσεων» (και εκεί υπάρχει το θέμα του διαμοιρασμού) ούτε τις πιθανές αλλά καθόλου σίγουρες επενδύσεις που θα θελήσουν να κάνουν τα ευρωπαϊκά μονοπώλια και επιχειρήσεις σε τομείς που ενδεχομένως επιλέξουν, με εργασιακούς όρους Λετονίας ή Κίνας.
Σημεία σύγκλισης και σημεία διαφωνίας.
Το πραγματικό πρόβλημα του ελληνικού PSI και του ελληνικού χρέους βρίσκεται στο γεγονός ότι αποτελούν αντικείμενο τόσο διακρατικής αντιπαράθεσης και διεκδίκησης όσο και μετωπικής και εσωτερικής αντιπαράθεσης ανάμεσα σε κράτη και κερδοσκόπους, σε τράπεζες και κερδοσκόπους σε όλους τους πιθανούς συνδυασμούς.
Ξεχωρίζουν βέβαια δύο μεγάλοι παράγοντες αυτής της «διαπραγμάτευσης», το ΔΝΤ και η ΕΚΤ, αλλά και η παγκόσμια ομοσπονδία των Τραπεζών (Νταλάρα).
Από μια άποψη θα μπορούσαμε να πούμε πως τα συμφέροντα του ΔΝΤ (στο οποίο έχουν βαρύνοντα λόγο οι ΗΠΑ) και των διεθνών τραπεζιτών σε μεγάλο βαθμό συγκλίνουν χωρίς να ταυτίζονται. Π.χ. το ΔΝΤ ήταν της άποψης ότι χρειάζεται πολύ μεγαλύτερο «κούρεμα», επιπέδου 70 ή 75%, με τις τράπεζες να τους… σηκώνεται η τρίχα απέναντι σε μια τέτοια εκδοχή. Από την άλλη, μέσω της ΕΚΤ εκφράζεται το ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα αλλά και η πολιτική του γαλλογερμανικού άξονα και ιδιαίτερα της Γερμανίας και του στενότερου πυρήνα που θέλει να συγκροτήσει.
Απ ό,τι φάνηκε δεν ήταν άσχετες με τη διαπραγμάτευση οι συναντήσεις των χωρών της ΕΕ με βαθμολογία ΑΑΑ, που έγινε με πρωτοβουλία της Γερμανίας λίγες μέρες πριν από τη συνάντηση. Ο ρόλος του ολλανδού υπουργού Οικονομικών τόσο στη φάση του «άγριου μπάτσου» όσο και στη φάση των «εποικοδομητικών προτάσεων», όπως να μοιράσει η ΕΚΤ στα ευρωπαϊκά κράτη τα κέρδη από την πώληση των ελληνικών ομολόγων σε ονομαστικές τιμές και αυτά να δανείσουν φτηνότερα την Ελλάδα, πολύ πιθανόν θα συζητήθηκε και αποφασίστηκε σε αυτή τη συνάντηση.
Οι Βρετανοί καλύπτονται σε μεγάλο βαθμό από την Ενωση των Τραπεζών και των διεθνών Χρηματιστηρίων και τις παρεμβάσεις των κερδοσκοπικών οίκων κάθε μορφής και έκτασης.
Η πρώτη μεγάλη διαφωνία εκδηλώθηκε στις εκτιμήσεις για τη λεγόμενη «βιωσιμότητα» του ελληνικού χρέους. Εκεί, αν και όλοι συμφωνούν ότι μεσοπρόθεσμα πρέπει να εξασφαλιστεί η διαχείριση του χρέους στους επόμενους δώδεκα μήνες, το μεν ΔΝΤ απειλούσε με έκθεση για τη μη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους μέχρι το 2020 (δεν είχε και άδικο φυσικά), θέτοντας εμμέσως πλην σαφώς την ανάγκη μεγαλύτερης χρηματοδότησης πέραν των 130 δισ., από την άλλη η Γερμανία υποστήριζε πως αν εφαρμοστεί «στρατιωτικά» και απαρέγκλιτα το δημοσιονομικό πρόγραμμα δεν θα υπάρξει πρόβλημα.
Η διαφορά 9% για το αν το 2020 το ελληνικό δημόσιο χρέος θα αποτελεί το 120% του ΑΕΠ ή 129% -συνεπώς «μη βιώσιμο» για το ΔΝΤ- υποκρύπτει την πίεση να ριχτούν και άλλα ευρωπαϊκά κεφάλαια για τη «διάσωση του χρέους». Η σκληρή αντίθεση της Γερμανίας πυροδότησε τον κύκλο ανεύρεσης προθύμων προς «κουρά».
Σταθερά πρόθυμοι βέβαια για να καλυφθεί αυτή η διαφορά προβάλλουν –και χωρίς αντίρρηση φυσικά- οι έλληνες κεφαλαιούχοι. Από τις τράπεζες και τα ταμεία μέχρι τους μικροκαταθέτες που μέσω του προγράμματος ανταλλαγής και μετακύλισης παλιών ομολόγων θα υποστούν οδυνηρό κούρεμα απ’ ό,τι φαίνεται. Να μη μιλήσουμε για τα ταμεία, που μπορεί να μην έχουν στην κατοχή τους μεγάλη ποσότητα ομολόγων –και αυτά θα τεθούν στο κρεβάτι του Προκρούστη τώρα που οι «μεγάλοι δανειστές» δέχονται να κουρευτούν- όμως έχουν καταθέσεις στις ελληνικές τράπεζες τοποθετημένες από αυτές και σε ομόλογα!
Είχε τεθεί στο τραπέζι πρόσθετο κούρεμα (μέσω της ανταλλαγής και της μετακύλισης) των ιδιωτών στο περιθώριο του Eurogroup. Ως αντίβαρο δόθηκε η συμμετοχή της ΕΚΤ και των κεντρικών τραπεζών στην «ελάφρυνση» του χρέους μέσω της πρότασης του ολλανδού υπουργού που έγινε την «κατάλληλη» στιγμή όπως είδαμε.
Το άλλο μεγάλο σημείο αντιπαράθεσης ήταν το περίφημο «ταμείο μεσεγγύησης», ο κακόφημος «Ειδικός λογαριασμός», μέσω του οποίου θα διαχωρίζονταν τα εσωτερικά ελληνικά ελλείμματα από τα εξωτερικά κέρδη εξυπηρέτησης του χρέους. Ο λογαριασμός αυτός μέσω του οποίου θα εφαρμοζόταν το σενάριο «εσωτερικής υποτίμησης και πτώχευσης», αφού κατά προτεραιότητα θα πληρώνονταν οι «υποχρεώσεις» της χώρας στους ευρωπαίους δανειστές και ό,τι περίσσευε σε μισθούς και τακτικά έξοδα, αποτέλεσε πεδίο διεκδίκησης ανάμεσα σε ΔΝΤ και ΕΚΤ. Οι ιθύνοντες του ΔΝΤ έθεσαν ως όρο να πληρώνονται πρώτοι αυτοί ως προνομιακοί δανειστές της χώρας και όχι οι Ευρωπαίοι! Ετσι, προς το παρόν το ζήτημα παγώνει αφού σκάλωσε στη μοιρασιά. Ο λογαριασμός βέβαια θα δημιουργηθεί υπό συλλογική εποπτεία και τα ποσά θα εκταμιεύονται σταδιακά (σταθερά «το μαρτύριο της σταγόνας») χωρίς -προς ώρας- να προ-δεσμεύονται τα δημόσια έσοδα απλά γιατί δεν τα βρήκαν οι προνομιακοί πιστωτές…
Χρεοστάσιο εντός του ευρώ. Τι σενάριο είναι αυτό;
Καιρό τώρα διακινείται –έχουμε αναφερθεί σ’ αυτό- το σενάριο της ελεγχόμενης χρεοκοπίας, το «ελεγχόμενο χρεοστάσιο εντός του ευρώ» ή «εσωτερική πτώχευση». Υπήρξε μάλιστα και σχετική αναφορά της Μέρκελ σε λόγο της στη γερμανική Βουλή πριν από κάποιο διάστημα.
Στα ποικίλα σενάρια που αναπαράγονταν λίγο πριν από τη συνάντηση, ο Σόιμπλε εμφανιζόταν ως ο βασικός αρχιτέκτονας αυτής της πολιτικής που σταδιακά μπορούσε να οδηγήσει και στην εξ ανάγκης-οικειοθελή (!) έξοδο της Ελλάδας από την ευρωζώνη.
Η αδυναμία πληρωμής των δανείων προς τους δανειστές της χώρας θα οδηγούσε σε ένα είδος μερικής στάσης πληρωμών, που σημαίνει αυτόματο πάγωμα όλων των συναλλαγών του ιδιωτικού και δημόσιου τομέα με το εξωτερικό για κάποιο διάστημα και μεταφορά αυτής της πίεσης προς τα κάτω, δηλαδή πάγωμα μισθών και συντάξεων και προσωρινό πάγωμα καταθέσεων. Σ’ αυτή την περίπτωση, την Ελλάδα την «αναλαμβάνει» η Ευρωζώνη βασικά μέσω ΕΚΤ η οποία εγγυάται το σεβασμό των υποχρεώσεων της χώρας στους δανειστές, κουρεύει κατά 100% τα ιδιωτικά ομολογιακά δάνεια και αφήνει το εσωτερικό και τις συναλλαγές στην τύχη τους.
Η πλειοψηφία των μελών της ΕΚΤ και των αναλυτών που συνδέονται με αυτήν θεωρεί ένα τέτοιο σενάριο καταστροφικό και εξαιρετικά επικίνδυνο για το ευρώ καθώς –ακόμα και αν διαρκέσει για ορισμένο χρονικό διάστημα- θα δημιουργήσει ανεξέλεγκτο πανικό στις αγορές και μηδενισμό της αξίας των ευρωπαϊκών τραπεζών που βρίσκονται εκτεθειμένες σε ελληνικά κρατικά ομόλογα, παρ’ όλο που αυτές θα προβάλλονται ως εγγυητές του ελληνικού δημόσιου χρέους. Πολύ περισσότερο, μια έξοδος της Ελλάδας από το ευρώ θα δημιουργούσε ακόμα μεγαλύτερο χαμό.
Ο οικονομικός οίκος Sratfor υποστηρίζει πως σε τούτη την περίπτωση θα επέλθει «οικονομικός Αρμαγεδδώνας» ύψους 2 τρισ. ευρώ που θα πλήξει την ευρωζώνη με επιπτώσεις ντόμινο στις παγκόσμιες οικονομικές ισορροπίες. Κι αυτό γιατί, όπως έχουμε ξαναγράψει, το ευρώ έχει ως νόμισμα μια μεγάλη οικονομική βάση και η απουσία της Ελλάδας θα καταγράψει κενό τουλάχιστον 400 δισ. ευρώ, απλώς σε στενό νομισματικό επίπεδο. Τα διπλά θα χρειαστούν για να στηριχτούν οι τράπεζες που έχουν δανείσει την Ελλάδα και τα τραπεζικά ιδρύματα που έχουν δανείσει αυτούς που δανείζουν την Ελλάδα. Από κει βέβαια και πέρα ανοίγει το κεφάλαιο για το χρέος της Ιταλίας και της Ισπανίας και πιθανόν της Γαλλίας. Υπολογίζεται πως για τη βιωσιμότητα μόνο του ιταλικού δημόσιου χρέους θα χρειαστούν άλλα 800 δισ. ευρώ.
Το σενάριο αυτό «εξυπηρετείται» με περισσότερο συντεταγμένο τρόπο από τον κακόφημο ειδικό λογαριασμό «μεσεγγύσης».
Αφαιρώντας οι δανειστές πρώτα πρώτα τους τόκους και τις υποχρεώσεις της χώρας από το ποσό που θα συγκεντρωθεί με την αφαίμαξη του λαού αφήνουν τη χώρα να πτωχεύσει εσωτερικά ή απλώς να φυτοζωεί, όμως το εξωτερικό χρέος πληρώνεται στο ακέραιο. Ετσι, λέει, η Ελλάδα χάνει το δικαίωμα να «εκβιάζει» με εξωτερική στάση πληρωμών.
Αλλά και σ’ αυτή την «αφήγηση» λείπει ο… δράκος.
Πρώτα πρώτα, αν ψοφήσει ο λαός ή η χώρα, από πού θα πάρουν για να δώσουν; Επειτα, ο πολιτικός αντίχτυπος από μια τέτοιου είδους «εσωτερική χρεοκοπία» πόσο μπορεί να μείνει εντός των ελληνικών συνόρων; Είναι κατάρα γι’ αυτούς πως «βιώσιμο» θα είναι το χρέος όσο… «βιώσιμα» είναι η χώρα και ο λαός που το τροφοδοτούν.
Αλλη μια αναβαλλόμενη καταστροφή;
Μπορούν να εξαχθούν –με σχετική ασφάλεια πρόγνωσης- κάποια συμπεράσματα;
1. Προφανώς, όσο πλησιάζει το μαχαίρι στο κόκαλο μπορούμε να πούμε πως έγιναν σημαντικά βήματα σε σχέση με το πρόσφατο παρελθόν για κάποια βραχυπρόθεσμη διαχείριση της βιωσιμότητας του ελληνικού δημόσιου χρέους. Τα βήματα αυτά είναι προϊόν συμβιβασμών που περιγράφτηκαν και θα δοκιμαστούν στο άμεσο μέλλον όχι τόσο από τη μεριά της Ελλάδας όσο στις αντιπαραθέσεις όλου του ιμπεριαλιστικού κυκλώματος που λυμαίνεται το δημόσιο χρέος της χώρας. Κρίσιμα ραντεβού ο Μάρτης και ο Ιούνης, οπότε λήγουν αντίστοιχα μεγάλα και πολλά ομόλογα δανεισμού.
2. Τα σενάρια της όποιας συντεταγμένης εντός του ευρώ ελληνικής χρεοκοπίας αποτελούν περισσότερο στοιχεία αμοιβαίου εκβιασμού ανάμεσα στα εμπλεκόμενα μέρη αλλά και πίεσης στο ελληνικό προσωπικό και κατ’ αντιστοιχία στο λαό να «προσαρμοστεί». Οπως επίσης και κάθε «αγκάθι» εφαρμογής του PSI και όλη η μέχρι τώρα καθυστέρηση οφείλεται στις σχεδόν αγεφύρωτες –ή ελάχιστα και προσωρινά γεφυρωμένες- αντιθέσεις που σπαράσσουν όλο το ιμπεριαλιστικό κύκλωμα που «συζητάει» και «διαπραγματεύεται» το ελληνικό δημόσιο χρέος. Ολα τα επίδικα ζητήματα (βιωσιμότητα, ειδικός λογαριασμός, ποσοστά συμμετοχής) έχουν να κάνουν με αυτό το διαμοιρασμό και την αντιπαράθεση. Ο Νταλάρα (για τους δικούς του λόγους) είχε δίκιο όταν έλεγε πως «δεν κάναμε ό,τι έπρεπε για την Ελλάδα».
3. Το ότι το ελληνικό χρέος –απ’ ό,τι δείχνουν τα πράγματα- επανακρατικοποιείται (μόνο 30% του χρέους θα ανήκει σε χέρια ιδιωτών μετά το κούρεμα και την ανταλλαγή ομολόγων) και γίνεται περισσότερο ευρωπαϊκή υπόθεση διόλου δεν πρέπει να «ανακουφίζει» το λαό. Αυτό αποτελεί αποτέλεσμα πίεσης και πριμοδότησης ταυτόχρονα από μεριάς των Γερμανών στους υπόλοιπους εταίρους προκειμένου να τους δέσουν με την πορεία εξασφάλισης των υποχρεώσεων της χώρας και να τους κάνουν συνυπεύθυνους σε περίπτωση «ατυχήματος», τυχαίου ή μη. Γιατί στην πολιτική αυτή όρια κάποια στιγμή θα μπουν. Είτε από «κάτω» είτε από «πάνω» είτε από έναν συνδυασμό των… δύο επιπέδων.
4. Τόσο με το «μαρτύριο της σταγόνας» που θα απαιτεί ανά μήνα και πιο σκληρή «προσαρμογή» μέτρων όσο και χωρίς αυτό στην ουσία οι δανειστές θέτουν εξ αντικειμένου τις βάσεις (κι ας το απεύχονται πανικόβλητοι) για μια πραγματική χρεοκοπία της χώρας αφού χρεοκοπήσουν το λαό σε επίπεδα πρωτοφανέρωτα για τη μεταπολεμική τάξη. «Σπιράλ θανάτου» έχει περιγραφεί αυτή η διαδικασία και μιλάμε για επτά ακόμα δόσεις! Πώς θα επέλθει η ανάπτυξη το 2013 και τα πρωτογενή πλεονάσματα όταν ήδη διογκώνονται και θα διογκωθούν κι άλλο τα ελλείμματα ως συνέπεια και της ύφεσης που θα επέλθει από το φαύλο κύκλο μέτρα-ύφεση-άλλα μέτρα-μεγαλύτερη ύφεση;
Στις εύλογες ερωτήσεις των λαϊκών ανθρώπων «δεν βλέπουν πού μας οδηγούν;» η απάντηση είναι ότι όχι μόνο όσον αφορά το ελληνικό δημόσιο χρέος αλλά για σημαντικότερα ακόμα ζητήματα το παγκόσμιο ιμπεριαλιστικό-καπιταλιστικό σύστημα δεν μπορεί να προγραμματίζει πέραν του δωδεκαμήνου. Κι αυτό με τη συμπύκνωση των πολιτικών χρόνων είναι ίσως πολύ… Σύμφωνα με το Κέντρο Ευρωπαϊκών Μελετών, η ευρωζώνη «μέσα σε λίγους μήνες έχασε εξ αιτίας της χρηματοπιστωτικής κρίσης τόσα περιουσιακά στοιχεία όσα αντιστοιχούν στα κεφάλαια του κοινοτικού προϋπολογισμού επτά ετών». Αντλούν σάρκα και αίμα από τους λαούς για να τα ρίξουν στη θάλασσα της χρηματοπιστωτικής τρύπας. Η πυροσβεστική πολιτική των φτηνών κεφαλαίων (η ΕΚΤ θα ρίξει το Φλεβάρη ποσό κατά περίπου 200 δισ. ευρώ μεγαλύτερο από αυτό του Δεκεμβρίου, ακόμα και ο ισολογισμός της Τράπεζας της Ελλάδας εκτινάχθηκε από τα 35,4 δισ. το 2008 στα 165,4 δισ.!) απλώς τροφοδοτεί τον τρύπιο πάτο του βαρελιού.
5. Το αν θα διώξουν την Ελλάδα από το ευρώ και αν χρεοκοπήσει η Ελλάδα –έστω εντός του ευρώ- πανικοβάλλει πρώτα πρώτα τα ιμπεριαλιστικά κέντρα πολύ περισσότερο από τους εδώ εντολοδόχους τους. Η αποβολή αυτή δεν μπορεί παρά να συνδεθεί με συνολικότερες διαλυτικές διαδικασίες εντός της ευρωζώνης και της ΕΕ. Διαδικασίες όχι απλά και μόνο οικονομικές. Αλήθεια, στην περίπτωση οικονομικών –μόνο- εξελίξεων, αν «πάρει φωτιά» η Ιταλία ή η Γαλλία, ποιος θα ασχοληθεί με το περίπου 2,5% της ευρωζώνης;
6. Το πεδίο της λαϊκής αντιπαράθεσης στα όποια σενάρια πτώχευσης και λεηλασίας δεν είναι το πεδίο των εκβιασμών που θέτει το σύστημα και τα διάφορα κέντρα του. Οπως πριν από λίγους μήνες το «χρέος», τώρα η «παραμονή ή όχι στην ευρωζώνη». Η έξοδος από την ευρωζώνη δεν μπορεί να είναι ένα «σύνθημα που όλους τους ενώνει». Οχι μόνο το λαό αλλά και αστικές μερίδες που ενδεχομένως θίγονται από τις ανακατατάξεις. Η Ελλάδα δεν είναι Ουρουγουάη, πολύ περισσότερο δεν είναι Αργεντινή ή δεν έχει την αστική τάξη της Αργεντινής που με οδηγό την αγροτική της παραγωγή (βασικά τη σόγια), τη βιομηχανία και με τη συνδρομή των εισαγωγών της Κίνας κατάφερε να δημιουργήσει -ύστερα από τη λαϊκή εξέγερση- κάποια πλεονάσματα αφού διατηρούσε επιπλέον το δικαίωμα να υποτιμήσει το νόμισμά της. Εξήλθε του τούνελ, με μεγάλη όμως φτώχεια και με το ίδιο καθεστώς στη θέση του. Εδώ το κίνημα πρέπει να συγκρουστεί με την ιμπεριαλιστική εξάρτηση (η πλειοψηφία της Αριστεράς κάνει πως την αγνοεί) κι αυτό σημαίνει ανάπτυξη επαναστατικού κινήματος για απαλλαγή από την ιμπεριαλιστική κηδεμονία. Στην αναμέτρησή του με αυτό το υπαρκτό «δέος» ο λαός μετράει την πραγματική του ετοιμότητα, πράγμα που δεν έχει καμία σχέση με τις ευκολίες της οκάς (ή καλύτερα της… δραχμής) που σερβίρονται τελευταία. Σ’ αυτή την αναμέτρηση θα ορίσει τα πραγματικά πεδία της σημερινής του αντίστασης, δημιουργώντας τους όρους για τις απαντήσεις τού αύριο που ύστερα από τόσα χρόνια «ακινησίας» εμφανίζεται απαιτητικό στον ορίζοντα…
